راهکار زمین شناسی برای ازدیاد برداشت نفت

رخنمون سنگهای كربناته در حالت كلی آب دوست هستند؛ اما در بسیاری از مواقع پایداری لایه آبی بین سنگ و فاز نفتی كه بستگی زیادی به بار سطحی فصل مشترك سنگ و آب و آب و نفت دارد، دچار پارگی و ناپایداری میشود، به طوری كه شرایط ترشوندگی مخازن كربناته را از حالت آب دوست در محدوده نفت دوست یا ترشوندگی حد واسط قرار می دهد.

استفاده از سورفكتانت ها به عنوان مواد فعال سطحی یكی از روشهای نوین ازدیاد برداشت نفت از طریق تغییر ترشوندگی سنگ مخزن كربناته از حالت نفت دوست به آب دوست است.

دلیل اصلی این پدیده جذب سطحی اجزای نفت خام بر روی سطح سنگ است که عمدتاً اسیدهای چرب داخل فاز نفتی هستند. در چنین شرایطی به دلیل منفی شدن فشار موئینگی، آشام خود به خودی آب به داخل ماتریكس سنگ كربناته انجام نگرفته و در نتیجه مقدار برداشت نفت به میزان قابل توجهی كاهش می یابد.

استفاده از سورفكتانت ها به عنوان مواد فعال سطحی یكی از روشهای نوین ازدیاد برداشت نفت از طریق تغییر ترشوندگی سنگ مخزن كربناته از حالت نفت دوست به آب دوست است. این مواد با توانایی قرارگیری در فصل مشترك آب نفت و یا نفت سنگ از طریق مكانیزم های مختلف كاهش كشش میان سطحی و تغییر ترشوندگی به جابه جایی نفت به تله افتاده و متعاقباً ازدیاد برداشت نفت كمك میكند.

در پژوهش انجام شده توسط محققان ایرانی، با استفاده از روشهای آنالیز دستگاهی نظیر اندازه گیری پتانسیل زتا، گرماسنجی وزنی و آزمایشات تزریق محلول سورفكتانت به محیط متخلخل توسط دستگاه سیلابزنی مغزه، مكانیسم تغییر ترشوندگی حاكم بر انواع مختلف سورفكتانتها بررسی گردید.

نتایج نشان داد كه از این میان، سورفكتانت كاتیونی به دلیل برقراری جاذبه الكترواستاتیك قویتر با اجزای جذب شده نفت خام در غلظت بالاتر از غلظت بحرانی میسل دارای بازدهی بیشتری در تغییر ترشوندگی سنگ مخزن و در نتیجه بازیافت بیشتر نفت است. حال آنكه سورفكتانتهای آنیونی و غیر یونی در جایگاه های بعدی قرار میگیرند.

منبع: محسن وفایی سفتی، محسن جمشیدی شفق، خسرو جراحیان، سید سعید قرشی، علی اصغر داودی، 1394. بررسی آزمایشگاهی تاثیر مواد فعال سطحی بر روی تغییر ترشوندگی سنگ های كربناته، فصلنامه پژوهش نفت، سال بیست و پنجم، شماره 84.

لینک منبع

No tags for this post.