نقش رییس جمهور در حوزه فرهنگ از دو مولفه حمایت و نظارت فراتر نمی‌رود
مرتضی بریری كارشناس ارشد حقوق و فعال حوزه ارتباطات و فرهنگ در گفتگو با خبرنگارسیناپرس در خصوص تاثیر رئیس جمهوری جدید بر فرهنگ و ادبیات کشور گفت: در نظام مقدس جمهوری اسلامی ایران رییس جمهور از طریق صندوق‌های رای انتخاب شده و حکم او به عنوان منتخب دولت توسط مقام معظم رهبری تنفیذ می‌شود. پس از این تنفیذ حکم، رییس جمهور به عنوان رییس دولت و شخص دوم كشور فعالیت خود را آغاز می‌کند.
وی درگفتگو با سیناپرس، افزود: ببینید دولت عبارت است از ساخت قدرتی که ملت برای دفاع از خود و سرزمین خود و برقراری نظم و قانون در میان خود و نگهبانی نظام خود پدید می‌آورد. توجه داشته باشید که دولت بخشی از جامعه است و نه تمامی آن، اما نمایندگی از طرف جامعه بر آن فرمان می‌راند. دولت در همان دوره حضور، در حکم جانی در تن جامعه و عنصر نظام بخش و جهت دهنده به آن است، چیزی که در فلسفه هگل از آن به «روح مطلق» تعبیر می‌شود.
او با اشاره به این که یکی از وظایف دولت برقراری نظم عنوان شده است، عنوان کرد: نظم اسم دیگر عدالت است، یعنی قرار دادن هرچیزی سر جای خود. بنابراین رییس دولت مسوول(مسئول) برقراری نظم و عدالت در کشور است. رییس دولت با انتخاب وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامي وظیفه توزیع عدالت در حوزه فرهنگ را به او تفویض می‌کند و وزیر نیز موظف است تا با توجه به اسناد بالادستی به این مهم اقدام کند.
این کارشناس ارتباطات در خصوص نحوه حضور دولت‌ها در حوزه فرهنگ و صنایع فرهنگی اظهار کرد: معمولا دو گونه حضور را تجربه می‌کنند: نخست حضور حداکثری است که از تامین مالی این حوزه‌ها گرفته تا طراحی ایده‌ها و حتی دخالت در جزیی‌ترین امور را دربر می‌گیرد. دولت در این حالت کارفرمای بزرگ و ناظر است. خود تامین مالی می‌کند و خود سفارش می‌دهد، بنابراین در حالت دستوری خود فضای کلی را ترسیم می‌کند و خروج از خطوط اصلی طراحی شده توسط خود را نمی‌پذیرد.
وی در ادامه افزود: حضور دوم، حضور حداقلی است. در این حالت دولت و وزارتخانه مربوطه صرفا به نقش‌های حمایت و نظارت اکتفا کرده و قدرت خود در زمینه توزیع عدالت و نظم را که پس از صندوق رای و تنفیذ حکم توسط رهبری به دست آورده‌اند، میان فعالان این عرصه توزیع می‌کنند. به عبارتی در این وضعیت همه کاره و ایده‌پردازها خود فعالان عرصه صنعت – فرهنگ هستند و دولت نگاه از بالا به پایین به آنها ندارد. دولت با این کار به تقویت جامعه مدنی می‌پردازد. در این نوع حضور نگاه دستوری معنایی ندارد و توزیع عدالت را خود فعالان این عرصه برعهده دارند.
بریری همچنین تاکید کرد: انتخاب وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی نشان خواهد داد که در منظومه فکری رییس جمهور منتخب، فرهنگ چه جایگاهی دارد. اما به طور کل تاثیر دولت و رییس دولت بر حوزه‌های مختلف صنایع فرهنگی از جمله هنر و ادبیات، با توجه به همین دو مدل نگاه به دولت، شکل می‌گیرد.
وی به اهمیت انتخابات ریاست جمهوری تاکید کرد و گفت: در این انتخابات مردم شخص دوم ممکلت و نفر نخست اجرایی در کشور را انتخاب می‌کنند. بنابراین ضرورت دارد که با چشمی باز حضوری حداكثري و پرشور در انتخابات ریاست جمهوری داشته باشند.
او با اشاره به این که رییس جمهور به عنوان رییس دولت باید درک کند که دولت ضمن آنکه روح مطلق است، اما نقشش در حوزه فرهنگ از دو مولفه حمایت و نظارت فراتر نمی‌رود، عنوان کرد: طراحی یک نظام و ساز و کار مدرن برای بودجه ریزی در حوزه فرهنگ، ریل گذاری صحیح برای تعیین مدل حضور مدیاهای جدید هنری و همچنین به‌روز کردن قوانین از طریق ارتباط با نهادهای تقنینی می‌تواند از جمله فعالیت‌های مناسب دولت باشد.
مرتضی بریری در پایان گفت: برای نیل به این منظور باید وزیر تعیین شده یک نظریه‌پرداز در حوزه فرهنگ و فلسفه فرهنگ باشد. ایده حضور حداقلی و توزیع قدرت میان جامعه و نهادهای فرهنگی خصوصی و ایجاد یک فضای تعاملی برای حضور نخبگانی اهالی فرهنگ، چرخ امور را بهتر می گرداند.
گفتگو:فاطمه میرغیاثی
