درمان 60 نوع بیماری صعب‌العلاج با سلولهای بنیادی خون‌ساز
دکتر امیر حمیدیه در نشستی با خبرنگاران با اشاره به تاریخچه علوم و فناوری سلولهای بنیادی افزود: سلولهای بنیادی سلول‌هایی هستند که قدرت تمایل و تکثیر فراوان دارند از این رو با استفاده از این سلول‌ها می‌توان روش‌های درمانی برخی از بیماری‌ها را ارائه داد.
وی، سابقه استفاده از سلولهای بنیادی را از 40 سال قبل دانست و اظهار داشت: در کشور نیز از 25 سال قبل فعالیتهای تحقیقاتی در این زمینه آغاز شد و در دهه اخیر توسعه این علوم روند پرشتابی گرفته است.
حمیدیه با بیان این که از سال 2010 شتاب تولید علم در حوزه علوم سلولهای بنیادی در کشور پرشتاب بوده است، ادامه داد: در این راستا محققان کشور درصدد کاربردی کردن دستاوردهای این علوم هستند.
وی با تاکید بر این که توسعه این علوم مستلزم وجود بازارهای جهانی برای سلول درمانی است، خاطرنشان کرد: سهم بازارهای جهانی از توسعه خدمات سلول درمانی دو تا سه میلیارد دلار بوده که بر اساس برآوردها این میزان تا سال 2020 از رقم 16 تا 17 میلیارد دلار افزایش می‌یابد.
دبیر ستاد توسعه سلولهای بنیادی اضافه کرد: بر اساس برآوردها سهم بازارهای جهانی از ارائه خدمات سلول درمانی در سال 2030 از مرز 100 میلیارد دلار رد خواهد شد و پیش‌بینی ها نشان می‌دهد که تا سال 2050 بازاری بالغ بر 500 میلیارد دلار در حوزه خدمات سلولی ایجاد خواهد شد.
درمان 60 نوع بیماری صعب‌العلاج با سلولهای خون‌ساز
حمیدیه، سلولهای بنیادی را مشتمل بر دو دسته سلولهای خون‌ساز و مزانشیمال ذکر کرد و افزود: سلولهای بنیادی خون‌ساز قادر هستند که بیش از 60 نوع بیماری صعب‌العلاج را درمان کند که خدمات درمانی برای این بیماری‌ها از طریق سلولهای خون‌ساز در ایران ارائه می‌شود.
به گفته وی با پیوند سلولهای بنیادی قادر به درمان بیماری‌هایی چون بیماری‌های خونی بدخیم مانند سرطان، بیماری‌های خونی غیر بدخیم مانند تالاسمی و نارسایی‌های مغز و استخوان، نقص ایمنی کشنده، بیماری‌های متابولیستی، تومورها و بیماری‌های خود ایمنی هستیم.
حمیدیه با اشاره به سلولهای بنیادی مزانشیمال تاکید کرد: این سلول‌ها قابلیت تبدیل به سلولهای مختلف مانند سلولهای ماهیچه‌ای، کبدی، عصبی و چربی را دارند.
این دسته از روش درمانی در فاز سوم مطالعات بالینی قرار دارند.
وضعیت ایران بر ارائه خدمات سلولهای بنیادی
دبیر ستاد توسعه فناوری‌های سلولهای بنیادی با تاکید بر این که خدمات پیشرفته سلولی مانند پیوند سلولهای خون‌ساز به روش‌های مدرن در ایران قابل ارائه است، گفت: در حوزه ناباروری نیز محققان کشور با دستیابی به دانش فنی اقدام به ارائه خدمات در این حوزه کردند.
وی در عین حال با تاکید بر توسعه کمی و کیفی مراکز ارائه خدمات سلولی در کشور خاطرنشان کرد: با توجه به توسعه این علوم در کشور بسیاری از بیماران، محققان و پزشکانی که از کشورهای عراق، ارمنستان، آذربایجان و حاشیه خلیج فارس به ایران می‌آیند از ما درخواست دریافت درمان‌های سلولی را دارند چرا که ایران به فناوری‌های این حوزه دست یافته است.
حمیدیه با بیان این که ایران جزو فهرست کشورهای ارائه دهنده مقاله در ژورنال‌های بین‌المللی است، ادامه داد: علوم سلولی جزو علومی است که در مرزهای دانش قرار دارد و ایران نیز جزو کشورهای برتر در این زمینه است و توسعه این علوم در کشور موجب قرار گرفتن ایران به عنوان مرجعیت علمی در دنیا و تولید ثروت برای کشور خواهد شد.
برنامه‌های ستاد سلولهای بنیادی و توسعه فناوری‌های مرتبط
دبیر ستاد توسعه فناوری‌های سلولهای بنیادی، تدوین نقشه راه و برنامه راهبردی استراتژیک در حوزه علوم و فناوری‌های بنیادی را از برنامه‌های این ستاد عنوان و تصریح کرد: این برنامه استراتژیک یک نقشه راه یک، پنج و هفت ساله تا افق 1404 است که این برنامه به تصویب شورای عالی انقلاب فرهنگی نیز رسیده است.
حمیدیه اجرایی کردن مفاد سند ملی توسعه علوم و فناوری سلولهای بنیادی را از دیگر برنامه‌های این ستاد ذکر کرد و یادآور شد: در این راستا نسبت به توسعه و ایجاد زیرساخت‌های درمانی، آموزشی، پژوهشی، تجاری و تولید محصولات اقدام کردیم.
وی با تاکید بر این که کاربردی کردن این علوم در کشور در دستور کار این ستاد قرار دارد، ادامه داد: در این راستا در ذیل ستاد توسعه سلولهای بنیادی 15 کارگروه ایجاد شده است.
تعداد خدمات سلولی در کشور
حمیدیه تعداد مراکز پیوند سلولهای بنیادی خردسال در کشور را هفت، هشت مرکز فعال دانست و گفت: 700 تا 750 بیمار ایرانی از خدمات این مراکز استفاده می‌کنند.
وی با تاکید بر این که تعداد مراکز خدمات سلول‌ها بنیادی مزانشیمال یک تا دو مرکز است، خاطرنشان کرد: پژوهشگاه رویان یکی از مراکز فعال در این زمینه است و با توجه به این که شهرهای بزرگ و پرجمعیتی چون تبریز، مشهد، اصفهان و شیراز فاقد مراکز ارائه خدمات سلول درمانی نیستند، از این رو درصدد هستیم که طی 10 سال آینده حداقل 10 قطب ارائه خدمات سلولی در کشور راه‌اندازی کنیم.
حمیدیه با اشاره به ضرورت توسعه مراکز ارائه خدمات سلولی در کشور اظهار داشت:سالانه 700 پیوند سلول در کشور انجام می‌شود و این در حالی است که بیماران شش تا هفت ماه در جلو بیمارستان‌های ارائه دهنده این خدمات زندگی می‌کنند تا بتوانند از خدمات سلول درمانی استفاده کنند.
تدوین سه آیین‌نامه مهم در حوزه سلول درمانی
دبیر ستاد توسعه فناوری‌های سلولهای بنیادی با تاکید به این که در پنج ماه آخر کشور صاحب آیین‌نامه‌ای در زمینه تولید مواد سلولی، بافت و ژن درمانی شده است، افزود: این آیین‌نامه‌ها با تصویب وزارت بهداشت ابلاغ شده است.
حمیدیه، تدوین و تصویب آیین‌نامه مراکز خون بند ناف را از دیگر آیین‌نامه‌های مصوب دانست که با ابلاغ آن مراکز فعال اقدام به پذیره‌نویسی برای جمع‌آوری خون بند ناف کردند.
وی با اشاره به تدوین آیین‌نامه مراکز سلول درمانی توضیح داد: تدوین این آیین‌نامه که یک دستورالعمل درمانی در حوزه سلول درمانی است با همکاری پژوهشگاه رویان از طریق وزارت بهداشت در حال پیگیری است.
ساخت بیمارستان جزو وظایف معاونت نیست
دبیر ستاد توسعه فناوری‌های سلولهای بنیادی با اشاره به همکاری این ستاد با مراکز پژوهشی و تحقیقاتی گفت: در این راستا این ستاد همکاری‌های لازم برای توسعه مراکز و تدوین آیین‌نامه‌های لازم خواهد داشت.
وی در خصوص اقدامات پژوهشگاه رویان در زمینه ایجاد بیمارستان سلول درمانی درکشور خاطرنشان کرد: در دستور کار معاونت علمی ساخت و ساز بیمارستان قرار دهد ولی این ستاد در ایجاد زیرساخت‌ها و تامین تجهیزات همکاری‌های لازم را انجام می‌دهد.
حمیدیه، تدوین سه آیین‌نامه در حوزه سلول درمانی را از اقدامات مهم اخیر این ستاد عنوان و تصریح کرد: تدوین و تصویب چنین آیین‌نامه‌هایی می‌تواند یکی از قفل‌های این حوزه را باز کند.
وی همچنین با تاکید بر این که با استفاده از پیوند سلولهای بنیادی خون ساز می توان 60 نوع بیماری صعب‌العلاج کشنده را درمان کرد، اظهار داشت: در این راستا توسعه مراکز درمانی در دستور کار این ستاد قرار دارد.
اندیشیدن تدبیر برای بی‌نظمی در حوزه سلول درمانی
حمیدیه با تاکید بر این که بی‌نظمی‌های موجود در حوزه سلول درمانی باید با راهکارهایی برطرف شود، اظهار داشت: در زمینه مدیریت ارائه خدمات سلولی اقداماتی را با همکاری پژوهشگاه رویان آغاز کردیم.
وی در عین حال از اقدامات برخی از مراکز برای تبلیغات بی‌اساس در زمینه سلولهای بنیادی اشاره کرد و یادآور شد: این بی‌نظمی‌ها به اندازه‌ای شده است که اخیرا از سوی برخی آرایشگاه‌ها تبلیغاتی در زمینه ارائه خدمات سلولهای بنیادی و PRP ارائه شده است.
وی خاطرنشان کرد: نهایی شدن استانداردهای درمانی در این زمینه می‌تواند جلوی بسیاری از اعمال خلاف گرفته شود.
به گفته حمیدیه ارائه تبلیغات بی‌اساس و غیر قانونی منجر شده است که حتی پزشکان در زمینه درمان سلول‌ها بنیادی بدبین شوند.
بازار سلول درمانی در کشور
دبیر ستاد توسعه فناوری‌های سلولهای بنیادی با اشاره به بازار سلول درمانی در کشور گفت: برنامه‌های استراتژیک در این زمینه باید بر اساس رصد بازار سلول درمانی در کشور باشد که در حال حاضر اقداماتی در جهت رصد این بازار در دستور کار قرار دارد.
وی در خصوص این که تدوین آیین‌نامه‌ها بدون در نظر گرفتن بازار سلول درمانی صورت گرفته است، گفت: رصد بازار سلول درمانی یکی از ضروریات است که در حال پیگیری است.
حمیدیه در عین حال با اشاره به بازارهای جهانی خدمات سلول درمانی توضیح داد: خدمات سلول درمانی در کشورهای آمریکای لاتین بین 500 هزار تا یک میلیون دلار است.
این روش درمانی از گران ترین خدمات پزشکی به شمار می‌رود و اگر قرار بود دولت بیماران را برای ارائه این خدمات درمانی به خارج اعزام می‌کرد میلیاردها تومان هزینه در پی داشت.
وی با اشاره به طرح تحول سلامت از سوی وزارت بهداشت خاطرنشان کرد: با توسعه خدمات بیمه همه اقشار جامعه قادر هستند تا با استفاده از بیمه‌های درمانی خدمات سلول درمانی را دریافت کنند.
وی با تاکید بر ایجاد امکانات توریست درمانی و ایجاد زیرساخت‌های لازم در این زمینه تصریح کرد: هزینه پیوند سلولهای بنیادی برای هر فرد خارجی در ایران 60 تا 90 هزار دلار برآورد می‌شود که با توسعه توریسم درمانی می‌توانیم ارزآوری زیادی برای کشور داشته باشیم.
سلولهای بنیادی سرطانی
حمیدیه با اشاره به برخی تحقیقات انجام شده در زمینه سرطانی شدن سلولهای بنیادی توضیح داد: سلولهای بنیادی جنینی توانایی تبدیل شدن به سلولهای سرطانی را دارند از این رو رصد جهانی نشان می‌دهد که استفاده از این نوع سلول‌ها در دنیا کاهش یافته است.
وی در عین حال خاطرنشان کرد: بسیاری از مراکز ارائه دهنده سلول درمانی به سمت استفاده از سلولهای بزرگسالان حرکت کرده است چرا که این سلول‌ها خطرات و عوارض کمتری را دارد.
وی دلیل سرطانی بودن سلولهای جنینی را ماهیت این سلول‌ها ذکر کرد.
No tags for this post.
