میهمانی به میزبانی سالمندان

فرح بکی زاده، طراح بازی چلچلی که در راستای کاهش ابتلا به آلزایمر در سالمندان طراحی و تولید شده است و در زمره بازی های جدی قرار داده می شود، در گفتگو با خبرنگار سیناپرس درباره این بازی گفت: چلچلی یک بازی شبیه سازی شده از فعالیت های روزانه یک زندگی واقعی است که اصلی ترین ویژگی آن، چینش فرایند های روزمره بر خلاف توالی معمول آن ها است. در واقع آن سلسله مراتبی که در انجام کارهای روزانه می شناسیم، در این بازی وجود ندارد و ترتیب آن متفاوت است.

وی افزود: این فرایند باعث ایجاد یک ورزش در مغز و ذهن افراد سالمند می شود که از بروز نشانه های آلزایمر جلوگیری می کند. در کل هدف این بازی ارتقای توانمندسازی شناختی سالمندان مبتنی بر مهارت های روزمره زندگی است که تمرکز اصلی بر روی حافظه دیداری، شنیداری و بلند مدت و پیشگیری از آلزایمر است مانند خرید کردن یا به خاطر سپردن چهره ها و غیره.

بکی زاده با اشاره به مثالی در ادامه گفت: برای مثال در فرآیند آشپزی اگر تهیه یک غذا ترتیب مشخص و شناخته شده ای دارد، در چلچلی روال منظم همیشگی را ندارد و افراد با یک توالی جدیدتری از انجام امور آشنا می شوند.

وی در تشریح دیگر فرآیند های این بازی افزود: از آنجایی که یکی از علایم آلزایمر در دوران میان سالی و سالمندی آسیب وارد شدن به حافظه بازشناسی چهره است، ما در این بازی مرحله ای را به تقویت این حافظه از راه بازشناسی چهره اختصاص دادیم. در واقع ذهن افراد در فرایند یکی از مراحل بازی که به ایم امر اختصاص دارد، تقویت می شود. در حقیقت الگوی اصلی ما نرم افزارهایی بود که در زمینه ارتقای توانمندی شناختی سالمندان مورد استفاده پزشکان قرار می گیرد.

بکی زاده ضمن توضیح تمامی مراحل بازی گفت: کل بازی داستانی است درباره برگزاری یک میهمانی؛ اینکه بازیکن در ابتدا افراد را شناسایی می کند مقدمات میهمانی را به عنوان یک میزبان فراهم می کند و بعد مهمانی ترتیب داده می شود. گفتنی است؛ این میهمانی مرحله به مرحله تکمیل تر می شود و در مراحل بالاتر افراد باید اقدامات دشوارتری را برای برگزاری آن انجام دهد.

به گفته بکی زاده، در انتها از بازیکن سوالاتی در باب نحوه برگزاری میهمانی که مراحل قبلی را تشکیل می داد، پرسیده می شود به عبارت دیگر در فرآیند های تمرینی بازیکن باید کارهای نه چندان مهم را به یاد  بیاورد تا قدرت حاظه اش در به یاد آوردن چنین اعمالی در زندگی خود تقویت شود. برای مثال در این مرحله از وی پرسیده می شود که در فرآیند تهیه غذا چه زمانی نمک را به آن اضافه کرده است.  

وی با اشاره به پلت فرم های اجرایی این بازی گفت: این بازی علاوه بر تلفن های هوشمند در تلویزیون های خانگی هم نمایان می شود و می توان اعمال بازی را بر بستر تلویزیون اجرا کرد. از آنجایی که  مخاطب اصلی بازی چلچلی سالمندان و افرادی هستند که در شاید قشر زیادی از آن ها مهارت کافی در استفاده از فناوری ها و پلت فرم ها را نداشته باشند، تلاش کردیم در یک بستر ساده و قابل دسترس برای همگان آن را طراحی کنیم. بنابراین یکی از دلایلی که از فناوری هایی چون واقعیت افزوده و واقعیت مجازی استفاده نکردی، عدم داشتن سواد دیجیتالی از دستگاهی های دیجیتال از سوی مخاطبان هدف این بازی است.

این طراح بازی گفت: یک از مهمترین رویکرد های ما در طراحی بازی جدی چلچلی استفاده راحت جامعه مخاطب از آن بود. از آنجایی که بازیکنان معمولا افراد سالمند جامعه را تشکیل می دهد، معمولا این افراد به تلفن های هوشمند معمولی دسترسی دارند بنابراین این بازی به لحاظ ویژگی های فنی باید به گونه ای تولید می شد که قابلیت اجرا در چنین دستگاه هایی را داشته باشد و نیازمند سیستم پیچیده فناورانه نباشند. گفتنی است، در این بازی تداوم و تکرار اهمیت زیادی دارد.

وی درباره الزام تولید محتوای آمزشی برای یادگیری کار با ابزار های فناورانه گفت: یکی از مهمترین بازخوردهایی که از جامعه مخاطب این بازی دریافت کردیم این بود که جامعه سالمندی مشتاق یادگیری فناوری در قالب فضای دیجیتال هستند، چراکه استقبال قابل قبولی را از این افراد شاهد بودیم. اغلب آنها پیگیر آموزش ها بودند و جای خالی محتوای آموزشی برای یادگیری با ابزارهای فناورانه برای سالمندان به شدت احساس می شد. گفتنی است، این گروه از افراد جامعه وقت کافی برای آموزش دارند تنها نیازمند محتوای آموزشی هستند. در واقع در کنار توجه و تکریم سالمندان باید به آموزش سالمندلان هم توجه کرد و در بسیاری از موارد آن ها را جامعه هدف قرار داد.

گفتنی است، بازی جدی چلچلی در چهل مرحله که در هر مرحله هفت بخش وجود دارد که دارای یک قصه درراستای برگزاری میهمانی است که بازیکن را با چالش هایی مواجه می کند، این بازی هم در نسخه اندروید و هم در نسخه آی او اس در بازار بازی های رایانه ای موجود است

گفتگو: مهتاب دمیرچی