تولید داروی ایرانی با تلفیق علاقه و مهارت
تحصیلات ابتدایی اش را در دبستان نظامی سورمق گذراند و سال 1351 موفق به اخذ دیپلم طبیعی خود از دبیرستان سعدی (در آباده) شد. همان سال در رشته داروسازی دانشکده داروسازی دانشگاه تهران قبول و پس از گذشت پنج سال و نیم تحصیل از دانشگاه فارغ التحصیل شد . سال 1358 پس از پایان یافتن خدمت سربازی اش به استخدام دانشکده داروسازی دانشگاه تهران در آمد و به عنوان مربی به آموزش و پژوهش پرداخت. صالحی سال 1364 برای ادامه تحصیلات تخصصی اش به انگلستان رفت و در دانشگاه براد فورد به تحصیل پرداخت. وی در نهایت پس از گذشت 4 سال موفق به اخذ درجه دکترای خود در رشته گیاهان دارویی گیاهان اسانس دار شد و سال 1368 به وطن بازگشت و بار دیگر در دانشکده داروسازی دانشگاه تهران به عنوان دانشیار و پس از آن با مرتبه استاد و استاد تمامی به فعالیت پرداخت. صالحی از سال 1368 تاکنون ضمن تدریس و تحقیق و پژوهش در دانشکده داروسازی تهران در دانشکده داروسازی دانشگاه آزاد نیز به عنوان استاد فعالیت می کند.
دکتر محمد حسین صالحی سورمقی عضو دانشکده طب سنتی (وابسته به دانشگاه تهران)، رییس موسسه گیاهان دارویی( به مدت 5 سال)، عضو بورد تخصصی فارماکوگنوزی ایران (3-4 نوبت)، استاد راهنمای 650 پایان نامه دوره دکترا، مجری و همکار 23 طرح تحقیقاتی پیرامون گیاهان اسانس دار و اثرات ضد میکروبی، ضد سرطانی، ضد ویروسی گیاهان دارویی و….، است .همچنین مجری و همکار به ثمر رساندن 9 داروی گیاهی به مرحله تولید انبوه داخلی و خارجی، عضو هیات تحریریه 4-5 مجله علمی، چاپ 75 مقاله بین المللی، تحقیق و تفحص روی گیاهان دریایی خلیج فارس برای نخستین بار در ایران، چاپ 3 جلد کتاب گیاهان دارویی و بررسی 300 گیاه دارویی به 6 زبان بین المللی برای پاسخگویی اقشار مختلف از عامه مردم گرفته تا دانشجویان و متخصصان نیز می باشد.
با این متخصص و استاد داروسازی و گیاهان داروئی به گفتگو نشستیم.
چطور شد که رشته داروسازی را انتخاب کردید؟
من در دبیرستان علاقه بسیار زیادی به درس شیمی داشتم. درس شیمی ام نسبت به درس های دیگرم بسیار خوب بود به همین دلیل رشته های مرتبط با علم شیمی را بسیار دوست داشتم. از سوی دیگر علاقه من به گل و گیاه نیز بسیار زیاد بود. زمان انتخاب رشته با تحقیق و پرس و جوی زیاد دریافتم که انواع شیمی در رشته داروسازی یافت می شود و با آزمایشگاه سر و کار دارد. نخستین انتخابم را رشته داروسازی برگزیدم. پس از آن به دلیل علاقه زیاد به گل و گیاه، رشته کشاورزی را انتخاب کردم. خوشبختانه در انتخاب اولم( داروسازی دانشکده داروسازی دانشگاه تهران) قبول شدم. پس از این انتخاب و آشنا شدن با این رشته دریافتم که انتخاب درستی انجام داده ام. انتخابی که باعث پیشرفت من در این زمینه شد.
پس هیچ وقت از انتخاب این رشته پشیمان نیستید؟
من هیچ وقت از انتخاب این رشته پشیمان نشده ام.
شما کدامیک از زیبایی های این رشته را دوست دارید؟
رشته داروسازی از دو بخش تشکیل شده است. یک بخش آن مربوط به تولید و ساخت داروهای سنتزی، شیمیایی یا مصنوعی است. بخش دیگر داروها از منابع طبیعی و گیاهی ساخته می شود. دنیای این دو بخش کاملا با یکدیگر متفاوت است. من دنیای تولید دارو با منشا گیاهی را بسیار بیشتر دوست دارم.
آیا مشوق خاصی برای انتخاب این رشته داشتید؟
در گذشته افراد اطلاعات زیاد و گسترده ای درباره رشته ها نداشتند مثلا رشته برق یک تخصص بود و تخصص دیگری وجود نداشت. فرد پس از گذراندن دوره تحصیلی اش مهندس برق می شد اما اکنون در همین رشته 20 تا رشته کوچک و تخصصی‌تر ایجاد شده است. داروسازی هم در گذشته تنها یک رشته بود اما اینک پس از چند سال رشته های جزیی تری نیز به مجموعه آن اضافه شده است. در آن زمان اطلاعات من نسبت به رشته داروسازی در حدی بود که می دانستم به تولید دارو منجر می شود و با مواد شیمیایی و آزمایشگاه سرو کار دارد. من صرفا برحسب علاقه به درس شیمی این رشته را انتخاب کردم.
در حال حاضر در علم داروسازی ددر مقایسه با دیگر کشورهای جهان در چه جایگاهی هستیم؟
کمتر از 10 سال گذشته ماده اولیه هیچ داروی شیمیایی در ایران تولید نمی شد. مواد اولیه داروها با وجود داشتن فارغ التحصیلان و داروسازان خوب از کشورهای دیگر وارد و در کارخانه های فعلی مونتاژ می شدند اما ما همان زمان موفق شدیم 6 داروی مستقل کاملا ایرانی تولید کنیم؛ این داروها بدون وابستگی به کشورهای بیگانه از زمان کشت تا تولید، همه در ایران انجام می شود. هم اکنون تعداد داروهای تولیدی ما به 9 عدد رسیده است. دیگر با تولید این داروهای پر مصرف ما دچار مشکل های گمرکی، ارزی و تحریم و… نیستیم. این داروها اکنون شامل بیمه های درمانی نیز شده اند. همچنین در گذشته فارغ التحصیلان رشته داروسازی برای کسب تخصص و اخذ مدرک دکترای تخصصی شان مجبور به عزیمت به کشورهای پیشرو بودند. قطعا عزیمت به دیگر کشورها هزینه سنگینی را به افراد تحمیل می کند. اینک با تلاش متخصصان داروساز و تاسیس رشته های مختلف داروسازی این نیاز کشور برطرف شده است و دیگر نیازی به عزیمت فارغ التحصیلان برای گرفتن تحصیلات تکمیلی به کشورهای دیگر نیست مگر اینکه خود فرد تمایل به رفتن داشته باشد. داروسازان ایران نیز هم اکنون جزء بهترین داروسازان هستند و وضعیت داروسازی ایران نسبت به کشورهای دیگر بسیار خوب است؛ هرچند ما نمی توانیم در همه اقلام خوب باشیم اما حتی بهترین تولید کنندگان دارو نیز گاهی اوقات همراه با یک سری ضعف ها هستند. یک سری از داروها نیز در انحصار چند کارخانه است. این کارخانه ها قدمت 100 ساله دارند. مسلما تولید کنندگان نوپای ما نمی توانند همپای شرکت های تولید کننده با قدمت 100 ساله باشند اما تجربه و صلاحیت داروسازان ما نسبت به متخصصان خیلی از شرکت های داروسازی مطرح دنیا کم نیست و ما وضعیت خیلی خوبی نسبت به کشورهای دیگر داریم. هم اکنون ایران جزء 50 کشور مطرح در رشته داروسازی محسوب می شود.
در پایان چه توصیه ای به دانشجویان علاقمند به این رشته دارید؟
این رشته نیز مانند بسیاری از رشته های دیگر همراه با سختی هایی است. این رشته در مقایسه با سایر رشته های پزشکی متفاوت است. دانشجویان رشته پزشکی پس از گذراندن 2 سال علوم پایه، واحدهای بیمارستانی شان را طی می کنند اما دانشجویان این رشته باید 6 سال تمام با شیمی و فرمول های خاص سرو کار داشته باشند بنابراین اگر کسی علاقمند به این مسایل نباشد شاید نتواند در این رشته به موفقیت دست یابد. افرادی که حفظ کردنشان خوب است و علاقه زیادی به شیمی و کارهای آزمایشگاهی دارند و آستانه تحمل و علاقه شان زیاد است باید وارد این رشته دانشگاهی شوند.
No tags for this post.
