جهان ناخوشایند فیسبوک
به گزارش سینا پرس فارس، فیسبوک با شعار ساده «ارتباط با دوستان و جهان»، یک تصویر ایدهآلیستی از خود ترسیم کرده است، ولی این شعار بعد از ۲۰۱۶ رنگ باخته است و شک و تردیدها نسبت به پیامدهای یکی از مهمترین شرکتهای فناوری ارتباطی، افزایش یافته است.
سیاستمداران و فعالان منتقد بیشتر به فیسبوک به عنوان پلتفرمی مینگرند که با میدان دادن به گسترش اخبار و اطلاعات جعلی، نادرست، و دستکاری شده، امنیت و سلامت جوامع دموکراتیک را به خطر میاندازد و ابزاری در دست گروههای نژادپرست و نفرتپراکن شده است. مهمتر از آن، مدیران فیسبوک تنها گاهی، زیر فشار افکار عمومی، این تهدید را جدی میگیرند، زیرا احساس میکنند که هر قدر محدودیتها و سانسور را افزایش دهند، تعدادی از کاربران خود را از دست میدهند و در نتیجه، از میزان سودآوری شرکت کاسته میشود. شاید لیبرالها و چپها زنگ خطر حضور فعال گروههای دستراستی و «کیو انان» در فیسبوک به صدا درآورند، اما مارک زاکربرگ و دیگر مدیران ارشد فیسبوک از این فرصت برای رشد میزان استفاده از این شبکه بهره میگیرند.
تصویری که کانگ و فرانکل، روزنامهنگاران نیویورک تایمز، در کتاب خود تحت عنوان «حقیقت زشت: تقلای فیسبوک برای حفظ تسلط بربازار فناوری اجتماعی»، از فیسبوک به دست میدهند، شرکتی است که در یک دهه گذشته درگیر بحرانهای مختلف بوده است. این کتاب که محصول دستکم چهارصد مصاحبه با کارمندان فعلی و سابق فیسبوک است، عمدتاً به موضوعاتی چون نقش فیسبوک در گسترش اطلاعات جعلی و خشونت آفرین و استفاده سرویسهای امنیتی روسیه برای مداخله به نفع جناحهای سیاسی دستراستی در غرب در راستای تضعیف احزاب لیبرال و منتقد روسیه، پرداخته است.
برای یک کاربر عادی، شاید در نگاه اول موضوع اطلاعات و اخبار جعلی زیاد جدی به نظر نیاید یا آن را یک معضل محدود تلقی کند، اما در اوج همهگیری کرونا، گسترش اطلاعات جعلی در مورد واکسن کرونا باعث شده است که بخش قابل ملاحظهای از مردم در برخی از کشورها از دریافت واکسن خودداری ورزند. این موضوع مهار این همهگیری را در کشورهای مختلف که به واکسن هم دسترسی دارند، دشوار کرده است.
فیسبوک با شعار ساده «ارتباط با دوستان و جهان»، یک تصویر ایدهآلیستی از خود ترسیم کرده است، ولی این شعار بعد از ۲۰۱۶ رنگ باخته است و شک و تردیدها نسبت به پیامدهای یکی از مهمترین شرکتهای فناوری ارتباطی، افزایش یافته است.
سیاستمداران و فعالان منتقد بیشتر به فیسبوک به عنوان پلتفرمی مینگرند که با میدان دادن به گسترش اخبار و اطلاعات جعلی، نادرست، و دستکاری شده، امنیت و سلامت جوامع دموکراتیک را به خطر میاندازد و ابزاری در دست گروههای نژادپرست و نفرتپراکن شده است. مهمتر از آن، مدیران فیسبوک تنها گاهی، زیر فشار افکار عمومی، این تهدید را جدی میگیرند، زیرا احساس میکنند که هر قدر محدودیتها و سانسور را افزایش دهند، تعدادی از کاربران خود را از دست میدهند و در نتیجه، از میزان سودآوری شرکت کاسته میشود. شاید لیبرالها و چپها زنگ خطر حضور فعال گروههای دستراستی و «کیو انان» در فیسبوک به صدا درآورند، اما مارک زاکربرگ و دیگر مدیران ارشد فیسبوک از این فرصت برای رشد میزان استفاده از این شبکه بهره میگیرند.
تصویری که کانگ و فرانکل، روزنامهنگاران نیویورک تایمز، در کتاب خود تحت عنوان «حقیقت زشت: تقلای فیسبوک برای حفظ تسلط بربازار فناوری اجتماعی»، از فیسبوک به دست میدهند، شرکتی است که در یک دهه گذشته درگیر بحرانهای مختلف بوده است. این کتاب که محصول دستکم چهارصد مصاحبه با کارمندان فعلی و سابق فیسبوک است، عمدتاً به موضوعاتی چون نقش فیسبوک در گسترش اطلاعات جعلی و خشونت آفرین و استفاده سرویسهای امنیتی روسیه برای مداخله به نفع جناحهای سیاسی دستراستی در غرب در راستای تضعیف احزاب لیبرال و منتقد روسیه، پرداخته است.
برای یک کاربر عادی، شاید در نگاه اول موضوع اطلاعات و اخبار جعلی زیاد جدی به نظر نیاید یا آن را یک معضل محدود تلقی کند، اما در اوج همهگیری کرونا، گسترش اطلاعات جعلی در مورد واکسن کرونا باعث شده است که بخش قابل ملاحظهای از مردم در برخی از کشورها از دریافت واکسن خودداری ورزند. این موضوع مهار این همهگیری را در کشورهای مختلف که به واکسن هم دسترسی دارند، دشوار کرده است.
بحث نقش فیسبوک در گسترش خشونتهای قومی و نژادی در مناطق پرمنازعه مانند میانمار نیز قابل توجه است. طرفداران سیاست رژیم نظامی میانمار برای پاکسازی مسلمانان روهینگیا، از فیسبوک برای گسترش نفرت علیه این گروه قومی و مذهبی استفاده کردند. در یک مورد، مرد مسنی که با یک سازمان خیریه در میانمار کار میکرد، پس از آن به خشونت تهدید شد که عکس او از سوی کاربران فیسبوک دست به دست شد و متهم شد که با بردن برنج برای بیجاشدگان روهینگیا، به «دشمنان [میانمار] یاری رسانده است.» همچنین، افراطیون هندو از واتساپ که حالا از سوی فیسبوک خریده شده است، برای تحریک خشونت و سازماندهی گروههای اوباش علیه مسلمانان آن ناحیه استفاده وسیع کردهاند. به نوشته مجله فناوری «وایرد»، در حالی که دولت هند روی استفاده گسترده مردم از تکنولوژی سرمایهگذاریمیکند، اما، «بزرگترین دموکراسی دنیا به بزرگترین محل تجربه رعب و وحشت ناشی از شبکههای اجتماعی نیز تبدیل شده است.»
نویسندگان در آخر با بدبینی باور دارند که مارک زاکربرگ قدرت اصلی تصمیمگیری را در فیسبوک دارد، و تمام سهامداران و مدیران این شرکت نهایتاً به حرف او تن میدهند، و این در حالیست که این مدیران و کارمندان همیشه منتقد تصمیمهای او بودهاند.
منبع: ایتنا