طب سنتی به هیچ عنوان جایگزین طب مدرن نمی شود
به گزارش سیناپرس، امروزه بحث های زیادی در رابطه با طب سنتی شده و اظهار نظرهای غیر علمی و بی اساس بسیاری از افراد غیر متخصص به لطف تریبون های ایجاد شده توسط شبکه های اجتماعی به گوش مردم می رسد.
این موضوع سبب شده است که از یکسو افرادی با پذیرفتن این مطالب غیر علمی، سلامت خود و خانواده خود را به خطر انداخته و از سوی دیگر، بخش دیگری از مخاطبان با شنیدن حرف های غیر منطقی و غیر علمی که به نام طب سنتی و طب ایرانی – اسلامی از آن یاد می شود،به طور کلی نسبت به این حوزه بدبین شوند.
در این گزارش تلاش شده است که از منظر علمی و تاریخی به آن چه با عنوان طب اسلامی – ایرانی شناخته می شود، بپردازیم.
طبیبان یا همان پزشکان قدیم با تبحری که در شناختن مزاج ها داشتند، دخالت وضع مزاجی فرد را، از موی سر تا ناخن پا در هر یک از بیماری ها پیگیری می کردند و معیار تشخیص و درمان کلیه بیماری ها را، توجه به مزاج اصلی و عارضی بیماران قرار داده بودند. این پزشکان باستانی از این طریق منشأ اختلالات و عوارض بدن، بیماری ها را تشخیص داده و به درمان آن می‌پرداختند.
شاید برای بسیاری از افراد جالب باشد که در طب سنتی ایرانی روان درمانگری که همان روانشناسی است نیز وجود دارد. بر اساس تئوری کلی اخلاط، به وجود آمدن بیماری های روانی از بعد فیزیولوژیک یا بیولوژیک به دلیل افزایش یا کاهش کمی یا کیفی یکی از اخلاط چهار گانه (صفرا، دم، بلغم و سودا) در کل بدن یا سیستم اعصاب مرکزی است که با متعادل کردن آن اخلاط می توان سلامت را به بیمار بازگرداند.
در همه طب های سنتی ازجمله طب ایرانی، اعتقاد بر آن است که استفاده از داروهای شیمیایی باعث ایجاد عوارض جانبی منفی شدید و متعددی در بلند مدت در بیمار می شود به همین دلیل طبیبان سنتی انواع فن های روان درمانی را به موازات استفاده از گیاهان دارویی و مواردی چون ماساژ، حجامت و غیره، جایگزین دارو های شیمایی کرده تا بتوانند به تعادل مزاجی جسمانی و روانی بیمار دست پیدا کنند.
کشور باستانی ایران مانند هند، چین، مصر، ژاپن و … از طب سنتی غنی بسیار کهن و قدیمی برخوردار است که هنوز توسط قشری از مردم مورداستفاده قرار می گیرد.به گزارش سیناپرس، نتایج پژوهش های جدید نشان می‌دهد که استفاده از طب سنتی در مدیریت بیماری های جزئی و مراقبت‌های بهداشتی پیشگیرانه می تواند عاملی کمک کننده در کنترل و درمان برخی از بیماری ها محسوب شود.
نکته ای که باید در اینجا به ان اشاره کرد، این است که طب سنتی به هیچ عنوان نمی تواند جایگزین طب مدرن شده و باید به ان به عنوان بازوی کمکی علم پزشکی نگریست. در نتیجه به طور جدی توصیه می شود برای درمان بیماری های خود و به ویژه بیماری های جدی و خطرناک، به هیچ عنوان صرفا به طب سنتی اتکا نکنید بلکه از ان در کنار دانش پزشکی و با مشورت پزشک خود بهره ببرید.
امروزه در سطح جهانی مردم خواهان کاهش استفاده از هرگونه روش درمان شیمیایی هستند. جهان پزشکی نیز در حال مبارزه با کاهش مصرف آنتی بیوتیک ها و نمونه های مشابه آن است و به اعتقاد بسیاری از محققان و دانشمندان، زمان آن رسیده که بشر بتواند از روش های درمانی و داروهای طبیعی جایگزین استفاده کند.به گزارش سیناپرس، طب سنتی قادر است بار اقتصادی مراقبت های بهداشتی دراز مدت را با ارائه روش های یکپارچه برای بهبود نتایج بالینی کاهش دهد. علاوه بر موارد ذکرشده، این روش درمانی می تواند درمان اولیه برخی از بیماری ها را با هزینه مناسب در اختیار بیماران قرار دهد.
در طب ایرانی سرفصل ها و مباحث اصلی جداگانه ای در خصوص علائم بیماری ها بر اساس سوء مزاج سرد و سوء مزاج گرم شرح داده شده است. البته باید متذکر شد که در طب ایرانی سوء مزاج دو گونه است:
1- ساده
2- مرکب
قابل توجه است، به همان سادگی که امروز پزشکی جدید بیماری پرکاری تیروئید را تشخیص می‌دهد،به گزارش سیناپرس، طبیبان قدیم نیز کم کاری خفیف تیروئید را تشخیص می دادند. می‌توان گفت علت موفقیت پزشکان قدیم در تشخیص و درمان بیماری‌ها، طبقه بندی امراض بر اساس مزاج، گرمی و سردی بود که همگی بر اساس علائم خاص این عوارض بررسی و شناسایی می شدند.
در طب سنتی ایرانی، از تمامی عناصر موجود در طبیعت اعم از: گیاهی، معدنی و حیوانی برای برقراری اعتدال مزاج یا همان درمان استفاده می‌شود. در این طب تشخیص وضعیت کبد بیمار از اصول اساسی برای درمان و تجویز دارو به حساب می آید.
در طب ایرانی پزشکان معتقد هستند، بیماری که با غلبه یک یا چند خلط در بدن به وجود آمده است، با از بین بردن و ایجاد تعادل در آن ها رفع خواهد شد. ممکن است اخلاط موجود در بدن بیمار براثر تغذیه، هوای محیط و غیره ایجاد شده باشد که توسط طبیب با داروی مناسب متعادل می شود. باید گفت هر خلط و مزاجی داروی خاص خود را دارد و میزان استفاده از آن به فرد بیمار، اقلیم، فصول سال و گرمی و سردی هوا نیز بستگی دارد.
برای تعدیل مزاج یک بیمار ممکن است از یک دارو یا از ترکیب چند دارو استفاده شود که معمولاً محاسبه مزاج مرکب و به کارگیری داروی ترکیبی از کارهای سخت به شمار می‌رفته است. ابن سینا توصیه ای اکید در تجویز دارو داشته که هرگاه بیماری با تجویز داروی تکی قابل درمان است، هرگز از چند دارو برای درمان نباید استفاده کرد.
یکی از باورهای غلطی که در عموم مردم در رابطه با طب سنتی دیده می‌شود این است که گیاه درمانی را همان طب سنتی تلقی می کنند. در این رابطه باید گفت که گیاه درمانی یکی از زیر مجموعه های طب سنتی به ویژه طب ایرانی است.به گزارش سیناپرس، به‌طورکلی طب سنتی ایرانی، شاخه ای از علوم سلامت است و هدف آن حفظ صحت، رفع بیماری و بازیابی توان آسیب دیدگان محسوب می‌شود. از سوی دیگر نباید باورهای خرافی و موارد ضد علم را با طب سنتی اشتباه گرفت. در سال‌های اخیر برخی افراد با ادعای ترویج طب سنتی اقدام به تجویز مواردی بعضاً خطرناک و تهدیدکننده سلامت می‌کنند.
در حال حاضر در ایران، طب ایرانی به رسمیت شناخته‌شده و هرساله توسط وزارت بهداشت، تعرفه خدمات تشخیصی و درمانی آن اعلام می شود. به اعتقاد دفتر طب سنتی وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، ورود طب ایرانی به نظام سلامت، فرصتی برای توسعه و تولید فراورده ها و داروهای گیاهی در کشور به‌حساب می آید و می‌توان گفت با ادغام طب ایرانی و پزشکی نوین در نظام سلامت کشور، در حال حاضر طب سنتی به‌عنوان بخشی از نظام سلامت در کشور پذیرفته شده و به‌عنوان یک طب تلفیقی با پزشکی نوین مورد استفاده قرار می گیرد.
گزارش: فاطمه کردی
