محافظت از دندان‌ها با استفاده از نانوذرات
رفتن به دندان‌پزشكي براي اكثر مردم يك كار سخت است، اما به‌زودي علم دندان‌سازي تغييرات مؤثري در اين زمينه ايجاد خواهد كرد و ممكن است نياز به رفتن به مطب دندان‌پزشكان را برطرف سازند.
به‌طورساده، نانوذره يك ماده بسيار كوچك است كه مي‌تواند از مواد مختلفي ساخته شود، نانوذرات مورد استفاده در دندان‌سازي به‌طور معمول سيليكا يا كلسيم‌فسفات هستند؛ هم چنين مواد شيميايي ديگري كه توانايي كشتن باكتري‌ها را دارند و يا اينكه قابليت بازسازي ميناي دندان را دارند نيز مي‌توانند مورد استفاده قرار گيرند، مي‌توان آن‌ها را مستقيماً بر روي دندان‌ها تززريق كرد، يا از آن‌ها در خميردندان، دهان‌شويه يا به صورت يك مايع غليظ كه دوغاب ناميده مي‌شود، استفاده كرد.
محققان دندان‌سازي آزمايشات خود را درباره نانوذرات از سال‌ها قبل آغاز كردند، اما به تازگي اقدام به استفاده از اين مواد در كلينيك‌ها به منظور تشخيص عفونت‌ها در دندان‌ها و لثه كرده‌اند.
دانشمندان در خصوص اينكه چرا دست‌يابي به اين كاربردها تا به اين زمان طول كشيده است بيان داشته اند، نانوذرات چنان كوچك هستند كه به راحتي از طريق دهان مي‌توانند وارد بدن شده و باعث بروز مسائلي در ديگر قسمت‌هاي بدن شوند.
سالرنو ، دانشمند علوم مواد مؤسسه ايتاليايي فناوري، مي‌گويد: به‌دليل اندازه بسيار كوچك نانوذرات، آن‌ها مي‌توانند در ارگان‌هاي حياتي بدن همچون شش‌ها يا رگ‌هاي خوني و مغز تجمع يابند و منجر به بيماري‌هايي همچون سرطان و آلزايمر شوند.
دانشمندان به‌طور معمول اين مشكلات را از طريق اصلاح‌كردن نانوذرات با خصوصيات جديد براي اتصال محكم‌تر به دندان‌ها برطرف مي‌سازند، اما براي برخي كاربردها، اين روش‌ها ايده‌آل نيستند.
عملي‌ترين و دست‌يافتني‌ترين كاربرد نانوذرات، محافظت از دندان‌هاست، هزاران باكتري در دهان شما زندگي مي‌كند، اما تعداد كمي از آن‌ها مي‌توانند سبب بروز آسيب‌هاي جدي شوند، اگر آن‌ها به درون لثه راه يابند اين مشكلات آغاز مي‌شود و دور نگه‌داشتن باكتري‌ها از سطح دندان‌ها و لثه‌ها يكي از بزرگ‌ترين دلايلي است كه افراد دندان‌هاي خود را مسواك مي‌زنند.
چندين محقق يك پوشش نانوذره‌اي ابداع كرده‌اند كه مي‌تواند اين نوع باكتري‌ها را از بين ببرد و از سطح دندان‌ها محافظت و از بيمار‌هاي لثه جلوگيري كند.
كيشن، استاد دندان‌پزشكي دانشگاه تورنتو كه نانوذرات محافظ را در آزمايشگاه خود سنتز كرده است گفت:نانوذرات براي چسبيدن به ساختار دندان طراحي شده‌اند و به اين ترتيب باكتري‌هايي كه بر روي سطح دندان هستند به آرامي حذف مي‌شوند.
نانوذرات ديگري هم وجود دارند كه مي‌توانند ميناي دندان را بازسازي كنند، ميناي دندان از دندان‌ها در برابر دماهاي بالا و مواد شيميايي مخرب كه سبب ايجاد حفره در دندان مي‌شوند، محافظت مي‌كند، ميناي دندان با گذشت زمان تخريب مي‌شود.
نانوذرات مي‌توانند ميناي دندان را با مولكول‌هاي معدني بازسازي كنند و بازيابي بخشي از لايه معدني مي‌تواند دندان را براي مدت طولاني‌تري سالم نگه‌دارد، همچنين نانوذرات مي‌توانند از كانال‌هاي ريشه‌اي و پركردن دندان از طريق مرمت دندان‌ها جلوگيري كنند.
در حال حاضر اگر در دندان شما يك حفره ايجاد شود، دندان‌پزشك شما احتمالاً آن را با تركيبي از فلزات ( اكثراً با جيوه) پر مي‌كنند، اما خود اين پركننده‌ها مي‌توانند سبب تخريب بيشتر دندان شوند.
اسكوكويچ گفت: متداول‌ترين مشكل كه با آن مواجه هستيم، سطح مشترك بين مواد پركننده و دندان است، يعني جايي كه اكثر حفره‌ها به‌دليل وجود باكتري‌ها، آب و ديگر مواد آلي دوباره ظاهر مي‌شوند، نانوذرات آنتي‌باكتريايي مي‌توانند از عفونت جلوگيري كنند و زمينه ساز رشد دندان براي پركردن حفرات با بافت خود دندان مي‌شوند، در نهايت نانوذرات مي‌توانند به رشد مجدد كامل يك دندان كه در خلال يك مسابقه يا در اثر يك بيماري لثه افتاده است، كمك كند.
وي بيان كرد: اگرچه ما هنوز فاصله زيادي براي توليد و خلق اين دندان‌ها در يك سوكت خالي داريم، اما حتي يك دندان رشديافته در خارج از بدن را مي‌توان در لثه كارگذاشت كه نسبت به دندان‌هاي مصنوعي كاملاً بهتر و مؤثرتر است؛ زيرا سيستم ايمني بدن به ميزان كمتري به بافت‌هاي خود حمله مي‌كند، اگرچه اين نانوذرات هنوز در دسترس نيستند، اما در آينده نزديك وارد بازار خواهند شد.
