مروری بر دستاوردهای علمی سال 94

رونمایی از ۳ رادیو دارو

فروردین سالی که گذشت همزمان با روز ملی فناوری هسته‌ای از سه دستاورد هسته‌ای رادیو داروی ایران و یک محصول حوزه محیط زیست با حضور رییس‌جمهور رونمایی شد. این رادیوداروها جزو دستاوردهای صلح‌آمیز هسته‌ای هستند که سال ۹۳ به دست آمده اند. یکی از مهمترین این محصول ها مجتمع سوخت مجازی است.

رونمایی از سه دستاورد جدید دارویی

سه دستاورد جدید دارویی«هسته پِلت»، «قرص سِولامر» و «پِلِت اُورلیتات» نیز از دیگر دستاوردهایی بود که سال 94 رونمایی شد. بنا بر گفته  دست اندرکاران و مدیران تولید این سه فرآورده دارویی، امید می‌رود با تجاری سازی این سه محصول‌ها بتوان گام موثری در درمان بیماران حاد کلیوی برداشت و به پیشرفت اقتصاد علمی صنعت دارویی کشور کمک به سزایی کرد.

افتتاح بزرگترین آزمایشگاه تجهیزات ضدانفجاری ایران

سال 94 نیز شاهد رونمایی از بزرگترین آزمایشگاه تجهیزات ضدانفجار و نخستین الکتروموتور ضد انفجار(با ظرفیت 230 کیلو وات) ساخت ایران بودیم. آزمایشگاه کاربردی الکتروموتورها و تجهیزات ضدانفجاری قابلیت تزریق گازهای مختلف را دارد تا تجهیزات در محیط گازی آزمایش شوند. این آزمایشگاه تحمل قدرت انفجاری معادل ۱۰۰ کیلو تی.ان.تی را دارد.

خوکفایی در تولید دو کاتالیست‌

بهره برداری از فاز دوم خط تولید کاتالیست‌های حاوی فلزات گران‌بها برای رفع نیاز تمامی مجتمع های پژوهشی و‌ خط تولید کاتالیست‌های ایزومریزاسیون پالایشگاهی برای تولید بنزین یورو۴،‌ یورو۵ مورد مصرف صنایع پتروشیمی از دیگر دستاوردهای مهم بهره برداری شده سال94 است. دانش فنی این فرآورده‌ها، پیش از این در انحصار دو شرکت یوپی آمریکا و شرکت اکسنت فرانسه بود. پژوهشگران ایرانی توانستند انحصار تولید این دو محصول را بشکنند و از خروج سالانه بیش از ۱۰۰ میلیون دلار ارز جلوگیری کنند.

رونمایی از نخستین پنبه تراریخته ایرانی

تولید نخستین پنبه تراریخته حاصل دسترنج 5 ساله محققان حوزه زیست فناوری است که سال 94 با حضور جمعی مسوولان کشوری رونمایی شد. این پنبه بنابر نیاز کشاورزان استان خراسان جنوبی که هم اکنون با مشکل افت کیفیت پنبه و کمبود آب در منطقه روبرو هستند، تولید شده است؛ با ورود این فناوری به مزارع میزان برداشت محصول ۵ تا ۷ برابر افزایش پیدا می کند.

جراحی مغز در حین بیداری برای اولین بار در کشور

تیمی متشکل از پزشکان مجرب ایرانی در بیمارستان سینا توانستند برای اولین بار در کشور عمل ویژه مغز در حین بیداری(Awake Craniotomy & brain mapping) را روی یک بیمار مبتلا به تومور گلیوم در ناحیه اینسولای مغز انجام دهند. اینسولا محلی در عمق مغز است که مراکز مختلف تکلم و فعالیت های اساسی حسی-حرکتی مغز درون آن قرار گرفته‌اند. در این شیوه پزشکان برای اینکه از سالم ماندن این مراکز اطلاع حاصل کنند، بیمار را هنگام عمل بیدار کرده و در حین تکلم و هوشیاری اقدام به برداشتن تومور بیمار می کنند.

داروی استراتژیک «فاکتور ۷»

آریوسون، فاکتور ۷ انعقادی فعال شده نوترکیب و یک ماکرو مولکول پروتئینی (گلیکوپروتئینی) است. این دارو با تکنولوژی DNA نوترکیب و با استفاده از سلول‌های کلیه نوزاد همستر (BHK ) تولید می‌شود و از نظر ساختار مولکولی و فعالیت بیولوژیکی کاملا مشابه فاکتور ۷ انعقادی فعال استخراج شده از پلاسمای انسانی است. محققان کشور سال 94با حمایت معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری موفق به تولید  این داروی استراتژیک شدند. تولید این دارو تنها در انحصار کشور دانمارک بود.

شبیه سازی قوچ وحشی ایرانی

محققان پژوهشگاه رویان اصفهان برای اولین بار موفق به شبیه‌سازی گونه حیوانی در حال انقراض با نام «قوش وحشی قمیشلو» شدند. محققان برای شبیه‌سازی این قوچ به ماده اسپرم و تخمک نیاز داشتند از اینرو یک جانور از ترکیب دو سلول جنسی نر و ماده را آماده کردند. از ترکیب این دو سلول، سلول تخم این حیوان ایجاد شد. ترکیب این تخم ها نیز منجر به شکل‌گیری موجود جدید شد. جنین اولیه نیز به رحم جانوری از همان‌‌ گونه نزدیک (گوسفند) انتقال یافت. در نهایت این گونه در حال انقراض متولد شد.

رونمایی از نخستین شبکه خدمات رایانش ابری

رایانش ابری به مجموعه‌ای از فناوری‌ها و روش‌ها اطلاق می‌شود که برای ارایه منابع ذخیره‌سازی، پردازشی و شبکه به صورت متمرکز بنا به درخواست استفاده‌کنندگان با قابلیت انعطاف‌پذیری بالا و ظرفیت بسیار به اجرا درمی‌آید. نخستین شبکه خدمات رایانش ابری برای ذخیره‌سازی اطلاعات داخلی کشور شهریور سال94 به طور رسمی آغاز به کار کرد. ارایه خدمات دولت الکترونیک، دسترسی به خدمات بومی در کشور و افزایش ظرفیت منابع ذخیره‌سازی از جمله اهداف این طرح عنوان شده است.

راه اندازی طرح هاب ماهواره ای ایران

طرح هاب ماهواره‌ای ایران با نام«هما»به منظور استفاده از ارتباطات ماهواره ای در کنار سایر سیستم های ارتباطی نظیر فیبر نوری و رادیو به عنوان یک مکمل سهل الوصول و مطمئن برای تامین ارتباطات نقاط دور افتاده و خاص و نیز برای پاسخگویی به نیازهای ارتباطی در مواقع اضطراری و حوادث غیر مترقبه راه اندازی شد. طرح هاب شبکه ماهواره ای «وی ست» در ایستگاه ماهواره ای بومهن تهران نیز پس از ۱۲ سال تعویق همزمان با هفته دولت وارد فاز عملیاتی شد.

رونمایی از خودروی هیبرید برقی- پیل سوختی

خودروی هیبرید برقی- پیل سوختی دانشگاه خواجه نصیر از دیگر طرح هایی بود که سال94 رونمایی شد. این خودرو از طریق ترکیب هیدروژن و اکسیژن، انرژی خود را تامین می‌کند. در این خودرو یک باطری شارژی وجود دارد که این باطری هم از طریق برق و هم از طریق ترکیب هیدروژن و اکسیژن شارژ می‌شود. این فناوری قرار است با کمک دانشگاه خواجه نصیر بر روی تاکسی‌های شهر تهران طی سال‌های آینده نصب شود. از دیگر مزیت‌های این خودرو کمک به رفع آلودگی هواست زیرا از اگزوز این خودرو به جای دود، آب خارج می‌شود.

راه اندازی رصدخانه پژوهش و فناوری

رصدخانه پژوهش و فناوری به عنوان ابزاری مدیریتی در حوزه علم و پژوهش و با امکان فراهم کردن پیگیری روند تغییرات اطلاعات علمی و پژوهشی در پژوهشگاه علوم و فناوری اطلاعات ایران آغاز به کار کرد. این رصدخانه از گنجینه اطلاعاتی تغذیه می‎کند که پژوهشگاه علوم و فناوری اطلاعات ایران در نزدیک به نیم قرن تاریخچه خود بر پایه ماموریت گردآوری، سازمان‌دهی،‌ ذخیره، حفظ،‌ بازیابی، تحلیل و اشاعه‌ مدارک و اطلاعات علم و فناوری كشور به دست آورده است.

رونمایی از نسل سوم ربات سورنا

در سالی که گذشت نسل سوم ربات انسان نما سورنا نیز رونمایی شد. این ربات با قدی برابر با ۱۹۰ سانتی متر و وزنی در حدود ۹۸ کیلوگرم در زمره ربات های انسان نما با اندازه واقعی انسان بالغ قرار دارد. شناسایی و تغییر صورت افراد در حال حرکت از دیگر قابلیت های سورنا ۳ به شمار می رود. این ربات در حوزه شنوایی مجموعا ۲۰۰ کلمه/جمله فارسی را می‌شنود. همچنین این ربات وضعیت بدن افراد را تشخیص می دهد. این ربات قابلیت تکلم ۲۰۰ کلمه/ جمله هوشمند را دارد. این ربات می تواند برای امداد و نجات، دست رباتیکی جانبازان و سفر به ماه کاربرد داشته باشد.

رونمایی از نخستین هواپیمای دوزیست

نخستین هواپیمای دوزیست با نام «پرنده دریایی شش نفره دوزیست» دی سال 94 با حضور جمعی از مسوولان کشوری در بندر عباس رونمایی شد. این هواپیما در حمل ادوات و تجهیزات مورد نیاز برای ماموریت‌هایی مانند شناسایی، عکسبرداری و غیره در محیط‌های آبی و خاکی، گشت‌های دریایی برای مبارزه با قاچاق کالا و توقیف شناورهای متخلف، نظارت، بازرسی و دسترسی به سکوها و خطوط لوله‌های نفت در دریاها و دریاچه‌ها و نیز جا به جایی غواصان به محل‌های ماموریت آنان کاربرد دارد. عملیات‌های امداد و نجات در محیط‌های آبی و خاکی و انجام تحقیقات زیست محیطی برای نمونه‌برداری از آب‌ها، کنترل حرکت جانداران، حمل بار، اطفا حریق و استفاده‌های شخصی و تفریحی و نیز تاکسی هوایی از دیگر کاربردهای این هواپیمای دوزیست به شمار می رود.

راه اندازی خط تولید پچ های ضد درد پوستی

خط تولید پچ های ضد درد پوستی با عنوان «کسب و انتقال دانش فنی ایجاد واحد تولید سامانه های تراپوستی دارو در چسب ضد درد» چندی پیش در پژوهشگاه پلیمر و پتروشیمی راه اندازی شد. در این طرح دو داروی « فنتالین» و «بوپرنورفین» که هر دوی آنها ضد درد هستند، به عنوان سیستم سامانه های دارو رسانی در چسب پلیمری قرار گرفتند. این دو دارو، بیشتر در بیماران مبتلا به سرطان که بعد از جراحی درد زیادی دارند، قابل استفاده است. همچنین پچ ضد درد «فنتانیل» علاوه بر از بین بردن درد، برای ترک اعتیاد هم قابل استفاده است. اکنون این دو دارو به صورت چسب پلیمری تولید شده اند.

رونمایی از ماهواره سنجشی «دوستی»

همزمان با روز فناوری فضایی از ۳ دستاورد مهم در عرصه فضایی(ماهواره سنجشی «دوستی»، آزمایشگاه سنجش از دور سازمان فضایی ایران و مرکز تجمیع و تست ماهواره پژوهشگاه فضایی ایران) با حضور رییس جمهور رونمایی و آغاز به کار کرد.

راه اندازی نخستین پلتفرم «اینترنت اشیاء» کشور

«اینترنت اشیاء» (Internet of Things) یا IOT فناوری مدرنی است که در آن برای هر موجودی اعم از انسان، حیوان یا اشیاء، قابلیت ارسال داده از طریق شبکه‌های ارتباطی (اینترنت یا اینترانت) فراهم می‌شود و جهانی را توصیف می‌کند که در آن هر چیزی از جمله اشیای بی‌جان، برای خود هویت دیجیتال دارند و به رایانه‌ها اجازه می‌دهند آنها را ساماندهی و مدیریت کنند. چندی پیش نخستین پلتفرم آموزشی و پژوهشی «اینترنت اشیاء» در دانشگاه علم و صنعت راه اندازی شد. با استفاده از این فناوری تمام اشیاء از طریق شبکه های اینترانت و اینترنت به هم متصل و قابلیت فرمانپذیری اشیاء از طریق شبکه های مخابراتی برقرار می شود. دانشگاه علم و صنعت با راه اندازی این فناوری، نام خود را به عنوان پنجمین دانشگاه دنیا که «اینترنت اشیاء» را تدریس و پژوهش می‌کند، ثبت کرد.

گزارش : فرزانه صدقی

No tags for this post.