سوخت های فسیلی هنوز جایگزین نفت نشده اند
به گزارش سیناپرس، بسیاری از کشورهای جهان طی توافق پاریس پذیرفتند که تا سال ۲۰۳۰ میلادی میزان تولید آلاینده های خود را به صفر رسانده یا تا حد قابل قبولی کاهش دهند.
از سوی دیگر بسیاری از شرکت های خودروسازی نیز با توسعه پلتفرم های مبتنی بر خودروهای الکتریکی، تلاش کردند از وابستگی به بنزین و سوخت های فسیلی رها شوند ولی در این میان به نظر می رسد صنعت پتروشیمی همچنان به نفت وابسته مانده و شاهد تغییراتی نباشد.
به گزارش سیناپرس،در این گزارش به گفتگو با تائی یون کیم (Tae-Yoon Kim) تحلیلگر پتروشیمی در آژانس جهانی انرژی (IEA) و یکی از کارشناسان و نویسندگان چشم انداز جهانی انرژی (WEO) می پردازیم.
وی اعتقاد دارد:روند مطالبه و نیاز به نفت در صنعت پتروشیمی همچنان ادامه داشته و این رشد و نیاز جهانی با روند صعودی دستکم تا سال 2040 تداوم خواهد یافت. وی عمده ترین دلیل این موضوع را عدم وجود سوخت زیستی جایگزین و مناسب با نیاز صنعت پتروشیمی و نبود زیرساخت های فناوری در این حوزه عنوان کرده و اعتقاد دارد علاوه بر بحث نیاز به تغییر ساختار و ارتقا فناوری در صنایع پتروشیمی جهت تطبیق پذیری با سوخت های غیر فسیلی، باید بحث مقرون به صرفه بودن را نیز در نظر داشت.
به اعتقاد وی صنایع شیمیائی و پتروشیمی نقشی بسیار مهم و حیاتی در گذار از شرایط فعلی به استفاده از سوخت های پاک ایفا می کنند. این مهم تنها از طریق اصلاح ساختارهای انرژی ممکن نبوده و باید همران با استفاده از فناوری های مدرن و جدید نیز باشد.
به گزارش سیناپرس، تائی یون کیم صنایع پتروشیمی را به تغییر رویکرد و استفاده از فناوری های مدرن و پذیرفتن چالش های پیش رو در این حوزه تشویق کرده و اعتقاد دارد به این ترتیب فرصت های تجاری جدیدی در اختیار آن ها قرار خواهد گرفت.
• با توجه به گزارش التزام وتعهد COP21، آژانس جهانی انرژی روند افزایش مطالبه جهانی نفت را تا سال 2040 چگونه ارزیابی می کند؟ شرایط در رابطه با صنعت پتروشیمی به چه صورت خواهد بود؟
با توجه به التزامات گزارش COP21 و همانطور که در سناریوی اصلی چشم انداز جهانی انرژی (WEO) در سال 2016 ذکر شده است، پیش بینی می کنیم روند افزایش نیاز و مطالبه جهانی نفت، با سرعتی کم ولی رو به بالا افزایش یافته و تا سال 2040 تداوم داشته باشد. به گزارش سیناپرس، در بخش هایی از سیستم انرژی از جمله تولید نیروی برق و ساختمان سازی، شاهد کاهش نیاز به نفت و مشتقات آن با توجه به ارائه سوخت های جایگزین پاک و جدید هستیم که به راحتی در این حوزه ها قابل دسترسی هستند.
علاوه بر این بنزین و گازوئیل مورد نیاز در خودروها نیز علی رغم افزایش تولید خودرو در جهان، به دلیل بالارفتن فناوری ساخت خودروها و کم مصرف تر شدن آن ها، استفاده روزافزون از سوخت های زیستی و همچنین افزایش تعداد خودروهای الکتریکی، با کاهش نسبی رو به رو خواهد شد.
به گزارش خبرگزاریsinapress، البته باید در نظر داشت که در بسیاری از حوزه ها نیز سوخت های جایگزین وجود نداشته و اقدامات لازم جهت افزایش بهره وری عموما با دشواری هایی در اجرا رو به رو هستند. از جمله این حوزه ها می توان به حمل و نقل جاده ای توسط خودروهای سنگین، حمل و نقل دریایی و هوائی و از همه مهمتر صنعت پتروشیمی اشاره کرد که پیش بینی می شود روند نیاز به نفت و مشتقات ان در این حوزه ها افزایش یافته و ادامه داشته باشد.
توجه داشته باشید که افزایش نیاز در این حوزه ها بیشتر از کاهش نیاز در موارد پیشین بوده و به این ترتیب نمی توان کاهش نیاز و درخواست نفت را در سطح جهانی دستکم تا سال 2040 شاهد بود و تولید و و مطالبه نفت با افزایش روبه رو می شود.
در حال حاضر میزان نیاز به استفاده و تولید پلاستیک بسیار زیاد بوده و صنایع پتروشیمی برای پاسخگوئی به این نیاز، باید سوخت و خوراک اولیه خود را افزایش دهند. پیش بینی می شود این میزان سوخت مصرفی از آمار فعلی ۱۲ میلیون بشکه در روز، تا سال 2040 میلادی به ۱۶ میلیون بشکه در روز افزایش یابد که این میزان رشد، برابر با ۴۵ درصد از رشد نیاز به نفت در این دوره در تمامی حوزه ها خواهد بود.
• در سناریوی IEA 2°C، صنایع پتروشیمی به عنوان تنها بخشی شناخته می شوند که در آن نیاز به مصرف نفت و مشتقات آن با افزایش رو به رو است. آیا می توانید دلیل این موضوع را توضیح دهید؟ آیا هیچ احتمال واقع بینانه ای برای جایگزینی سوختی جدید به جای سوخت های فسیلی در این حوزه وجود دارد؟
بر مبنای سناریوی IEA 2°C، سیاست هایی سختگیرانه در مواجه با روند کاهش استفاده از سوخت های فسیلی و دی کربونیزه کردن سیستم های انرژی و البته افزایش کاربری آن پیش بینی شده است.به گزارش سینا،کاهش میزان آلاینده های جوی بر اساس اهداف 2°C تعیین می کند که رشد مطالبه و نیاز به نفت باید متوقف شده و در رقم 93 میلیون بشکه در روز ثابت مانده و سپس روندی نزولی داشته باشد. روند استفاده از نفت و مشتقات آن در صنعت حمل و نقل باید به میزان زیادی کاهش یافته و استفاده از خودروهای الکتریکی، سوخت های زیستی و فاقد آلاینده افزایش پیدا کند.
از سوی دیگر تلاش می شود سوخت مورد نیاز در خودروهای سنگین، کشتی ها و صنعت هواپیمائی نیز به سمت استفاده از گازهای طبیعی سوق یافته و در نهایت راهی برای استفاده از سوخت های زیستی در این حوزه پیدا شود.
به هر حال باید پذیرفت که استفاده کلان از نفت و مشتقات آن در صنعت پتروشیمی همچنان ادامه دارد. در این حوزه، گزینه هایی بسیار کم برای جایگزینی وجود دارد و در صنعت پتروشیمی باید بپذیریم که نفت و مشتقات آن همچنان حرف اصلی را خواهد زد. بر این اساس و در سناریوی تعیین شده توسط آژانس جهانی انرژی، صنعت پتروشیمی تنها بخشی است که در آن مطالبه و افزایش مصرف نفت و مشتقات آن پیش بینی شده است.
در این سناریو میزان مشارکت صنایع پتروشیمی در مطالبه نفت از 12 درصد امروزی به 21 درصد در سال 2040 افزایش خواهد یافت.
امروزه استفاده از سوخت های زیستی به عنوان یکی از راهکارهای کاهش تولید دی اکسید کربن و سایر آلاینده ها در صنعت پتروشیمی شناخته می شود که این سوخت های جدید و استفاده گسترده از آن با موانع مهمی از قبیل غیر اقتصادی بودن هزینه های آن در مقایسه با نفت و همچنین عدم تضمین وجود منابع کافی برای مصرف مجتمع های پتروشیمی رو به رو است. در حال حاضر اختلاف قیمت بسیار قابل توجهی بین سوخت های فسیلی و سوخت های زیستی وجود دارد که برای از بین بردن این فاصله نیاز به استفاده سریع از فناوری های پیشرفته وجود دارد.
علاوه بر این، در سناریوی 2°C، صنایع شیمیائی موظف به رقابت با سایر بخش ها در زمینه استفاده از سوخت های زیستی در بخش های حمل و نقل، تامین گرما و نیروی الکتریسیته شده اند. یکی دیگر از راهکارهای استفاده از سوخت های فسیلی در صنایع پتروشیمی، قیمت گذاری مناسب محصولات تهیه شده از این مواد است که می تواند استفاده از سوخت های فوق را در پالایشگاه ها عملی و مقرون به صرفه کند. برای نیل به این هدف در سناریوی طراحی شده، علی رغم رشد سریع، تنها استفاده از مواد زیستی محدودی در نظر گرفته شده است و میزان وابستگی به سوخت های فسیلی همچنان بالا خواهد بود.سیناپرس گزارش میدهد، در این حوزه باید به طور جدی اعلام کنم که اگر قصد داریم میزان استفاده از سوخت های زیستی را در صنایع پتروشیمی افزایش دهیم باید سیاست های سختگیرانه حمایتی و تغییر در فناوری و تکنولوژی های موجود را فراهم کرده و امکان این تغییرات بنیادین را ایجاد کنیم.
• آیا به این موضوع اعتقاد دارید که استفاده از نوآوری ها و فناوری های جدید در صنعت پتروشیمی در زمینه کاهش تولید کربن، مانند سایر حوزه ها با اهمیت است؟
صنایع شیمیائی و پتروشیمی می توانند نقش مهمی در عبور از شرایط فعلی به مرحله کاهش تولید کربن ایفا کنند و این نقش تنها از طریق کاهش میزان سوخت های فسیلی و تولید آلاینده در این حوزه ها امکان پذیر نخواهد بود بلکه این صنعت می تواند از طریق بهبود استفاده از فناوری های پاک و فاقد آلاینده و همچنین استفاده از مواد نوآورانه، در این حوزه مشارکت کند.
استفاده از انرژی های تجدید پذیر یکی از این موارد مهم محسوب می شوند. در طول دهه گذشته هزینه فناوری های مبتنی بر سوخت های تجدید پذیر به طور قابل توجهی کاهش یافته و به طور خاص شاهد نمود این مساله در ابعاد اقتصادی و بهبود ظرفیت تولید هستیم. نوآوری در مواد می تواند نقش مهمی در مرحله دوم این قرایند کاهش هزینه ها ایفا کند. برای نمونه در توربین های بادی، استفاده از مواد سبک تر و مقاوم تر می تواند ما را قادر به ساخت پره های توربین در ابعاد بزرگتر کرده و در نتیجه ظرفیت تولید انرژی توسط این توربین ها را افزایش داد. نوآوری در تولیدات محصولات شمیائی و پتروشیمی می تواند در افزایش عمر مفید توربین های بادی موثر بوده و هزینه های تعمیر و نگهداری آن را کاهش دهد. این موضوع به طور خاص در مناطق بد آب و هوا و بادخیز ساحلی بسیار مفید خواهد بود. به این ترتیب با تسهیل روند استفاده از فناوری های مبتنی بر کاهش تولید کربن، ساخت مواد جدید و نوآورانه می تواند در بخش صنعت انرژی بسیار موثر بوده و تولید الاینده های جوی را کنترل کند. این موضوع در نهایت به نفع جامعه انسانی بوده و فرصت های شغلی جدیدی در صنعت پتروشیمی فراهم می کند.
گزارش: نیروانا محمدحسینی
منبع: petrochemistry.eu