شبکه های اجتماعی بومی و ضرورت رفع چالش ها
فعالان حوزه فضای مجازی وجود برخی قوانین دست و پاگیر، نبود متولی خاص در حوزه نظارت، نداشتن راهکار قانونی برای حمایت و پشتیبانی و نقص قوانین و ضوابط اجرایی را از جمله مشکلات فراروی شبکه های اجتماعی بومی می دانند که نیازمند اقدامات جدی تر متولیان امر در این زمینه است.
مهدی داوری، از مدیران شبکه اجتماعی بیسفون در گفتگو با ایرنا، در مورد نبود متولی خاص در این حوزه اظهار کرد: برای اجرای دقیق و صحیح فعالیت هایی مانند اعطای مجوز راه اندازی، نظارت مناسب و به موقع بر فعالیت شبکه های اجتماعی و حمایت قانونی از آنها باید متولی خاصی تعیین شود.
وی گفت: در وضعیت موجود که متولی خاصی وجود ندارد، این شبکه ها برای پیشبرد هر یک از فعالیت های خود مجبورند با دستگاه اجرایی مشخصی ارتباط داشته باشند که این موضوع مشکلاتی را برای آنها به وجود آورده است.
داوری اعمال سلیقه های متفاوت را از مشکلات تعدد دستگاه های ناظر بر شبکه های اجتماعی داخلی دانست و افزود: نظارت بر این شبکه ها باید براساس قوانین و مقررات توسط یک مجموعه انجام شود تا ضمن انجام این کار، از اعمال سلیقه احتمالی دستگاه ها جلوگیری شود.
وی نظارت بر شبکه های اجتماعی خارجی را ضعیف خواند و گفت: این شبکه ها به راحتی در کشور پا می گیرند و زمانی که به معضل تبدیل می شوند، تازه مسوولان ذیربط به فکر رفع مشکلات ناشی از آنها می افتند.
داوری افزود: به عنوان نمونه در شبکه تلگرام هر فرد می تواند کانالی ایجاد کند، هر محتوایی را در آن قرار دهد یا هر تصویری را به صورت استیکر در بین کاربران توزیع کند.
وی ادامه داد: معمولا فناوری های پیشرفته ابتدا وارد کشور می شوند و بعد متولیان اقدام به تصمیم گیری و برنامه ریزی در مورد آنها می کنند، در حالی که فناوری روز دنیا مشخص است و قبل از ورود آن به کشور، باید پیش بینی های لازم انجام شود.
از سوی دیگر به گفته 'علی اصغر انصاری' معاون توسعه و مدیریت شبکه ملی اطلاعات سازمان فناوری اطلاعات، عموما کیفیت سرویس، کاربران را به استفاده از شبکه های اجتماعی خارجی ترغیب می کند و شبکه های اجتماعی خارجی احتمالا به دلیل این که به لحاظ امکانات و پایداری وضعیت بهتری دارند، بیشتر مورد استفاده قرار می گیرند.
وی با اشاره به این که معمولا شبکه های اجتماعی داخلی در بخش زیرساخت مقداری ضعیف هستند، افزود: هرگاه شبکه های اجتماعی اعم از داخلی و خارجی به هر دلیلی دچار مشکل شوند و نتوانند سرویس مناسب ارائه کنند، کاربران از شبکه های دیگری استفاده می کنند.
** برخی مقررات دست و پاگیر مانع حمایت از شبکه های اجتماعی بومی
داوری گفت: متولیان و دست اندرکاران در مجموعه دولت و نهادهای سیاستگذاری تمایل به حمایت از شبکه های اجتماعی بومی دارند اما برخی مقررات دست و پاگیر مانع این کار می شود و اجازه این اقدام را به آنها نمی دهد.
وی اظهار کرد: برای مثال، وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات قصد ارایه پهنای باند رایگان به برخی از شبکه های اجتماعی فعال را دارد اما چون ضابطه قانونی در این زمینه وجود ندارد در صورت ارائه سرویس، دستگاه های نظارتی با این مجموعه برخورد می کنند.
داوری بیان کرد: به نظر می رسد یک نهاد یا سازمان باید متولی این موضوع باشد و تمام هماهنگی های لازم را به عمل آورد تا حمایت لازم از این شبکه ها انجام گیرد.
انصاری معاون توسعه و مدیریت شبکه ملی اطلاعات سازمان فناوری اطلاعات نیز در این مورد اظهار کرد: قوانین دست و پاگیر برای توسعه شبکه های اجتماعی داخلی باید حذف شوند تا این شبکه ها بتوانند خدمات مناسب را به کاربران ایرانی ارائه کنند.
وی همچنین پشتوانه سرمایه قوی و امکانات مناسب را برای تداوم فعالیت شبکه های اجتماعی داخلی ضروری دانست و یادآور شد: دولت هم باید حمایت لازم از لحاظ فعالیت، صدور مجوز، تنظیم مقررات و حذف برخی از مقررات زائد را انجام دهد.
**قابلیت رقابت برخی شبکه های اجتماعی بومی با مشابه خارجی
داوری در مورد وضعیت رقابت شبکه های ایرانی بیان کرد: برخی از شبکه های اجتماعی به رغم کم توجهی برخی متولیان و کمبود امکانات توانسته اند فعالیت های خوبی در این زمینه داشته باشند بنابراین اگر می خواهیم این گونه فناوری های پیشرفته جایگزین نمونه های خارجی شوند، باید مورد حمایت و پشتیبانی لازم قرار گیرند.
وی لزوم بومی سازی شبکه های اجتماعی را مورد تاکید قرار داد و گفت: تقویت و توسعه نرم افزارهای پیام رسان و شبکه های اجتماعی بومی از جمله برنامه های شورای عالی فضای مجازی است که باید اقدام عملی در این زمینه انجام گیرد.
**راه اندازی شبکه ملی اطلاعات برای حمایت از شبکه های اجتماعی بومی
مدیر پروژه شبکه اجتماعی 'سلام'، راه اندازی شبکه ملی اطلاعات را مهمترین راهکار برای حمایت از شبکه های اجتماعی دانست و افزود: توسعه کسب و کار، افزایش درآمد، توسعه شبکه های اجتماعی و افزایش محتوای مناسب از جمله مزیت های راه اندازی شبکه ملی اطلاعات است.
مسعود جلالی اظهار کرد: با راه اندازی شبکه ملی اطلاعات نیازی به کمک های مالی دولت به شبکه های اجتماعی داخلی نخواهد بود و در این شرایط زمینه توانمندسازی آنها فراهم می شود.
وی با اشاره به این که اغلب شبکه های اجتماعی غیرایرانی روند دریافت مجوز فعالیت در داخل کشور را طی نمی کنند، بیان کرد: دستگاه هایی نیز که بر نحوه فعالیت شبکه های اجتماعی داخلی نظارت می کنند، در مقابل اقدامات غیراخلاقی و غیرقانونی شبکه های اجتماعی خارجی، اقدام جدی صورت نمی دهند.
جلالی تعداد زیاد دستگاه های نظارتی را از موانع توسعه شبکه های اجتماعی بومی برشمرد و افزود: این موضوع به شبکه های اجتماعی بومی لطمه می زند و در شرایط فعلی این شبکه ها باید پاسخگوی مجموعه های فراوانی باشند.
وی یکی دیگر از مشکلات را نبود طرح مدون برای حمایت از شبکه های اجتماعی اعلام کرد و گفت: حمایت ها باید به بهترین نحو در اختیار فعالان این حوزه قرار گیرد تا آنها با آسودگی به فعالیت های خود ادامه دهند.
جلالی تاکید کرد: حمایت از این شبکه ها می تواند به صورت مالی، معنوی، تبلیغات برای نرم افزارهای داخلی و ایجاد فرهنگ استفاده از آنها باشد که لازم است متولیان امر با برنامه های مشخص در این زمینه اقدام کنند.
از سوی دیگر، انصاری معاون توسعه و مدیریت شبکه ملی اطلاعات سازمان فناوری اطلاعات در خصوص یکی دیگر از چالش های موجود در بحث بومی سازی شبکه های اجتماعی گفت: شبکه های اجتماعی برخاسته از یک کسب و کار قوی و یا مبتنی بر مدل های کسب و کار مناسب در کشور کمتر مشاهده می شوند که لازم است این شبکه ها فعالیت بیشتری در این زمینه به عمل آورند.
وی اظهار کرد: برخی شبکه های اجتماعی داخلی توقع دارند همه هزینه های آنها از جمله سرمایه گذاری را دولت تقبل کند که این موضوع امکان پذیر نیست.
به گزارش ایرنا، معاون توسعه و مدیریت شبکه ملی اطلاعات سازمان فناوری اطلاعات ادامه داد: بخش خصوصی برای ارائه خدمت مناسب و جلب رضایت کاربران باید حتما پیش بینی های اولیه در زمینه هایی مانند سرمایه گذاری، امکانات و مجوزها را انجام دهد.
