حجم صادرات فناوری های پیشرفته چقدر است؟

سهم خدمات دانش بنیان و صنایع مبتنی بر فناوری های پیشرفته در تولید ناخالص داخلی از کشورها رو به افزایش است به طوری که در اقتصادهای توسعه یافته ای نظیر آمریکا این سهم به 40 درصد می رسد.

ورود عنصر دانش و فناوری در تابع تولید به معنای افزایش چشمگیر بازدهی هاست و غفلت از اهمیت روزافزون فناوری در توسعه اقتصادی، شکاف میان کشورهای پیشرو و عقب مانده تر را به صورت نمایی افزایش می دهد.

بنا به گزارش مرکز پژوهش های مجلس شورای اسلامی، جدیدترین گزارش شاخص های علوم و مهندسی که توسط بنیاد ملی علوم آمریکا منتشر شده است، نشان می دهد که در سال 2012، 27 درصد تولید ناخالص داخلی در دنیا به خدمات دانش بنیان (نظیر خدمات کسب وکار، مالی و ارتباطات) و صنایع مبتنی بر فناوری های پیشرفته (نظیر هوافضا و دارو) اختصاص داشته است.

البته در اقتصادهای توسعه یافته ای نظیر آمریکا سهم این خدمات و صنایع به 40 درصد تولید ناخالص داخلی هم می رسد و در مورد کشورهای توسعه یافته دیگری نظیر کانادا، کره، ژاپن و کشورهای عضو اتحادیه اروپا، این سهم در فاصله زمانی 1999 تا 2012 میلادی همواره رشد داشته است.(NSF, 2014).

با وجود اینکه به دست آوردن اطلاعات بحث های مربوط به سهم پژوهش از تولید ناخالص داخلی کشور هموراه یکی از مشکلات سیاستگذاری علمی و فناوری بوده است به تبع آن صادرات فناوری های پیشرفته هم مستثنی از آن نیست اما بر اساس اطلاعات بانک جهانی در سال 2000 میلادی 0.6 درصد کل صادرات تولیدی ایران، سال 2005 میلادی 2.5 درصد و در سال 2010 میلادی 4.5 درصد کل صادرات تولیدی کشور به فناوری های پیشرفته تعلق دارد.

این اطلاعات همچنین نشان می دهد که حتی بانک جهانی هم نتوانسته در برخی سالها آماری از صادرات فناوری های پیشرفته ایران به دست بیاورد.

البته آمارهای بانک جهانی نشان می دهند که اقتصادهای درحال توسعه ای نظیر برزیل، مالزی، چیس و هند همپای کشورهای تازه صنعتی شده نظیر کره و کشورهای توسعه یافته ای نظیر ژاپن حجم صادرات فناوری های پیشرفته خود را طی دو دهه گذشته به طور مستمر افزایش داده اند و علیرغم رشد اندک این شاخص در ایران، فاصله ایران با این گروه از کشورها همچنان بسیار زیاد است.