انگل‌ها هم به مدرسه می روند

 همیشه پدر و مادرها به ما می گویند قبل از اینکه بخواهیم چیزی بخوریم، دست هایمان را بشوییم. بعضی موقع ها به این حرف ها اهمیتی نمی دیم و با دستان کثیف شروع به خوردن خوراکی های مختلف می کنیم. این کار در بچه های مهدکودکی و دبستانی که مشغول بازیگوشی هستند، بیشتر به چشم می آید. وقتی آنها با دستان خاکی و کثیف خود هر چیزی را به دهان می گذارند و یادشان می رود که دستشان را بشویند. اما زمانی متوجه اهمیت شستن دست ها می شویم که با بیماری های مختلف انگلی روبرو شویم.

 

دکتر سیدحامدبرکاتی رئیس اداره سلامت کودکان در گفت وگو باخبرنگار باشگاه خبرنگاران اعلام کرد: با علائم بیماری های گوارشی کودکان مانند کم آبی و اسهال و استفراغ، در اواخر دهه 50 و اوایل دهه 60، حدود 40 هزار کودک در کشور فوت کرده اند که معمولاً علل ویروسی و باکتریال و یا قارچ بوده است. 

 

وی با بیان اینکه 40 هزار مرگ و میر کودکان در دهه 60، در سال 93 به 150نفر رسیده، گفت: با توجه به اینکه در تمام نقاط کشور دسترسی به پزشک، این رقم بسیار زیاد است و در سال 60 تمامی موارد اسهال در کودکان با سرم درمانی وریدی و سرم انجام می شد که در حال حاضر دسترسی به سرم خوراکی O.R.S در تمامی شبکه بهداشتی و درمانی کشور و بخش خصوصی وجود دارد. 

 

مرگ 150 کودک بر اثر بیماری های اسهالی

برکاتی با بیان اینکه بیماری های عفونی گوارشی به ویژه نوع ویروسی آن بسیار مورد توجه وزارت بهداشت است، اظهار کرد: ویروس ها در بیماری های عفونی گوارشی کودکان بسیار شدیدتر از بیماری های انگلی و میکروبی در آنها است که خیلی از کشورهای توسعه یافته در جهان برای اینکار واکسن به جهت شدت بیماری که در کودکان خردسال و سنین مدرسه به خصوص در فصل پاییز ایجاد می کند، تهیه کرده اند.

 

وی با اظهار اینکه با اجرای برنامه کنترل بیماری های اسهالی که از نیمه دهه 60 برای ارتقا سطح مراقبت ها و دسترسی مردم به بهداشت به ویژه برای کودکان زیر 5 سال انجام شده، تصریح کرد: این برنامه تا سال 80 تداوم داشت که بعد از آن با نام مراقبت های ادغام یافته ناخوشی های اطفالی ادامه پیدا کرد، یعنی علاوه بر بیماری های اسهالی، عفونت های تنفسی و بیماری های شایع در اطفال در آن گنجانده شد.

 

رئیس اداره سلامت کودکان افزود: این مداخلات و البته توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی و باسواد شدن و افزایش اطلاعات مادران که بخشی از آن با مشارکت وزارت بهداشت و دیگر سازمان های کشور انجام شد. 

 

وی اظهار داشت: مرکز مدیریت بیماری های وزارت بهداشت در حال امکان سنجی میزان شیوع و اینکه چه میزان از نابسامانی های گوارشی کودکان مربوط به ویروس ها هست و چه اقدامات اولیه ای باید صورت گیرد،  بررسی می شود. 

 

ژیاردیا؛ انگل شایع در بین کودکان پیش دبستانی 

دکتر محمد جواد غروی استاد انگل شناسی دانشگاه علوم پزشکی ایران و معاون پژوهشی دانشگاه علوم پزشکی البرز در گفت و گو با خبرنگار باشگاه خبرنگاران در خصوص شایع ترین بیماری های انگلی روده در کودکان اظهار کرد: انگل ژیاردیا پروتوزوئری تاژکدار شایع ترین انگل  است، به شکل کیستی وارد روده می شود و با صفحات بادکش مانند و مکنده ای که دارد به دیواره دوازدهه می چسبد و باعث اختلال در جذب مواد غذایی(سوءجذب) و پس از آن سوءهضم و لاغری در بیمار می شود.

 

این متخصص انگل شناسی با بیان اینکه ژیاردیا تک یاخته روده ای است و در دوازدهه و روده باریک رشد می کند، تصریح کرد: این انگل بیماری زا در سنین زیر دبستان و دبستان در کودکان ظاهر می شود و در اجتماعات متراکم مانند مهدکودک ها شیوع دارد. انگل از طریق منابعی مانند آب و مواد غذایی آلوده و یا به طریق مکانیکی توسط مگس ها و همچنین تماس مستقیم با افراد آلوده انتقال می یابد. انگل ها موجب ضعیف شدن سیستم ایمنی کودکان می شوند، از این رو با شستشوی مداوم دست ها می توان بخش بزرگی از این ویروس و انگل ها را از بین برد.

 

مدفوع سفیدرنگ را جدی بگیرید

معاون پژوهشی دانشگاه علوم پزشکی البرز در رابطه با علائم ابتلا به انگل ژیاردیا تصریح کرد: در کودکان علائم بیشتر به صورت ناراحتی شکمی مطرح است و کودک دچار اسهال چرب می شود که با بررسی پوشک وی مدفوع سفیدرنگ، چرب و تکه‌تکه مشاهده می شود.

 

غروی افزود: ادامه یافتن اسهال منجر به لاغری مفرط در کودک می‌شود و ممکن است از شکل حاد به شکل مزمن دربیاید و همچنين به دليل ترشح مواد آلرژيك از اين انگل، امكان ایجاد مسائل مختلف عصبي از جمله بی اشتهایی، سردرد، تب، تهوع، استفراغ در اين افراد وجود دارد.

 

دکتر فرید ایمانزاده فوق تخصص گوارش و کبد کودکان و رئیس بیمارستان کودکان مفید در گفت و گو با خبرنگار باشگاه خبرنگاران در خصوص رایج ترین بیماری های انگلی روده در کودکان اظهار داشت: منشاء این بیماری ها انگل اکسیور که به کرمک معروف است و آسکاریس هستند که در اجتماعاتی مانند مهدکودک و دبستان احتمال شیوع بیشتری دارند. 

 

وی بیان کرد: علت بیماری های انگلی روده در کودکان، عدم رعایت بهداشت، غذا و آب آلوده و نشستن دستها قبل از غذا است.

 

کرمک شایع ترین بیماری انگلی

غروی در رابطه با دیگر عوامل شایع بیماری های انگلی در کودکان گفت: نوع دیگری از انگل ها، اکسیور است که به کرم سنجاقی معروف است، تخم انگل به صورت چندلایه ای و چسبنده است و در طبیعت می تواند زنده بماند.

 

معاون پژوهشی دانشگاه علوم پزشکی البرز با بیان اینکه انگل اکسیور در بین عموم مردم به کرمک معروف است و در بدن انسان به شکل لارو زندگی می کند، تصریح کرد: این انگل در انتهای دستگاه گوارش رشد و جفت گیری می نماید که اندازه هر کدام از کرم ها حدود یک سانتی متر است و کرم ماده از کرم نر بزرگتر است و پس از جفت گیری پر از تخم می باشد که با مهاجرت دائمی از انتهای روده به سمت مقعد می آید و در آنجا تخم گذاری می کنند.

 

وی در خصوص علائم مبتلایان به انگل اکسیور بیان کرد: علائمی نظیر کهیر، خارش، ناراحتی های عصبی و بی خوابی در بیماران مشاهده می شود که با بلوغ کرم ها مواردی مانند اگزما و زخم پوستی در ناحیه نشیمنگاه ایجاد می شود.

 

این استاد انگل شناسی با بیان اینکه کرمک شایع ترین بیماری انگلی در انسان است، اظهار کرد: افراد از طریق رختخواب و لباس زیر می توانند به این بیماری مبتلا شوند، زیرا این انگل در محیط طبیعی برای مدتی توانایی زنده ماندن دارند.

 

پیشگیری راه نجات از بیماری

غروی در زمینه راه های پیشگیری از این بیماری گفت: از نظر پیشگیری هم خود آلودگی دارد و به زیر ناخن می چسبد و با ناخن خوردن کودک موجب آلودگی داخلی و خارجی در او می شود که ناراحتی عصبی و پرخاشگری را در بچه سبب می شود.  پیشگیری در بیماری کرمک شبیه انگل ژیاردیا است که شست و شوی بهداشتی سبزیجات و میوه جات، ضدعفونی نمودن آب، انجام آزمایشات دوره ای به طور 6 ماهه کودک در مهدکودک توصیه می شود.

 

برکاتی با اظهار اینکه مهمترین چیزی که می تواند از بیماری های گوارشی و عفونی و انگلی صرف نظر از واکسن که در کشور ما شیوع کمتری دارد، پیشگیری کند، مردم و آموزش آنهاست، افزود: رعایت بهداشت عمومی و فردی و اقدام ساده و بسیار موثر شستن دست هاست و بچه ها زمانی که به مهدکودک و مدرسه می روند علی رغم آموزش این کار را کمتر انجام می دهند.

 

مگس و سوسری ناقل آمیب انگلی

معاون پژوهشی دانشگاه علوم پزشکی البرز با بیان اینکه آمیب نیز به عنوان یک انگل در بچه ها و بالغین شیوع دارد و باعث اسهال خونی در آنها می شود، گفت: جلوگیری از دفع غیربهداشتی مدفوع از انتقال این بیماری پیشگیری می کند و آلودگی آمیب از ژیاردیا خطرناک تر است.

 

وی بیان کرد: مگس ها و سوسری ها(سوسک ها) ناقل این انگل هستند که به طور مکانیکی با استفاده از بال و بزاق خود این انگل را به مواد غذایی منتقل می کنند و برای انسان مشکل ایجاد می کنند.

 

تنها روده ها در خطر نیستند

وی در خصوص دیگر عوامل بیماری زا در انسان نیز اذعان کرد: آسکاریس که کرمی بزرگ است سبب مشکلات روده ای در کودکان و بزرگسالان می شود و کرم قلابدار نیز کم خونی فرد را در پی دارد.

 

غروی افزود: کرم کیست هیداتیک نیز که در روده سگ زندگی می کند و تخم آن از طریق مصرف سبزیجات آلوده وارد بدن انسان می شود و در کبد و ریه انسان تشکیل کیست می دهد که اندازه آن در برخی مواقع حتی به اندازه یک پرتقال نیز می رسد. 

 

ایمانزاده در زمینه درمان این دسته از بیماری های گوارشی کودکان تصریح کرد: درمان با استفاده از داروهای رایج بیماری های انگلی انجام می شود که در سنین زیر 2 سال با احتیاط بیشتری باید داروها تجویز شوند.

 

این استاد انگل شناسی در خصوص راه های درمان این بیماری های انگلی تصریح کرد: استفاده از داروهای ضدانگلی در تمامی این موارد توصیه می شود.