چمن‌هایی که در شرایط کمبود آب مقاومت بیشتری دارند
مریم محمد هاشمی، دانشجوی کارشناسی ارشد رشته کشاورزی دانشگاه صنعتی اصفهان در پایان‌نامه خود تحت عنوان "اثر دو گونه قارچ مایکوریزا بر کیفیت ظاهری و مقاومت به خشکی چمن لولیوم چند ساله و علف گندمی" به پژوهشی برای حفظ آب در مدیریت چمن‌ها پرداخت.
کمبود آب در دسترس برای آبیاری یکی از مهم‌ترین مشکلات پیش روی صنعت چمن است. توسعه استراتژی‌های جدید مدیریتی به منظور بهبود تحمل به خشکی چمن‌ها در محیط‌هایی که با محدودیت آب روبه‌رو هستند، امری حیاتی است. در این راستا اقدامات مختلفی برای حفظ آب در مدیریت چمن‌ها از جمله تلقیح گیاهان با قارچ آربوسکولار مایکوریزا انجام شده است.
قارچ مایکوریزا به وسیله ایجاد تغییراتی در مورفولوژی، فیزیولوژی، فعالیت‌های بیوشیمیایی و ساختار مولکولی گیاه توانایی تطبیق دادن گیاهان با شرایط تنش خشکی را داراست. این پژوهش به منظور بررسی اثر تلقیح با قارچ مایکوریزا بر کیفیت ظاهری و تحمل خشکی در چمن لولیوم چند ساله (Lolium perenne L) و چمن علف گندمی (Agropyron desertorum L.) به صورت فاکتوریل در قالب طرح پایه کاملاً تصادفی با 5 تکرار و به صورت گلدانی در اطراف گلخانه آموزشی- پژوهشی دانشگاه صنعتی اصفهان انجام پذیرفت.
تیمارها شامل چهار تیمار قارچ مایکوریزا (گونه Glomus intraradices، گونه Glomus mosseae ، مخلوط دو گونه قارچ و شاهد) و دو گونه چمن ( لولیوم چند ساله و علف گندمی) بود. اعمال تنش خشکی به صورت قطع کامل آبیاری صورت گرفت. اندازه‌گیری‌های آزمایشگاهی در دو زمان قبل از اعمال تنش خشکی و 50 درصد خشکیدگی چمن انجام شد. نتایج آزمایش نشان داد که تنش خشکی اثر منفی و معنی‌داری بر اغلب شاخص‌های مورفولوژیک و فیزیولوژیک گیاه داشته است.
بر اساس نتایج آزمایش، تیمار گیاهان با مایکوریزا سبب افزایش شاخص‌های رشد مورفولوژیک از قبیل ارتفاع، وزن، تر و خشک اندام هوایی و ریشه و عمق نفوذ و عمق مؤثر تراکم ریشه شد. همچنین رنگ چمن تحت تأثیر همزیستی با مایکوریزا نسبت به گیاهان شاهد، افزایش معنی‌دار را نشان داد. تلقیح چمن‌ها با مایکوریزا افزایش معنی‌دار اکثر شاخص‌های رشدی و فیزیولوژیک از قبیل محتوای نسبی آب، محتوای کلروفیل، کارتنوئید، پرولین، قند محلول، آنزیم‌های کاتالاز، آسکوربات پراکسیداز و پراکسیداز را در پی داشت همچنین موجب افزایش جذب برخی از عناصر از قبیل نیتروژن، فسفر، پتاسیم، آهن و روی شد.
نتایج به دست آمده از اثر گونه چمن در شرایط آبیاری کامل و تنش خشکی و تحت تیمار مایکوریزا نشان داد که چمن علف گندمی مقاومت بیشتری را نسبت به چمن لولیوم داشته و این مقاومت احتمالا به دلیل افزایش محتوای قند محلول و فعالیت آنزیم‌های آنتی‌اکسیدان بوده است.
با توجه به نتایج به دست آمده پیشنهاد می‌شود که در شرایط کمبود آب از چمن علف گندمی به دلیل مقاومت بیشتر استفاده شود. همچنین در شرایط آبیاری کامل و قطع آبیاری برای چمن لولیوم چند ساله تلقیح با قارچ مایکوریزا گونه G. intraradices و برای چمن علف گندمی گونه G. mosseae توصیه می‌شود.
به گزارش ایسنا، این پایان‌نامه به راهنمایی محمد پسرک لی و علی نیکبخت و مشاوره نعمت الله اعتمادی در دانشگاه صنعتی اصفهان دفاع شد.
No tags for this post.
