صدرنشینی دانشگاه‌های ایران در بین دانشگاه‌های جهان اسلام
به گزارش سیناپرس فارس، محمدجواد دهقانی سرپرست پایگاه استنادی علوم جهان اسلام (ISC) اظهار داشت: رتبه‌بندی شانگهای یکی از معتبرترین رتبه‌بندی های جهانی است که نتایج آن توسط دانشگاه شانگهای ژیائوتنگ منتشر می‌شود.
وی یادآور شد: رتبه‌بندی شانگهای برای اولین بار در سال ۲۰۰۳، در سطح بین‌المللی منتشر شد و از آن سال به بعد به‌طور سالانه به روز می‌شود.
دهقانی با بیان اینکه در رتبه بندی منتشر شده در سال ۲۰۲۱ شانگهای، ۱۰۰۰ دانشگاه برتر جهان رتبه بندی شده اند، اظهار کرد: دانشگاه‌های هاروارد و استنفورد از ایالات متحده و دانشگاه کمبریج از انگلستان به ترتیب رتبه‌های اول تا سوم را از آن خود کرده اند. جمهوری اسلامی ایران در این رتبه بندی با افزایش تعداد دانشگاه ها به ۱۱ عدد، صدر نشین کشورهای اسلامی است.
سرپرست پایگاه استنادی علوم جهان اسلام با اشاره به اینکه کشور ترکیه با ۸ دانشگاه در جایگاه دوم و کشورهای عربستان و مصر با ۶ دانشگاه در جایگاه سوم قرار دارند، خاطرنشان کرد: لازم به ذکر است حضور دانشگاه های ایران در این نظام رتبه بندی اولین بار با یک دانشگاه (دانشگاه تهران) درسال ۲۰۱۴ بوده است.
سرپرست ISC اضافه کرد: نتایج منتشر شده در این نظام رتبه بندی نشان می دهد که در رتبه بندی سال ۲۰۲۱، دانشگاه تهران مشابه رتبه بندی سال ۲۰۲۰ با کسب رتبه در بازه ۴۰۰-۳۰۱ در جمع ۴۰۰ دانشگاه برتر دنیا قرار گرفته و میان دانشگاه های جهان اسلام در رتبه دوم قرار گیرد.
قرار گرفتن دانشگاه های صنعتی شریف، تربیت مدرس و علوم پزشکی تهران در بازه رتبهای ۶۰۰-۵۰۱
دهقانی در خصوص رتبه بندی دانشگاه های ایرانی گفت: دانشگاه صنعتی امیرکبیر در بازه رتبهای ۷۰۰-۶۰۱، دانشگاه های علوم پزشکی شهید بهشتی و دانشگاه شیراز در بازه رتبهای ۸۰۰-۷۰۱، دانشگاه علم و صنعت ایران و دانشگاه تبریز در بازه رتبهای ۹۰۰-۸۰۱ و دانشگاه های فردوسی مشهد و علوم پزشکی ایران در بازه رتبهای ۱۰۰۰-۹۰۱ قرار دارند.
وی خاطرنشان کرد: نتایج مقایسه ای نشان می دهد که در سال ۲۰۲۱ به لحاظ کیفی علم و صنعت ایران ارتقا رتبه داشته به طوری که دانشگاه علم و صنعت ایران با ۱۰۰ پله ارتقا از بازه ۱۰۰۰-۹۰۱ به بازه ۹۰۰-۸۰۱ رسیده است؛ در این بین، دانشگاه علوم پزشکی ایران نیز برای اولین بار در این رتبه‌بندی حضور پیدا کرده است.
وضعیت دانشگاه های کشورهای اسلامی در رتبه بندی شانگهای
سرپرست ( ISC ) گفت: در رتبه بندی جهانی شانگهای سال ۲۰۲۱، ایران با ۱۱ دانشگاه، ترکیه با ۸ دانشگاه، عربستان و مصر با ۶ دانشگاه، مالزی و پاکستان با ۵ دانشگاه و کشورهای تونس، لبنان، قطر، نیجریه و عمان با یک دانشگاه در جمع هزار دانشگاه برتر دنیا حضور داشتند. براساس تعداد حضور، ایران رتبه اول را در میان کشورهای اسلامی دارد.
روش شناسی رتبه بندی شانگهای
به گفته دهقانی، شانگهای یکی از سه نظام معتبر رتبه‌بندی در سطح بین المللی است. کیفیت آموزش، کیفیت اعضای هیئت علمی، برونداد پژوهشی و عملکرد سرانه، چهار معیار به کار برده شده در نظام رتبه بندی شانگهای است که توسط شش شاخص زیر ارزیابی می‌شوند. این نظام رتبه‌بندی از شش شاخص در قالب چهار معیار جهت رتبه‌بندی دانشگاه‌ها بهره می‌گیرد. این ۶ شاخص عبارتند از: تعداد فارغ التحصیلان برنده جایزه نوبل یا فیلد مدال، تعداد اعضای هیئت علمی برنده جایزه نوبل یا فیلد مدال، تعداد محققان پراستناد در ۲۱ حیطه موضوعی، تعداد مقالات منتشر شده در دو مجله Nature و Science ، تعداد مقالات نمایه شده در نمایه‌نامه‌های توسعه یافته علوم و علوم اجتماعی و عملکرد دانشگاهی با توجه به اندازه سازمان.
منابع گردآوری داده در این رتبه بندی شامل وب سایتهای جوایز نوبل، مدال فیلدز، پایگاه های اطلاعاتی و اطلاعات آماری دولتی است. اطلاعات پژوهشی دانشگاه ها نیز از پایگاه استنادی WOS استخراج می شود.
