هركجا هستم، باشم آسمان مال من است
روزجهاني نجوم فرصتي براي شعله ور كردن جرقه هاي كنجكاوي علمي در ذهن افراد بسيار و درعين حال الگويي مناسب براي ساير رشته هاي علمي است تا با بررسي نقاط ضعف و قوت آن، برنامه هاي مشابهي را براي توسعه علوم در ايران پايه گذاري كنند.
نقطه آغازين اين رويداد به سال 1973 ( بهار 1352) برمي گردد كه 'داگ برگر' رييس وقت انجمن نجوم كاليفرنيا با بردن تلسكوپ به ميان مردم سعي كرد آنها را با اين دانش آسماني بيش از پيش آشنا كند.از اهداف اين مناسبت بين المللي اين است كه به جاي اينكه مردم به رصدخانه ها بروند تلسكوپ ها به ميان مردم بيايند و مردم بيش از پيش به جذابيت هاي آسمان آشنا شوند.
علاوه بر اين حدود 35 سال قبل اين ضرورت احساس شد كه به جز روز جهاني ستاره شناسي هفته اي را نيز به اين مهم اختصاص يابد و در سال 1980 ميلادي ( 1359) كميته اي به اين منظور تشكيل و سال1981 (1360) برنامه هايي جهت هفته جهاني ستاره شناسي اختصاص پيدا كرد.
برگزاري روز جهاني نجوم در ايران
رييس انجمن نجوم آماتوري ايران در گفت و گو با ايرنا گفت: در ايران از سال 1380 برنامه هايي به مناسبت روز جهاني نجوم به اجرا درآمد كه نقطه آغازي براي پيوستن اين كشور به اين حركت جهاني محسوب مي شود.
مهندس مسعود عتيقي ادامه داد: انجمن نجوم آماتوري ايران در سال 1379پس از مكاتبه با ليگ جهاني برگزار كننده روز جهاني نجوم، براي اولين بار همزمان با اين روز در كل جهان برنامه هايي را در فرهنگ سراي بهمن جهت عمومي سازي دانش ستاره شناسي برگزار كرد.
وي خاطر نشان كرد: ليگ جهاني به روز شنبه به عنوان روز رسمي تاكيد دارد و همه ساله از ميانه ماه آوريل (فروردين) تا ميانه ماه مه (ارديبهشت) روز شنبه اي كه به تربيع اول ماه نزديك باشد را به عنوان روز جهاني ستاره شناسي انتخاب مي نمايند و از دوشنبه قبل آن تا يكشنبه بعد از اين روز هفته جهاني ستاره شناسي شناخته مي شود.
عتيقي دليل توجه اين ليگ به كره ماه را اينگونه عنوان كرد كه ماه همواره جرم دوست داشتني زميني ها محسوب مي شود و با امكان مشاهده دهانه ها و ناهمواري هاي ماه جامعه بيشتري به اين دانش روي آوري مي آورند.
وي با اشاره به اينكه با اين روش تعيين، روز جهاني نجوم هر سال در روز متفاوتي خواهد بود، گفت: يكي از آسيب هايي كه در برخي كشورها از جمله ايران به اين همراهي بين المللي جامعه نجومي كشور وارد مي شود اين است كه در روزي متفاوت با روز رسمي بين المللي اين اقدامات ترويجي صورت پذيرد و نتيجه آن شده است كه طي ساليان اخير در بعضي از شهرها روزهاي جمعه ، پنجشنبه و يا حتي ديگر روزهاي هفته در نزديكي اين مناسبت جهاني به بزرگداشت روز نجوم مبادرت مي شود.
عتيقي ادامه داد: زيرا در گام اول با جامعه جهاني همراهي نشده و دوم آنكه مفهوم يك روز بين المللي آن است كه تمام مردم دنيا در يك روز خاص شعار واحدي را سر دهند و اختصاص هفته جهاني ستاره شناسي اين كمك را مي كند تا در بازه زماني بيشتري از جمله روز جمعه در هفته جهاني ستاره شناسي به ترويج اين دانش بپردازيم .
وي افزود: انجمن نجوم آماتوري ايران همه ساله در اين روز و هفته جهاني برنامه ها و ايده جديدي را در حوزه دانش ستاره شناسي به اجرا درمي آورد كه در سال 1395 نيز اين برنامه ها اجرا خواهد شد.
پيشنهاد تعيين روز ملي ستاره شناسي
عتيقي خاطر نشان كرد كه انجمن نجوم آماتوري ايران در سال هاي اوليه دهه 90 با پيشنهاد تعيين روز ملي ستاره شناسي به جامعه علمي كشور، روز 13 شهريور را كه مصادف با بزرگداشت ابوريحان بيروني ستاره شناس نامدار ايراني است ، براي اين روز پيشنهاد داده است.
مدير انجمن نجوم آماتوري ايران افزود: از اين رو در سال هاي اخير در تهران و برخي شهرها برنامه هاي نجومي را به همين مناسبت در روز 13 شهريور برگزار مي كنند.
برنامه هاي انجمن نجوم آماتوري ايران در هفته نجوم
مدير انجمن نجوم آماتوري ايران گفت: از آنجاكه هفته جهاني ستاره شناسي در سال 95 با گذر سياره تير (عطارد) از مقابل خورشيد آغاز مي شود برنامه هاي اين انجمن از روزهاي قبل از آغاز اين مناسبت بين المللي شروع مي شود.
عتيقي افزود: در اين راستا در روز شنبه 18 ارديبهشت 95 برنامه رصدي آموزشي در خانه ستاره شناسي شهرداري تهران جهت دانشجويان پسر دانشگاه علامه طباطبايي اجرا خواهد شد و در روز يكشنبه 19 ارديبهشت از ساعت 9 تا 12 صبح همايش علمي همراه با سخنراني مهندس دالكي پدر نجوم آماتوري كشور در مورد ويژگي هاي علمي گذر و برخي ارائه مقالات انجام مي شود و در ادامه كارگاه رصدي -عكاسي گذر سياره تير از مقابل خورشيد با مباحث متنوع كاربردي در اين روز برگزار مي شود.
وي ادامه داد: شامگاه يكشنبه 19 ارديبهشت دختران دانشجوي دانشگاه علامه از برنامه رصدي آموزشي با همكاري خانه ستاره شناسي شهرداري منطقه 9 تهران بهره مند مي شوند.
به گفته عتيقي، در روز دوشنبه 20 ارديبهشت همزمان با آغاز هفته جهاني ستاره شناسي از ساعت 15 كارگاه رصدي و تصوير برداري از گذر تير از مقابل خورشيد در دو پايگاه مركز غرب تهران خانه ستاره شناسي شهرداري منطقه 9 و ديگري در شرق پايتخت در همكاري با مديريت امارت مسعوديه اجرا مي شود.
وي افزود: روز چهارشنبه 22 ارديبهشت ويژه برنامه ترويجي با نگاهي به ايده نو امسال انجمن نجوم آماتوري ايران به اجرا در مي آيد.
رييس انجمن نجوم آماتوري ايران گفت: پنجشنبه 23 ارديبهشت برنامه شب رصدي با نگاه به حذف آلاينده هاي نوري و دوري از آلودگي هواي پايتخت در سفر به روستاي تاريخي ابيانه اجرا خواهد شد و همزمان در شامگاه اين روز برنامه گسترده اي در دانشگاه علامه به اجرا درخواهد آمد.
عتيقي افزود: در روز جمعه 24 ارديبهشت ، انجمن نجوم آماتوري ايران به دعوت انجمن نجوم ايران در يكي از بوستان هاي پايتخت همراه با گروه هاي فعال كشور برنامه هاي ترويجي اجرا مي كند و همزمان در همين روز برنامه هاي خاصي جهت ترويج ستاره شناسي در دانشگاه علامه اجرا خواهد شد.
وي ادامه داد: بالاخره كارشناسان انجمن نجوم آماتوري ايران در روز شنبه 25 ارديبهشت (برابر 14 ماه مه 2016 ميلادي) همزمان با جامعه جهاني ستاره شناسي، تلسكوپ را به ميان مردم برده و برنامه هاي ترويجي را در غرب (خانه ستاره شناسي) و شرق (عمارت مسعوديه) تهران جهت عموم علاقمندان برگزار مي شود.شركت در تمامي اين برنامه براي عموم مردم رايگان است.
