روز جهانی میراث دیداری ـ شنیداری

 میراث دیداری ـ شنیداری مانند فیلم‌ها، برنامه‌های رادیویی و تلویزیونی و برنامه‌های ضبط شده دیداری و شنیداری، تاریخمان را منعکس می‌کنند و روایتی بی‌نظیر از جوامع و تنوع فرهنگ‌های جهان ارائه می‌دهند. این میراث، منبعی غیرقابل قیاس برای درک قرن‌های بیستم و بیست‌ویکم به‌شمار می‌آیند.آنها بیانگر هویت ملت‌ها و بازگوکننده غنای فرهنگ‌های ملی به‌واسطه زبان‌ها و آداب و سنن متنوع آن فرهنگ‌ها هستند. ظرفیت اینگونه میراث برای احضار آنی صداها و تصاویر غالباً فراتر از مرزهای محلی و مرزهای زبانی رفته که به این واسطه میراث دیداری ـ شنیداری به میراثی تکمیلی‌ برای آرشیوها و مستندات سنتی‌تر مبدل شده است.

میراث دیداری ـ شنیداری باید برای همه قابل دسترسی باشد. با این وجود، اسناد دیداری ـ شنیداری هم جان دارند و هم ظریف و آسیب‌پذیرند. هم‌اکنون قسمت اعظمی از میراث دیداری ـ شنیداری جهان برای همیشه به علت سهل‌انگاری، تخریب، بدشانسی و یا نبود منابع مناسب و نبود زیرساخت‌ها و توانمندی‌های لازم از بین رفته است که در نتیجه آن حافظه بشری تخریب شده است. این حساسیت و آسیب‌پذیری میراث دیداری و شنیداری به‌ویژه در شرایط جنگ تشدید می‌شود. به علاوه، از بین رفتن این میراث می‌تواند ما را از کسب آگاهی در مورد ماهیت جوامع و ملت‌ها محروم نماید. ما اکنون فقط بین 10 تا 15 سال فرصت داریم تا اسناد ضبط شده دیداری ـ شنیداری موجود را به رسانه‌های دیجیتالی تبدیل کنیم تا به این واسطه از نابودی آنها جلوگیری شود. برای تغییر این شرایط باید تشریک مساعی کنیم زیرا آشنایی با تاریخ معاصر و به اشتراک‌گذاری آن نه فقط از باب مسائل هویتی و نسبت‌ها، بلکه از منظر آشنایی با شیوه ارتباطات انسانی و چالش‌های جوامع معاصر، اهمیت بالایی دارد.
برنامه حافظه جهانی یونسکو در این راستا فعال است و هر ثبتی که از میراث مستند انجام می‌شود بیانگر حافظه‌ای جمعی است که ریشه در اسناد و آرشیوهای به‌جا مانده از نسل‌های گذشته دارد. حقیقت این است که «حفاظت به قصد حفاظت» تنها کافی نیست، بلکه افراد باید بتوانند اسناد را شناسایی کنند و اهمیت آنها را در زندگی امروز به‌خوبی بنمایانند، ضمن اینکه باید اهمیت آنها را برای جوامع مختلف هم درک کنند و باید بدانند که پیام این اسناد برای جوامع مشترک بشری چیست. میراث دیداری ـ شنیداری نقش مهمی در ترویج عامل اتحاد میان افراد بشر دارد و از گسترش عامل نفاق در بشریت جلوگیری می‌کند. به این واسطه، میراث دیداری ـ شنیداری به پرورش ارزش‌هایی جهانی و ایجاد فرهنگی مبتنی بر صلح و بردباری کمک می‌کند.
بر این اساس، در این روز جهانی میراث دیداری ـ شنیداری، من از همه کشورهای عضو، که خود تولیدکننده و مصرف‌کننده تصاویر و صداها هستند و همینطور از همه مؤسسه‌های مسئول حفاظت از این میراث می‌خواهم تا برای حفظ و به اشتراک‌گذاردن ثروت مشترک دیداری و شنیداری بشر، تشریک مساعی کنند.

ایرینا بوکووا

مترجم: مهرناز پیروزنیک
کمیسیون ملی یونسکو ـ ایران

No tags for this post.