بهینه سازی تعیین مسیر با سامانه های اطلاعات مکانی
لحاظ کردن معیارهای صحیح و جامع در مرحله تعیین مسیر می تواند نقش عمده ای را در كاهش هزینه های اقتصادی، افزایش ایمنی و دسترسی جاده ها و حفظ محیط زیست ایفا کند. به همین منظور در تحقیق جدیدی که توسط پژوهشگران کشورمان انجام شده است، عوامل متعددی مانند مدل ارتفاعی زمین، پوشش اراضی، اطلاعات مراكز جمعیتی و گردشگری، میزان آفتاب گیربودن مسیر درفصول سرد، نحوه توزیع رودخانه ها و خطوط گسل جهت مسیریابی بهینه درمسیرایلام – حمیل در نظر گرفته شده اند.
در تعیین مسیر احداث شده به عواملی مانند فاصله از خطوط گسل و رودخانه ها، دسترسی به مراكز جمعیتی و گردشگری توجه كمتری شده و معیار اصلی در مسیری آبی تنها توپوگرافی منطقه بوده است
به منظور تعیین هزینه درون لایه ای یك روش ویژه پیشنهاد شده كه بر اساس آن برای هر یك از لایه ها متناسب باویژگی ها و نحوه تاثیر آن در تامین هدف، یك تابع هزینه لحاظ شده است. مزیت اصلی این روش، وزن دهی آن است كه تغییرات هزینه در بازه های اطلاعاتی موجود در هر یك از لایه ها صرفاً خطی نبوده و ویژگی های آن لایه اطلاعاتی در تعریف تابع هزینه لحاظ شده است.
در ادامه جهت وزن دهی بین لایه ای از مقایسه دوتایی و تحلیل AHP بااستفاده از نظرات كارشناسان استفاده شده است. با تلفیق لایه ها به روش هم پوشانی شاخص، كوتاه ترین مسیر باتامین كمترین هزینه با سه متغیر یا وریانت مختلف پیاده سازی شدند. در وریانت اول وزن دهی درون لایه ای براساس روش های رایج (به صورت خطی) لحاظ شده است. در وریانت دوم تنها از معیار شیب جهت تعیین مسیر استفاده شد. روش پیشنهادی وزن دهی دانش پایه نیز در وریانت سوم با در نظر گرفتن تمام معیارها اعمال گردید.
براساس نتایج به دست آمده در تعیین مسیر احداث شده به عواملی مانند فاصله از خطوط گسل و رودخانه ها، دسترسی به مراكز جمعیتی و گردشگری توجه كمتری شده و معیار اصلی در مسیری آبی تنها توپوگرافی منطقه بوده است. همچنین طول مسیر در هر سه وریانت از طول مسیر احداث شده كمتر می باشد. به طور كلی مسیر حاصل از اعمال وزن دهی دانش پایه وضعیت مناسب تری را در تامین معیارهای مختلف نسبت به مسیر احداث شده و همچنین دو وریانت دیگر دارد.
منبع: میثم رستمی، رامین كیامهر، رامین بیات، 1394. ارائه روشی دانش پایه جهت وزن دهی درون لایه ای به منظور تعیین مسیر بهینه با استفاده از سامانه های اطلاعات مكانی (GIS) (مطالعه موردی: محور ایلام- حمیل)، فصلنامه اطلاعات جغرافیایی (سپهر)، سال بیست و چهارم، شماره 96
No tags for this post.
