شناسایی تصادفی یک ژن ناشناخته انسانی
به گزارش سیناپرس، دانشجویان دانشگاه جان جی (John Jay) نیویورک آمریکا در یک کار تحقیقاتی دانشجویی موفق شدند نوعی از ژن های میکرو آی ان ای انسانی را کشف کنند که ظاهرا با هیچ گونه پستاندار دیگری مشترک نیستند. محققان احتمال می دهند که این ژن ها نقش مهمی در تکامل منحصر به فرد گونه انسان داشته باشند.
خوزه آ گالوان (José A Galván) یکی از دانشجویان این تیم مطالعاتی در این رابطه گفت: درک اساس ژنتیکی برای منحصر به فرد بودن انسان یک کار مهم است، زیرا علیرغم اشتراک تقریباً ۹۹ درصد از توالی دی ان ای انسان با شامپانزه، ما موجودات بسیار متفاوتی هستیم.
پژوهشگران معتقدند برای درک تفاوت های ژنتیکی، عناصر تنظیمی کوچکی پس از رونویسی RNA های تداخلی مانند miRNA ها و siRNA ها به طور دقیق مورد توجه قرار نگرفته و اغلب به اشتباه درک می شدند.
این تیم تحقیقاتی از ابزارهای هم ترازی ژنوم برای مقایسه جدیدترین پیش نویس های ژنوم انسان و شامپانزه استفاده کرده و به طور دقیق عناصر ژنتیکی جدید منحصر به فرد انسان را اسکن کردند. به گزارش سیناپرس، محققان از یافتن ناحیه بزرگی از دی ان ای منحصر به فرد انسان به نام 21p11 متعجب شدند که چندین ژن microRNA را در خود جای داده است.
اگرچه این گروه دانشجویی دریافتند که بازوی بلند کروموزوم 21 انسان به خوبی با دیگر گونه های میمون های موجود همسو می شود، اما بازوی کوتاه در تراز ضعیفی قرار دارد که نشان می دهد این ناحیه از ژنوم انسان و به طور قابلتوجهی از ژنوم دیگر پستانداران فاصله گرفته است.
بر اساس تجزیه و تحلیل آنها از ژنوم انسان پیش از تاریخ، این تغییرات مربوط به دوره پیش از واگرایی نئاندرتال ها و انسان های مدرن است. در جمعیت انسان مدرن، ژن ها همچنین تغییرات کمی بر اساس توالی را نشان می دهند. به گزارش سیناپرس، این تیم نظریه ای را مطرح کرد که ژن های microRNA یافت شده در آن منطقه که شامل miR3648 و miR6724 است، احتمالاً در زمانی که دودمان شامپانزه ها و انسان ها از هم جدا شدند، در هفت میلیون سال گذشته تکامل یافته و مختص انسان است.
این تیم با استفاده از ابزارهای محاسباتی، به احتمال قوی کشف کردند که اهداف ژنی پیش بینی شده miRNA های مربوطه با رشد جنینی مرتبط هستند. هر دو ژن miR3648 و miR6724 در بافت های سراسر بدن انسان، از جمله مغز، شناسایی شده اند و احتمالاً می توانند نقشی در تکامل منحصر به فرد نوع بشر داشته باشند. در واقع این ژن های microRNA به تکامل متمایز گونه ما و منحصربه فرد بودن نوع بشر کمک کردهاند.
به دلیل اندازه کوچک و سادگی ساختاری، ژن های miRNA نسبت به سایر انواع ژن ها موانع کمتری برای ایجاد دوباره دارند. ژن های MicroRNA می توانند در تنظیم ژن های دیگر بسیار پرکار باشند، به این معنی که تغییرات جزئی در یک توالی دی ان ای می تواند منجر به تأثیرات گسترده ای بر ژنوم انسان شود. به گزارش سیناپرس، ساخت miR3648 و miR6724 به عنوان نمونه ای عالی از این فرآیند عمل می کند.به گزارش sinapress، بنابراین این مطالعه مکانیسم احتمالی جدیدی را برای ایجاد ژن های miRNA جدید از طریق تکرار ژن های rRNA نشان می دهد، که نیازمند تحقیقات بیشتر در مورد میزان عمومی بودن این پدیده است.
شرح کامل این پژوهش ها و نتایج حاصل از آن در آخرین شماره مجله آمریکایی انسان شناسی زیستی (Biological Anthropology) منتشر شده و قابل دسترس است.
مترجم: فاطمه کردی