توصیه دولت به مردم درباره مصرف چای
محمد ولی روزبهان در گفتگو با مهر با بیان اینکه ذائقه مردم در مصرف چای تغییر و به سمت چای خارجی سوق پیدا کرده است، اظهار داشت: یکی از علل این مساله وجود اسانس‌ها و ترکیبات شیمیایی در چای‌های خارجی بوده که باعث شده است مصرف چای داخلی کاهش پیدا کند.
وی با اشاره به اینکه چای ایرانی تنها چای در جهان است که حتی یک گرم سم به آن زده نمی‌شود، گفت: مردم جهان برای سلامتی خود ارزش قائل‌اند و بحث باقی مانده سموم در گیاهان و مواد غذایی که استفاده می‌شود بسیار حائز اهمیت است.
رئیس سازمان چای کشور با بیان اینکه ما مبحث تبلیغات را بر عهده گرفته‌ایم، افزود: سعی کردیم در این زمینه با توجه به اعتباری که برایمان در نظر می‌گیرند و به زودی این اعتبار در اختیار ما قرار می‌گیرد، بتوانیم ورودکنیم.
روزبهان اضافه کرد:بنده به‌عنوان فردی که چهار سال و نیم مدیرکل مرکز تحقیقات چای بودم اعلام می‌کنم، ما در تولید چای از سم استفاده نمی‌کنیم و این تنها چای جهان است که چنین شرایطی دارد.
وی با بیان اینکه در زمینه تبلیغات چای برای صدا و سیما نامه‌ای نوشته‌ایم، اضافه کرد: در این نامه از مسئولان این سازمان درخواست کردیم تبلیغات چای خارجی را تا حدودی محدود و متوقف کنند، چون این تبلیغات سبب تغییر ذائقه مصرف کنندگان شده است.
روزبهان افزود: اشتباهی که باعث می شود بسیاری از مصرف کنندگان از مصرف چای ایرانی منصرف می‌شوند، آن است که انتظار غیر واقعی از چای دارند. بسیاری از چای‌هایی که مردم به عنوان محصول خارجی و اسانس دار استفاده می‌کنند کالاهای غیر استاندارد هستند.
وی اضافه کرد: متاسفانه از اسانس‌های غیراستاندارد که به صورت قاچاق وارد کشور می‌شود، برای اسانس‌دار کردن چای استفاده می‌کنند در حالی‌که چای طبیعی نیاز به هیچ اسانسی ندارد و چای‌های باکیفیت ما به‌خوبی این مساله را نشان می‌دهند.
روزبهان افزود: متاسفانه تبلیغاتی که برای چای می‌خواهند انجام دهند بعضا خوب پایش نمی‌شوند و ما می‌بینیم که تبلیغاتی صورت می‌گیرد و بعد معلوم می‌شود آن شرکت مجوز لازم را نداشته است.
رئیس سازمان چای ادامه داد: به همین دلیل از مسئولان سازمان صدا و سیما درخواست کرده‌ایم، هرگونه تبلیغی که در ارتباط با چای می‌خواهد انجام شود ابتدا از سازمان چای کشور استعلام کنند که آن چای چیست؟ و آیا کیفیت و خواص لازم را دارد یا خیر؟
روزبهان در پاسخ به این پرسش که آیا همه چای‌هایی که در تلویزیون تبلیغ می‌شوند، خارجی هستند؟ گفت: بنده اخیرا بیشتر تبلیغات این نوع چای‌ها را می‌بینم اما چای‌های ایرانی نیز بعضا در صدا و سیما تبلیغ می‌شوند.
رئیس سازمان چای ادامه داد: توصیه عمومی ما به مردم این است که به برند حساس باشند و هر برندی را انتخاب نکنند، سعی کنند بیشتر از چای‌های خوب ایرانی که تعدادشان نیز کم نیست، استفاده نمایند.
روزبهان با بیان اینکه مردم باید از چای انتظار واقعی داشته باشند، اضافه کرد: چای یک موجود زنده است و این موجود زنده اگر در آن از اسانس‌ها و رنگ‌های مجاز و استاندارد استفاده نشود، می‌تواند آثار مخربی بر جای بگذارد، ضمن اینکه پررنگ شدن و معطر بودن چای در حد غیر متعارف مساله‌ای طبیعی نیست.
رئیس سازمان چای کشور اضافه کرد: متاسفانه به وفور اسانس‌های غیرمجاز وجود دارد که رنگ و عطر چای را افزایش می‌دهند و مصرف کننده تصور می‌کند از محصول با کیفیتی استفاده می کند. این در حالی است که هرگز به چای با کیفیت رنگ و عطر اضافه نمی‌کنند، چراکه این کالا خود دارای عطر و رنگ مطلوب است.
روزبهان با بیان اینکه رنگ چای ایرانی بعد از دم کردن سیاه نمی‌شود، گفت: در حالت عادی، وقتی چای ایرانی را دم می‌کنید، رنگ آن، علاوه بر کدر و مات شدن، شفافیت خود را از دست می‌دهد اما سیاه نمی‌شود ولی چایی که در آن از اسانس‌ها و رنگ‌های غیرمجاز استفاده شود، سیاه می‌شود، ضمن اینکه رنگ محصول با کیفیت در خودش است و ته نشین نمی‌شود و مزه آن نیز تا حدودی تلخ است.
وی افزود: تلخی چای ایرانی چندان زیاد نیست و مصرف کنندگان باید چای ایرانی را قدری بیشتر بگذارند تا دم بکشد.
روزبهان با اشاره به اینکه وقتی چای کیسه‌ای را در لیوان آب جوش قرار می‌دهید ظرف ۱۰ ثانیه آب رنگ می‌گیرد و پررنگ می‌شود، گفت: کدام رنگ است که بتواند در ۱۰ ثانیه آزاد شود؟ چای خوب، بسته به نوعی که استفاده می‌شود باید بین ۱۰ تا ۱۵ دقیقه بماند تا رنگش آزاد شود و وقتی رنگش آزاد شد طبعا عطر آن نیز آزاد می‌شود.
وی با بیان اینکه نمی‌خواهم بگویم در همه چای‌های خارجی باقی‌مانده سموم وجود دارد، تصریح کرد: در مناطق چای‌کاری کشور سرمای زیر ۵ درجه سانتی گراد وجود دارد و هیچ یک از آفت‌های شناخته شده فعلی چای نمی‌توانند این سرما را تحمل کنند، ما فقط یک شپشک آردآلود ساحلی را داریم که آن را نیز با نوعی کفش دوزک کنترل می‌کنیم.
روزبهان ادامه داد: یکی از علل اینکه ما سالانه مقدار زیادی چای ایرانی را به اروپا و کشورهای دیگر صادر می‌کنیم، این است که باقی مانده سم در این محصول کم است یعنی اصلا وجود ندارد. ما فقط به چای تا حدودی کود می‌زنیم که آن هم بخاطر اینکه قیمت کود مقداری گران است اکثر چایکاران کمتر از حد مجاز از آن استفاده می‌کنند.
وی با بیان اینکه ممکن است رنگ چای ایرانی مقداری کمرنگ‌تر باشد، افزود: این مساله را می‌توان با ترکیب چای‌های شکسته و قلم یا با پررنگ‌تر ریختن حل کرد. مهم این است که می‌دانید چایی که مصرف می‌کنید پرخاصیت است و ضرری برای سلامتی ندارد.
رئیس سازمان چای کشور با بیان اینکه امسال دولت سیاست‌های حمایتی مناسبی را برای چایکاران اعمال کرده است، اظهار داشت: علت این امر آن بوده که دولت قصد داشته سطح زیر کشت چای را افزایش دهد و کشاورزان را امیدوار به تولید کند.
روزبهان با اشاره به افزایش حدود ۵۰ درصدی قیمت خرید تضمینی برگ سبز در سال قبل، افزود: در سال گذشه برگ سبز درجه یک به قیمت ۱۸۰۰ تومان و نوع درجه دو آن ۱۰۰۰ تومان از کشاورزان خریداری شد.
وی اضافه کرد: همچنین امسال برای نخستین بار، دولت مبلغ ۱۶۰ میلیارد تومان اعتبار برای این صنعت در نظر گرفت که ۱۰۰ میلیارد تومان از آن برای خرید تضمینی برگ سبز چای بود اما چون تولید محصول از میزان پیش بینی شده کمتر شد ۶۰ میلیارد تومان از این مبلغ صرف خرید تضمینی شد.
رئیس سازمان چای کشور با اشاره به اینکه امسال برای اولین بار ۶۰ میلیارد تومان اعتبار برای طرح زراعی در نظر گرفته شده است، گفت: ما در حال تاسیس صندوق توسعه سرمایه‌گذاری در صنعت چای هستیم که ۴۹ درصد سهام این صندوق متعلق به دولت و ۵۱ درصد آن متعلق به چایکاران، کارخانه‌داران و تجار است، که دولت علاوه بر پرداخت سهم ۴۹ درصدی خود سهم چایکاران را نیز می‌دهد تا این صندوق تشکیل شود.
وی افزود: همچنین برای اولین بار بود که مطالبات چایکاران به موقع پرداخت شد و حتی دولت بخشی از بدهی را که مربوط به سهم کارخانجات بود نیز موقتا به چایکاران پرداخت که بعدا از کارخانه‌داران آن را اخذ کند، ضمن اینکه امسال دولت برنامه‌هایی برای تبلیغات، بازاریابی، فرهنگ و برند سازی دارد.
روزبهان با بیان اینکه امسال ۱۴ هزار و ۶۰۰ تن چای خشک در کشور تولید شده است، ادامه داد: پیش بینی ما برای میزان تولید در سال‌جاری حدود ۲۵ هزار تن بود اما خشک سالی سبب شد که محصول کمتر باشد ضمن اینکه طی ۵۰ سال اخیر خشک سالی که در گیلان اتفاق افتاده بی‌سابقه بوده است.
وی در مورد میزان نیاز کشور به چای با بیان اینکه آمارها در این زمینه متفاوت است، گفت: میزان چای مورد نیاز در کشور تقریبا حدود ۱۰۰ تا ۱۱۰ تن است، امسال ما حدود ۱۵ هزار تن تولید داشتیم، بخشی از نیاز از راه واردات رسمی تامین شده، بخشی در انبارها از سال‌های قبل وجود داشته و ممکن است بخشی هم به صوت غیرمجاز وارد کشور شده باشد اما در سال‌جاری بصورت رسمی کمتر از ۴۰ هزار تن چای با تعرفه ۲۲ درصد وارد کشور شده است.
روزبهان در پایان میزان سطح زیرکشت چای در کشور را حدود ۲۵ هزار هکتار عنوان کرد و افزود: از این میزان حدود ۵ هزار هکتار آن فعال نیست.
