سرنوشت شیر ایرانی در انتظار شیرهای آفریقایی

واقعیت‌های ملموس اکولوژیک حاکی از آن است که چرخه حیات دیگر چندان در اختیار سلاطین جنگل نیست و احتمالا در آینده هم نخواهد بود. شیر نر مشهور و خبرساز زیمباوه‌ای به نام سیسیل که اوایل مرداد توسط دندانپزشک آمریکایی اهل مینه‌سوتا، والتر پالمر شکار شد را می‌توان یکی از مشهورترین شیرهای آفریقایی در عصر حاضر قلمداد کرد.

این دندانپزشک با پرتاب تیر از کمانش مرگ دردناکی را پس از حدود ۲۴ ساعت برای سیسیل رقم زد. دانشمندان باور دارند که ما درست در میانه راه یک انقراض بزرگ قرار داریم؛ زیرا هر روز ده ها گونه در اطراف ما و در همین کره خاکی برای همیشه نابود می شود، اما ما انسان ها به آن توجه نمی کنیم. حال سوال اینجاست که چرا سیسیل، یکی از ده ها هزار شیری که جزو جمعیت های آسیب پذیر است، تا این اندازه مهم می شود و توجه ها را به خود جلب می کند؟

سارا زی الینسکی، از نویسندگان پایگاه ساینس نیوز به نکته ای جالب در این زمینه اشاره می کند: واقعیت مسلم این است که حیوانات زشت کمتر شانس توجهات عمومی را به دست می آورند.

اما یک شیر نر شناخته شده که مرگ دردناکی را هم تجربه کرده می تواند آسان تر در سرتیتر خبرها قرار بگیرد. این قبیل حساسیت ها می تواند کمک بزرگی به دانشمندان برای انجام طرح های تحقیقاتی شان باشد.

سرنوشتی مشابه با یک قرن فاصله

محققانی که سال هاست روی جمعیت های مختلف شیرها تحقیق می کنند معتقدند جمعیت شیرهای آفریقایی از سال ۱۹۸۰ میلادی تا امروز عملا نصف شده است. این فاجعه در مورد شیرهای آفریقایی ناحیه شرق حتی جدی تر هم هست. شرق آفریقا را به عنوان پرتراکم ترین زیستگاه شیرهای آفریقایی می شناسند، اما متاسفانه سرعت تحلیل جمعیت در آنجا نسبتا بیشتر است.

واقعیت این است که نقشه ها و داده های اطلاعاتی، بویژه نقشه های حاصل از سامانه اطلاعات جغرافیایی (GIS) بوضوح نشان می دهند زیستگاه شیرها در آفریقا روز به روز در حال کوچک تر شدن است. علاوه بر این، شواهد حاکی از آن است که تعداد شیرهای معدوم شده توسط انسان ها نیز مدام بیشتر می شود و ریشه این مساله را باید در تعارض آشکار میان شیرها و جوامع دامدار و کشاورز جستجو کرد.

محققان می گویند سال هاست وضع شیرها بدین منوال بوده است. مشکل اینجاست که وقتی بحث تعارض میان انسان و شیر مطرح می شود، اغلب این شیرها هستند که میدان را به حریف واگذار می کنند. چنانچه نمونه آشکار این نابرابری پیشتر هم در مورد شیرهای ایرانی تجربه شده است.

شیرهای ایرانی که در گذشته پراکندگی وسیعی در بین النهرین داشتند، اوایل قرن بیستم میلادی از این منطقه ناپدید شدند. این گونه منحصربه فرد امروز در کشور ما به طور کامل منقرض شده و تنها اعقاب شیر ایرانی را امروزه فقط و فقط می توان در جنگل های گیر واقع در کتیاور، شمال غربی کشور هندوستان سراغ گرفت.

دکتر هانس باوئر، یکی از متخصصان مطالعه درباره شیرهای آفریقایی می گوید: «وضعیت شیرها به حدی بحرانی است که ما باید واقعا نگران باشیم. تعداد شیرها بسیار کم شده است و تحلیل جمعیت های مختلف واقعیتی ملموس است. متاسفانه با وجود استفاده از فناوری های روز نظیر ردیابی شیرها از طریق سامانه تعیین موقعیت جهانی، شاهد حوادثی مهارناپذیر از جانب عوامل انسانی هستیم و این مساله واقعا جای تاسف دارد که قرار است ما دفتر حیات شیرها را برای همیشه ببندیم.»

منبع:جام جم آنلاین

No tags for this post.