هزینه ده میلیون دلاری برای ۱۲ شب اقامت در فضا
به گزارش سیناپرس، فضای بی کران کیهان همواره جزیی از اسرارآمیزترین مخلوقاتی بوده است که بشر برای کشف آن از گذشته تا کنون دست به اقدامات پیچیده زده است، از فتح ماه تا ساخت تلسکوپ جیمز وب که ارسال آن به فضا تا چند ماه آینده یکی از بزرگترین دستاوردهای انسان عصر حاضر خواهد بود.
فناوری های فضایی امکانات زیادی به زندگی انسان بر روی زمین داده است؛ بی شک ماهواره های فضایی نظیر ماهواره های مخابراتی و هواشناسی و غیره کمک شایانی به انسان در توسعه فعالیت هایش داده است.
با توجه به اینکه در هفته جهانی فضا به سر می بریم و روز پنجم این هفته از سوی سازمان جهانی فضا به عنوان «اقامتگاه های آینده و گردشگری فضایی» نام گذاری شده است، سیناپرس به همین مناسبت در گزارشی به بررسی فناوری ها در عرصه گردشگری و اقامت گاه های فضایی پرداخته است.
حامد حامدیان، پژوهشگر علوم و فناوری فضایی و فعال در عرصه استارتاپ در گفتگو با خبرنگار سیناپرس با اشاره به تعریف واژه های فضانورد و گردشگری فضایی معتقد است؛ بنا بر تعریف فداراسیون هوانوردی آمریکا، اگر فردی در پرواز خود صد کیلومتر از زمین ارتفاع بگیرد یا از مرز صد کیلومتری اتمسفر عبور کند، فضا نورد خطاب می شود. اما گردشگر فضایی به فردی اطلاق می شود که بتواند در پرواز بیش از صد کیلومتری خود در مدار یا زیرمدار سیاره زمین قرار گیرد.
وی در تشریح پروازهای مداری و زیر مداری فضانوردان گفت: پرتاب های زیر مداری، پرواز های U شکلی هستند که در مسیری از زمین آغاز می شود و در نقطه ای اوج پیدا می کند و بعد از چند ثانیه بی وزنی در نقطه ای دیگر فرود می آید.این نوع پروازها معمولا از چند دقیقه تا چند ساعت ممکن است طول بکشد. فضانوردان کاوشگر تا چند ماه هم در فضا می مانند.
حامدیان در تشریح گردشگری فضایی به سیناپرس گفت: نزدیک به دو دهه می شود که اصطلاح گردشگر فضایی یا Space Tourist در علوم فضایی مطرح شده است و گردشگر فضایی به کسانی اطلاق می شود که در کنار فضانوردان حرفه ای و آموزش دیده به فضا می روند. گفتنی است؛ فضانوردان به دو دسته فضانوردان حرفه ای و گردشگران فضایی تقسیم می شوند. فضانوردان حرفه ای بر مبنای آموزش هایی که دیده اند، برای ماموریت های خاص در فضا و به ایستگاه فضایی ارسال می شوند و مدت ها به پژوهش و آزمایش های مختلف می پردازند؛ در واقع کاوش در فضا شغل و حرفه آن ها است. اما گردشگران فضایی که با هزینه شخصی به فضا یا ایستگاه فضایی می روند، نیاز به آموزش های سخت و طاقت فرسا ندارند و تنها با یک سری آموزش های اولیه در حد چند روز یا چند ماه آمادگی لازم را برای رفتن به فضا را پیدا می کنند.
وی با اشاره به تاریخچه گردشگری فضایی گفت: تقریبا از سال 2001 بود که عبارت گردشگری فضایی در آژانس فضایی روسیه مطرح شد و ایده آن از صندلی خالی کنار فضانوردان بر آمد و در نهایت این ایده مطرح شد که علاقه مندان به فضا می توانند با گذراندن آموزش هایی روی این صندلی های خالی بنشینند و به عنوان گردشگر فضایی به آسمان پرتاپ شوند. در نتیجه از سال 2001 تا 2010 هشت گردشگر فضایی از طریق فضا پیماهای سایوز به ایستگاه فضایی رفتند. لازم به یادآوری است که انوشه انصاری (نخستین بانوی فضانورد ایرانی) سال 2006 جزو همین دست از گردشگران فضایی بود که به مدت یازده روز به ایستگاه فضایی رفت و بیست میلیون دلار هزینه این پرواز را پرداخت کرد.
این پژوهشگر علوم و فناوری فضایی گفت: به دلیل بازنشسته شدن فضا پیمای شاتل مدتی گردشگری فضایی مسکوت ماند؛ اما از سال 2020 و 2021 سه شرکت خصوصی اسپیس ایکس، بلو ارجین و و ویرجین گلکتیک و شرکت های دیگری مانند بویینگ برنامه های خود را برای اعزام توریست فضایی اعلام کردند که با قیمت های مختلف از 250 هزار دلار تا 50 الی 60 میلیون دلار به ازای هر نفر دریافت می کنند تا گردشگران را به فضا بفرستند.
وی در باب ویژگی های اقامتگاه های فضایی و مختصات آن ها در فضا گفت:شرکت های بزرگ خصوصی در سال های اخیر توجه زیادی به ساخت اقامت گاه های فضایی در راستای تجاری سازی فضا شده است. در واقع در صدد ساخت هتل های فضایی هستند. گفتنی است، دو شرکت آمریکایی به نام ارورا اسپیس استیشن و بیگلو ارو اسپیس، برنامه های خود را درباره ساخت هتل های فضایی اعلام کردند.گردشگران فضایی برای اقامت در این هتل ها باید هزینه ای حدود ده میلیون دلار پرداخت کنند. مدت زمان اقامت در هتل فضایی دوازده شب و با ظرفیت شش نفر است. این اتفاق چند چندان دور از ذهن نیست. با توجه به اینکه اقامتگاه های فضایی چیزی شبیه ایستگاه فضایی با مقیاس کوچکتر هستند و تا پیش از این هم فناوری آن ساخته شده بود، این شرکت ها به راحتی می توانند چنین اقامت گاه هایی را تشکیل دهند.
به گفته این کارشناس، اقامتگاه های فضایی معمولا مدارهای پایینی زمین قرار دارند و از حدود دویست تا چهارصد یا پانصد کیلومتری فضاسازی می شوند و دسترسی به آن ها با فضا پیماهای امروزی بفرستند امکان پذیر است.
وی در پاسخ به این پرسش که آیا نسل امروز بشر زیستن در اقامتگاه های فضایی و حتی گردشگری فضایی را تجربه می کند یا خیر؟ گفت: با احتمال خیلی زیادی بله و دلیل آن به ورورد شرکت های خصوصی برمی گردد. در واقع هزینه پرتاپ های فضایی را کاهش یافته است. وقتی هزینه سفر به فضا کاهش پیدا کند، امکان گردشگری فضایی برای انسان های بیشتری امکان پذیر می شود. در حال حاضر افراد با وضعیت مالی خوب می توانند به گردشگری فضایی بروند. با ادامه پیدا کردن این روند، شاید بتوان با هزینه پنجاه هزار دلاری هم به سفر فضایی رفت و این چندان دور از ذهن نیست.
این کارشناس در عرصه علوم فضایی درباره رویکرد کارآفرینان در کسب و کارهای مربوط به هوا فضا و استارتاپ های فعلی گفت: در دهه اخیر که وارد عصر چهارم فضا شدیم، کارآفرینی و نوآوری و ورود استارتاپ ها و کسب و کارهای فضاپایه در دو دسته بالا دست و پایین دست زیاد شده است. بخش بالا دست یعنی توسعه فناوری و نوآوری های مربوط به دسترسی به فضا مانند فضا پیماها و پرتاب گرها، ایستگاه های فضایی و ایستگاه های زمینی و موارد مربوط به مخابرات فضایی. همچنین ماهواره های ارتباطی و سنجش از دور مربوط به بخش بالادست فضا می شود.
وی ادامه داد: موضوعات پایین دست فضا مربوط به کاربردهای ثانویه فضا می شود. در سال های اخیر شاهد فعالیت بیشتر شرکت های خصوصی و استارتاپ ها بوده ایم که بسته به کشور مورد نظر، امکانات و زیرساخت های موجود محصولات تجاری خود را عرضه می کنند که به در آمد زایی و جذب مشتری رسیده اند.
حامدیان درباره فعالیت استارتاپ ها در زمینه مشاغل فضایی در ایران گفت: خوشبختانه نمونه هایی از این استارتاپ ها را چند سالی در کشور می بینیم که از داده های ماهواره ای و فضایی برای ارائه خدماتی کشاورزی، دریایی و مدیریت بلایای طبیعی، هواشناسی، مدیریت شهری و غیره استفاده می کنند.
گفتنی است؛ کشتیار یکی از این استارتاپ ها است که در رشته سنجش از دور و هوافضا از داده های ماهواره ای برای افزایش بهره وری زمین های کشاورزی استفاده می کنند.
گزارش: مهتاب دمیرچی
