بسیاری از دانشگاه‌های معتبر دنیا، با اقتباس از سنت وقف اسلامی اداره می‌شود
سنت وقف یکی از سنت‌های اسلامی است که نزد مسلمانان از جایگاه بسیار والایی برخوردار بوده است. البته سنت وقف از گذشته‌های دور و در اقوام مختلف به شکل‌های گوناگون وجود داشته است، اما اسلام این سنت کهن را هدفمند و قانونی کرده و پس‌ازآن به شکل‌های گوناگون در کتاب‌های مختلف به آن اشاره‌شده است.
وقف عقدی است که به‌موجب آن مالک، قسمتی از اموال خود را در حبس قرار می‌دهد و به این شکل از نقل‌وانتقال مصون خواهد بود و منافع آن نیز در مسیر مشخصی مصرف می‌شود. مواردی که برای مصلحت عمومی مانند مسجد، مدارس، تعزیه، اطعام، دارو و درمان وقف می‌شود را وقف عام و مواردی که برای شخص یا اشخاص معین و محصور وقف می‌شود، همچون وقف بر اولاد و خویشان را وقف خاص گویند.
بی‌تردید یکی از ارزشمندترین شاخه‌های وقف، وقف علمی است چراکه موجب گسترش علم و دانش در جامعه و در نسل‌های مختلف می‌شود. بسیاری از مراکز آموزشی، پژوهشی و کتابخانه‌ها ازجمله مصادیق وقف علمی هستند که امکان فراگیری علم و دانش یا گسترش تحقیقات را برای جمع زیادی از دانش آموزان و دانش‌پژوهان فراهم کرده‌اند.
قاسم جعفری؛ عضو کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس شورای اسلامی با تأکید بر اهمیت توجه به وقف علمی در کشور، به خبرنگار سینا پرس گفت: وقف یکی از نهاده‌های ارزشمندی است که فرد را جاودانی می‌کند. در روایات ما آمده که وقتی فردی از دنیا می‌رود، پرونده‌اش بسته می‌شود مگر در چند مسئله ازجمله صدقه جاریه. یکی از مصادیق صدقه جاریه همین وقف است.
وی افزود: ما فکر می‌کنیم موضوع وقف هرچه ارزشمندتر باشد، ثوابش بیشتر است. طبیعی است که کارهای عام‌المنفعه چنین ویژگی دارند. یک نفر می‌گوید من برای فرزندانم وقف کردم که خوب است اما دیگری می‌گوید من وقف دانشمندان و علما کردم. چون علم ارزشمند است و خداوند متعال برای علمای مؤمن درجات قائل شده است، چنین وقفی به‌مراتب از ثواب بیشتری برخوردار است.
عضو کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس شورای اسلامی در ادامه اظهار کرد: علم ارزش ذاتی دارد و آیات متعدد قرآن بر این موضوع تأکیددارند و اصلا راه رسیدن به خدا و تقواپیشه کردن، علم است؛ بنابراین وقف برای چنین موضوع ارزشمندی، ارزش بیشتری دارد؛ اما در کشور ما این فرهنگ آن‌گونه که شایسته است، هنوز جا نیفتاده و باید بیش از این به وقف علمی بهاداده شود.
جعفری تصریح کرد: بر اساس اطلاعاتی که ما داریم خیلی از دانشگاه‌های معتبر دنیا با اقتباس از سنت وقف اسلامی اداره می‌شوند. یکی از بزرگوارانی که سال‌ها در خارج از کشور بود، چند دانشگاه معتبر را نام می‌برد که بر اساس وقفیات اداره می‌شوند. این دانشگاه‌ها با درآمد حاصل از فروشگاه‌ها و مراکز خرید بزرگ، هزینه‌های خود را تأمین می‌کنند و اصلا نیازی هم به کمک‌های دولت ندارند.
وی خاطرنشان کرد: همان‌طور که بعضی از مساجد ما دارای املاک وقفی هستند که از درآمد آن به‌خوبی اداره می‌شوند، به نظر می‌رسد وقف علمی هم در حوزه دانشگاهی و هم حوزوی بسیار کارساز و ارزشمند خواهد بود و چقدر خوب است که به این سمت حرکت کنیم.
No tags for this post.
