اداره بسیاری از دانشگاه های معتبر دنیا با اقتباس از سنت وقف اسلامی

سنت وقف یکی از سنت های اسلامی است که در نزد مسلمانان از جایگاه بسیار والایی برخوردار بوده است. البته سنت وقف از گذشته های دور و در اقوام مختلف به شكل های گوناگون وجود داشته است، اما اسلام این سنت كهن را هدفمند و قانونی كرده و پس از آن به شكل های گوناگون در كتاب های فقها به آن اشاره شده است.

وقف عقدی است كه به موجب آن مالك، قسمتی از اموال خود را در حبس قرار می‌ دهد و به این شكل از نقل و انتقال مصون خواهد بود و منافع آن نیز در مسیر مشخصی مصرف می ‌شود. مواردی كه برای مصلحت عمومی مانند مسجد، مدارس، تعزیه، اطعام، دارو و درمان وقف می‌شود را وقف عام و مواردی كه برای شخص یا اشخاص معین و محصور وقف می‌ شود همچون وقف بر اولاد و خویشان را وقف خاص گویند.

بی تردید یکی از ارزشمندترین شاخه های وقف، وقف علمی است چراکه موجب گسترش علم و دانش در جامعه و در نسل های مختلف می شود. بسیاری از مراکز آموزشی، پژوهشی، کتابخانه ها و… از جمله مصادیق وقف علمی هستند که امکان فراگیری علم و دانش و یا گسترش تحقیقات را برای جمع زیادی از دانش آموزان و دانش پژوهان فراهم کرده اند.

قاسم جعفری؛ عضو کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس شورای اسلامی با تاکید بر اهمیت توجه به وقف علمی در کشور، به خبرنگار سیناپرس گفت: وقف یکی از نهاده های ارزشمندی است که فرد را جاودانی می کند. در روایات ما آمده که وقتی کسی از دنیا می رود، پرونده اش بسته می شود مگر در چند مساله از جمله صدقه جاریه. یکی از مصادیق صدقه جاریه همین وقف است.

وی افزود: ما فکر می کنیم موضوع وقف هرچه ارزشمندتر باشد، ثوابش بیشتر است. طبیعتا کارهای عام المنفعه چنین ویژگی دارند. یک نفر می گوید من وقف کردم برای فرزندانم که خوب است اما دیگری می گوید من وقف دانشمندان و علما کردم. چون علم ارزشمند است و خداوند متعال برای علمای مومن درجات قائل شده است، چنین وقفی به مراتب از ثواب بیشتری برخوردار است.

عضو کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس شورای اسلامی در ادامه اظهار کرد: علم ارزش ذاتی دارد و آیات متعدد قرآن بر این موضوع تاکید دارند و اصلا راه رسیدن به خدا و تقوا پیشه کردن، علم است. بنابراین وقف برای چنین موضوع ارزشمندی، ارزش بیشتری دارد. اما در کشور ما این فرهنگ آنگونه که شایسته است، هنوز جا نیفتاده و می بایست بیش از اینها به آن بها داده شود.

جعفری تصریح کرد: بر اساس اطلاعاتی که ما داریم خیلی از دانشگاه های معتبر دنیا در اقتباس از سنت وقف اسلامی اداره می شوند. یکی از بزرگوارانی که سال ها در خارج از کشور بود، چند دانشگاه معتبر را نام می برد که بر اساس وقفیاتشان اداره می شوند. این دانشگاه ها با درآمد حاصل از فروشگاه های بزرگ و پاساژهای بزرگ، هزینه های خود را تامین می کنند و اصلا نیازی هم به کمک های دولت ندارند.

وی خاطرنشان کرد: همانطور که بعضی از مساجد ما دارای املاک وقفی هستند که از درآمد آن به خوبی اداره می شوند، به نظر می رسد وقف علمی هم در حوزه دانشگاهی و هم حوزوی بسیار کارساز و ارزشمند خواهد بود و چقدر خوب است که به این سمت حرکت کنیم.

No tags for this post.