گسترش خطرناک دریاچه ها در یخچال های اورست
برکه های سطحی یخچال خومبو در هیمالیا با افزایش سطح به یکدیگر پیوسته اند و دریاچه های بزرگ تری درست کرده اند.
کوهنوردانی که قصد دارند این قله با ابهت را فتح کنند باید از این یخچال و آبشار یخی مهیب خومبو عبور کنند.
همزمان شدن افزایش سرعت ذوب یخچال ها در منطقه با بالا رفتن دمای کره زمین موجب بروز نگرانی شده است.
به گفته دانشمندان با این که یخچال های دیگر منطقه هیمالیا شاهد افزایش تعداد دریاچه ها بوده اند ولی این نخستین هشدار از این نوع برای یخچال خومبو است.
سرریز شدن این گونه دریاچه های یخچالی جدید می تواند منجر به سیل و مرگ ومیر و خسارت در پایین دست شود.
**فروپاشی یخچال ها
این اولین تیم علمی است که از زمان زلزله ویرانگر ماه آوریل گذشته از منطقه بازدید می کند.
آن روان، رهبر گروهی که از طرف دو دانشگاه شفیلد و لیدز در منطقه کار میدانی کرده بود، می گوید حدود 10 سال پیش چند برکه مجزا روی یخچال خومبو وجود داشت ولی آن ها در پنج سال گذشته گسترش پیدا کرده اند و به یکدیگر پیوسته اند.
گروه دکتر روان چند وقتی است که دارد رفتار یخچال هایی را بررسی می کند که با قلوه سنگ پوشیده شده اند. تمرکز آن ها بر یخچال خومبو بوده است.
وی گفت : در طرف چپ نواحی پایینی یخچال چیزی در حدود هفت یا هشت برکه بزرگ ایجاد شده که حالا دارند به یکدیگر متصل می شوند و یک زنجیره را ایجاد می کنند. آبی که از نواحی بالاتر یخچال در این برکه ها جاری می شود به مرور باعث پیوستن آن ها به یکدیگر خواهد شد. در حال حاضر به نظر می رسد که یخچال در حال فروپاشی است و امکان دارد شاهد ایجاد چند دریاچه بزرگ و بالقوه خطرناک بر سطح آن باشیم.
این تیم علمی در بررسی های خود تصاویر ماهواره ای 15 سال گذشته را مطالعه کرده و در شش سال گذشته هم سه بار برای انجام تحقیقات میدانی به منطقه سفر کرده است.
دانشمندان متوجه شده اند که ذوب یخ های لایه های زیرین باعث شده تا بعضی از بخش های پایینی این یخچال نشست کند و به محلی برای ایجاد و رشد توده های آبی تبدیل شود.
این تحقیق نشان می دهد که در 15 سال گذشته ارتفاع این یخچال پوشیده از قلوه سنگ سالی دو متر کاهش پیدا کرده است.
برخلاف یخچال های مناطق دیگر که معمولا سطحی صاف و یخی دارند، خیلی از یخچال های منطقه هیمالیا با لایه ای از سنگ و خاک پوشیده شده اند.
به گفته دانشمندان افزایش دما باعث کاهش حجم یخ در ارتفاعات بالاتر می شود و به همین دلیل یخ کم تری به بخش های پایینی یخچال ها می رسد و این دلیل اصلی ایجاد این گونه نشست ها است.
**روندی نگران کننده
کارشناسان دیگری هم که روی این یخچال های پوشیده تحقیق می کنند این سیر وقایع را تصدیق می کنند.
لینزی نکلسون، از دانشگاه اینسبروک، می گوید:افت سطح یخچال ها باعث سخت تر شدن تخلیه آب از سطح و عبور آن از یخرفت های(ﺧﺮده ﺳﻨﮓ ها و ﻣﻮادی ﻛﻪ ﺑه علت جابه جایی یخچال های طبیعی بر جای می مانند) بزرگ زیرین می شود. تراز زه آبی که از یخرفت های پایانی عبور می کند، تعیین کننده ارتفاع پایه برای سطح ایستابی داخل یخچال است و به نظر می رسد که این دریاچه هایی که دارند به سرعت به یکدیگر می پیوندند با این سطح ایستابی ارتباط دارند.
جفری کرگل، آب شناس در دانشگاه آریزونا، چند سالی است که مشغول مطالعه دریاچه های یخچالی هیمالیا بوده و می گوید روند مشخصی در حال شکل گرفتن است.
وی افزود:مساله آزاردهنده این است که ادامه این روند به ایجاد یک دریاچه یخچالی جدید در دره ای پرجمعیت و شلوغ منتهی می شود و این مایه نگرانی است.
به گزارش ایرنا، ازساینس ،سال 1985 بود که دیواره یکی از این دریاچه های یخچالی در دره خومبو شکست و سیل یک نیروگاه آبی و تاسیسات زیربنایی دیگر را در پایین دست تخریب کرد.
به گفته برنامه محیط زیست ملل متحد – یو ان ای پی – در یک قرن گذشته حدود 35 دریاچه یخچالی در نپال، پاکستان، بوتان و چین سرریز شده اند.
اسناد تاریخی نشان می دهد که ایجاد و تخلیه این گونه دریاچه ها اتفاق جدیدی نیست ولی به گفته دانشمندان افزایش دما و تسریع ذوب یخچال ها در سال های اخیر نگران کننده است.
کامرون واتسون، محقق در دانشگاه لیدز، می گوید:پایین آمدن سطح یخچال به معنی بیشتر شدن فاصله آن با آبشار یخی خومبو است؛ چیزی که کار کوهنوردان را برای بالا رفتن از آن در آینده سخت تر می کند.
