یافته هایی جدید درباره تاقدیس چغال در زاگرس
كمربند چین خورده یا رانده زاگرس توسط مجموعه ای از گسل های عرضی با آرایش پلكانی قطع شده است. این آرایش پلكانی گسل های عرضی موجب گسترش مناطق همپوشانی میان آنها جایی كه بسته به هندسه این آرایش و سازوكار گسل ها، مناطق فشارشی وكششی گسترش می یابند، شده است.
در منطقه همپوشانی میان این گسل ها، ساختارهایی از جمله گسل های راستالغز با مولفه وارون، راندگی ها، چین های جوان و ریزدوپلكس های گسلی برداشت شده است كه هندسه ساختاری همانند ساختارهای مرتبط به مناطق فشارشی میان گسل های راستالغز پلكانی مدل های آزمایشگاهی دارند.
یكی از این پهنه های گسلی عرضی در زاگرس، پهنه گسل سبزپوشان با روند شمال باختر و سازوكار راستا لغز راست بر است. پهنه گسل سبزپوشان از آنجا كه دارای مجموعه ای از قطعات گسلی با هندسه پلكانی ساعت گرد است، سبب ایجاد مناطق فشارشی میان این قطعات گسلی شده است.
نمونه ای از این مناطق، تاقدیس چغال در منطقه قیر و كارزین ناحیه فارس زاگرس چین خورده است. برداشت های دقیق صحرایی به همراه تفسیر تصاویر ماهواره ای سبب شناسایی پهنه گسلی پلكانی راست گرد با سازوكار امتدادلغز راست گرد در بخش باختری تاقدیس چغال شده است.
این پهنه گسل پلكانی شامل گسل های شمال قیر و هرم هستند. در منطقه همپوشانی میان این گسل ها، ساختارهایی از جمله گسل های راستالغز با مولفه وارون، راندگی ها، چین های جوان و ریزدوپلكس های گسلی برداشت شده است كه هندسه ساختاری همانند ساختارهای مرتبط به مناطق فشارشی میان گسل های راستالغز پلكانی مدل های آزمایشگاهی دارند.
همانند چنین مناطق فشارشی كه در تاقدیس های سفیدار و قل قل به ترتیب در شمال و جنوب تاقدیس چغال نیز تحلیل شده، به مناطق هم پوشانی میان مجموعه ای از گسل های راستا لغز راست گرد با آرایش پلكانی ساعت گرد در راستای پهنه سبزپوشان نسبت داده شده است.
این گسل های پلكانی در سطح به عنوان اثر فعالیت گسل سبزپوشان در پی سنگ روی پوشش رسوبی دارای قاعده جدایشی تحلیل شده است که این موضوع نشان از یافته های جدید زمین شناسی داشته و اثر این پهنه گسلی را بر روی تاقدیس چغال نشان می دهد.
منبع: اسلام توكلیان، علی یساقی، 1394. تاثیر پهنه گسلی عرضی، برشی سبزپوشان بر تاقدیس چغال و گسترش مناطق فشارشی در ناحیه هم پوشانی آنها، بخش زاگرس چین – رانده ، فصلنامه علوم زمین ، سال بیست و پنجم، شماره 97.
No tags for this post.
