درگذشت جوزف پريستلي  كاشف اكسيژن

جوزف پريستلي دانشمند انگليسي در سيزدهم مارس 1733م در نزديكي شهر ليدْزْ انگلستان به دنيا آمد و در كودكي يتيم شد. وي از آن پس تحت سرپرستي عمه ‏اش به تحصيل پرداخت و زبان‏هاي فرانسه، آلماني، ايتاليايى و عربي را به خوبي فرا گرفت. پريستلي پس از چندي به علم شيمي علاقه پيدا كرد و آزمايش‏هايى در اين زمينه انجام داد. وي در يكي از آزمايش‏هاي خود، قطعه چوبي را سوزاند و سپس آن را در معرض گازي كه از خمره آبجو خارج مي ‏شد قرار داد و مشاهده كرد كه شعله چوب خاموش مي ‏شود. اين واقعه باعث پيگيري بيشتر پريستلي و كشف گاز كربنيك گرديد. او آزمايش‏هاي خود را ادامه داد و با انجام فعل و انفعالاتي بر روي گاز كربنيك يك گاز بي‏ رنگ و بو كشف كرد كه همان گاز ازت است. پريستلي در يكي ديگر از آزمايش‏های خود، مقداري از گاز كربنيك را در آب حل كرد و براي اولين بار، راه تهيه مشروبات غيرالكلي را به جهان نشان داد. با اين كشف‏ ها، پريستلي شهرت بي‏ نظيري به دست آورد و از طرف دولت فرانسه به استادي آكادمي علوم برگزيده شد. يكي ديگر از كارهاي مهم او آن است كه براي اولين بار، گاز اكسيژن را كشف كرد. وي در سال 1744، با حرارت دادن به اكسيد جيوه گازي را كشف كرد كه اين گاز پس از مطالعه توسط لاوازيه، شيمي‏دان معروف فرانسوي، به نام گاز اكسيژن شناخته شد. پريستلي دريافت كه گياهان م ي‏توانند اكسيژن توليد كنند. او هم‏چنين به تنفس گياهان پي برد و راه طبيعي تهيه اكسيژن را كشف كرد. در اين ميان برخورد پريستلي و عده ‏اي از آشوبگران در جريان انقلاب كبير فرانسه، به حمله اين خرابكاران به منزل و كتابخانه پريستلي انجاميد و حاصل زحمات چندين ساله اش در اين تاراج از بين رفت. پس از اين حادثه، پريستلي از فرانسه راهي امريكا شد و فعاليت‏هاي علمي خود را ادامه داد. زماني كه پريستلي در آزمايشگاه شخصي خود در پنسيلوانيا كار مي‏ كرد، به كشف مهم ديگري نائل آمد. او گاز سمي و مرگ آور اكسيد كربن را از احتراق ناقص زغال، بنزين يا هر سوخت ديگر با اكسيژن كشف كرد كه درجهان علم داراي ارزش زيادي است. وي هم‏چنين درباره جوهر گوگرد، آمونياك و جوهر نمك مطالعات و تحقيقات و آزمايش‏هاي فراواني انجام داد كه امروزه، نتايج اين تحقيقات در علم شيمي داراي اهميت بسزايي مي ‏باشند. جوزف پريستلي سرانجام در 8 فوریه 1804م در 71 سالگي درگذشت.

منبع:راسخون

No tags for this post.