در دوران کرونا نوجوانان را دریابید

مهسا رویانفر در گفتگو با خبرگزاری سیناپرس، اظهارکرد: دوران نوجوانی، همزمان با دوران بلوغ است و دوران بلوغ یکی از بحرانی ترین دوره های زندگی هر فرد محسوب میشود و خانواده ها متوجه می شوند که نوجوان تغییر کرده و رفتارش متفاوت شده است.
وی ادامه داد: نقش خانواده در این دوره به ویژه در دوران کرونا که آموزشها به صورت مجازی انجام می شود و ارتباط با دوستان و گروه های هم سن کم شده است بسیار مهم و ضروری است تا نوجوان بتواند عزت نفس، اعتماد به نفس، پذیرش خود(من کیستم) تعامل اجتماعی، رفتار درست (هنجار) به دست آورد .
این روانشناس کودک یادآور شد: نوجوانی دوره پر چالشی بوده و دوره گذار از کودکی به بزرگسالی است که این دوره شامل برخی تغییرات بزرگ است.
رویانفر اظهار کرد: بسیاری از تغییرات جسمی، جنسی، شناختی، اجتماعی و عاطفی در دوران نوجوانی اتفاق می‌افتد که می‌تواند برای نوجوان و خانواده‌هایشان نگرانی و اضطراب ایجاد کند.
وی ادامه داد: دوره نوجوانی از مهمترین و حساس ترین دوره های زندگی انسان به شمار می رود به گونه ای که در این دوره ، تغییراتی در جسم و روان نوجوان رخ می دهد که هرکدام به نوعی بر وی اثر مي گذارد .
این روانشناس تصریح کرد: گاهی این تغییرات ، شخصیت و منش وی را دگرگون می سازد که از این رو شناخت جنبه های مهم روانی ، عقلانی ، جسمانی و اخلاقی نوجوان ، این توانایی را به او و اطرافیانش می دهد تا شیوه صحیح برخورد با تغییرات جسمی و روحی دوره نوجواني را بدانند که این آگاهی، از بروز ناسازگاریهای خاص این دوران جلوگیری می كند.
رویانفر با بیان اینکه یک سوال در دوران بلوغ اجتماعی برای نوجوانان مبنی بر اینکه من کیستم؟ پیش می آید، گفت: هویت انسان در نوجوانی شکل می گیرد و در این دوره، نوجوان سؤالاتی از خود می پرسد مثل اینکه من کیستم ؟ به کجا می روم و چه هدفی دارم ؟ نحوه جوابگویی به این سؤالات، در رشد هویت نوجوان تاثیر می گذارد .
وی ادامه داد: اگر نوجوان بتواند به این سؤالات پاسخ مناسب بدهد ، احساس آرامش می کند ، در غیر این صورت دچار اضطراب می شود .
این روانشناس در ادامه گفت: در دوره نوجوانی، هویت یابی مسئله ای حاد محسوب می شود که دستیابی به احساس هویت فردی تا حدی به مهارتهای شناختی نوجوان از خود بستگی دارد .
رویانفر تصریح کرد: در هویت یابی، مسایلی از قبیل روابط میان والدین و فرزندان، مسایل فرهنگی و یا تغییرات اجتماعی دخالت دارد که از دیگر ویژگیهای دوره نو جوانی، رشد شناختی و عقلی است.
این روانشناس با بیان اینکه در حال حاضرکه با قرار گرفتن در شرایط جهانی خاصی به دلیل شیوع ویروس کرونا مواجه هستیم، تصریح کرد: به دلیل تغییر سیستم آموزشی، استفاده از موبایل و تبلت باعث قرار گرفتن دانش آموزان در فضای مجازی شده است که استفاده نادرست از این فضا می تواند آسیبهای اجتماعی بسیاری برای نوجوان و خانواده ها داشته باشد.
رویانفر در ادامه گفت: در دوران کرونا و آموزش آنلاین مشاوران مدارس می توانند از طریق همان فضای مجازی ساعتهایی در هفته، مشکلات و موارد مورد نیاز دانش آموزان را مطرح ‌کنند و مشاوران با گفت و گو و راهنمایی در رفع این مشکلات تلاش کنند.
وی یادآور شد: در دوران کرونا شاهد توقف رشد اجتماعی در اکثر دانش‌آموزان بودیم که متاسفانه عواقب آن بعد از بازگشایی مدارس بیشتر خودش را نشان می‌دهد و آثار آن نمایان خواهد شد.
رویانفر گفت: برای جلوگیری از توقف رشد اجتماعی دانش‌آموزان و جلوگیری از منزوی شدن و گوشه‌گیری آنان باید فعالیت‌های تعاملی را برنامه‌ریزی کنند همچنین مدارس می‌توانند با برگزاری کلاس‌ها بصورت تصویری و تعامل بیشتر دانش‌آموزان تا حد ممکن از توقف رشد اجتماعی جلوگیری کنند.
وی به اهمیت حفظ ارتباط صحیح والدین با دانش آموزان اشاره کرد و گفت: والدین با صحبت و تعامل بیشتر با دانش‌آموز نقش مفیدی در جلوگیری از توقف این فرایند مهم دارند که البته این اقدامات در فضای آنلاین نمی‌تواند جایگزین ارتباط حضوری باشد اما می تواند از آسیب جدی جلوگیری کند.
رویانفر گفت: قطع رابطه حضوری دانش‌آموز با معلم و همکلاسی‌ها، تمرکز بر فراگیری آموزش در خانه و انس بیشتر با فضای مجازی و شبکه‌های مختلف اجتماعی با خود، پیامدهای سوء و آسیبهایی به همراه دارد که مسئولیت خانواده و مدرسه در این شرایط طاقت فرسای کرونایی که بهداشت روان دانش‌آموزان را تحت تاثیر قرار داده بسیار سخت‌تر از ایام پیش از شیوع این ویروس در جامعه است.
وی تصریح کرد: باید مدیریت، کنترل و نظارت‌های ویژه برای این مشکل اندیشیده شود و نباید والدین نسبت به این مسئله بی‌توجه باشند همچنین کاهش تحرک جسمی و ورزش در بین دانش‌آموزان یکی از تهدیدات فضای مجازی است.
این روانشناس گفت: در شرایط فعلی ضرورت آموزش و قوانین حضور در فضای مجازی بسیار مهم و ضروری است.
رویانفر خاطرنشان کرد:آموزش قوانین و ضوابط حضور در فضای مجازی در شرایط آموزشی‌های غیرحضوری و مجازی که مدارس به سمت خانه‌ها رفتند ضرورت دارد تا والدین در بحث ارتقای سلامت روان به ویژه در بحث خودمراقبتی و خودکنترلی در فضای مجازی آموزش ببینند و دوست خوب و بد، حرف خوب و بد، تصویر خوب و بد و سایر مصادیق را به دانش آموز آموزش بدهد.