معنای باغ شهرهای هوشمند در ایران توسعه نیافته است

به گزارش سیناپرس، انقلاب صنعتی با تمام پیشرفت ها و امکاناتی که به بشر داد، شهرها را با سرعتی فزاینده تبدیل به مکان هایی شلوغ و پرجمعیتی کرد که بیش از حد از منابع طبیعی استفاده می شد؛ تا جایی که زمین های شهری قیمت چند برابری پیدا کردند و ساختمان های بلند و خیابان های طویل، اجزای اصلی این شهرها شدند. در واقع بهره گیری بی حد مرز از صنعت و فناوری بدون توجه به حفظ محیط طبیعی باعث شد شهرها استاندارد لازم را برای آسایش شهروندان را نداشته باشد.

تا اینکه در قرن بیستم جنبش «شهرک های سبز» در جهان شکل گرفت؛ در واقع زندگی در این شهرک ها یا باغ شهرها با این هدف بود که مزایای زندگی شهری و روستایی برای ساکنان به طور همزمان فراهم شود.

اما بشر در گامی رو به جلو تصمیم گرفت علاوه بر اینکه می خواهد با طبیعت هم سو باشد؛ عنصر مهم دیگری را هم به این شهرها اضافه کند تا رویکرد تازه ای در تمدن انسانی رقم بزند این عنصر چیزی نبود جز فناوری. به همین ترتیب عنوان باغ شهرها به باغ شهرهای هوشمند تغییر کرد.

امین فرجی، رییس مرکز تحقیقات شهر هوشمند ایران در گفتگو با خبرنگار سیناپرس درباره ماهیت باغ شهرهای هوشمند و زمینه های شکل گیری آن گفت: ابتدا باید به این موضوع اشاره کرد که شهرهای رشد کرده در دوران انقلاب صنعتی دغدغه های زیادی را برای بشر به وجود آوردند؛ بشر به دلیل استفاده نادرست از مکان های طبیعی در یک برهه زمانی، ظرفیت محیطی خود را کم کرد. به همین دلیل نظریه پردازان تلاش کردند مفهومی را در شهرها به وجود بیاورند که علاوه بر استفاده از امکانات شهرها از مزیت های روستایی هم بهره بگیرند.

او افزود: شهر، روستا و روستا_ شهر مانند سه آهنربایی است که در تعامل و ارتباط با یکدیگر قرار دارند که هر کدام مزایا و معایبی هم دارند؛ اما خروجی این تعامل توسعه افقی شهرهای سبز به جای توسعه عمودی آن بود به همین دلیل تاکید اصلی در ایجاد باغ شهر ها، رشد خانه های ویلایی و تک واحدی است.

در باغ شهرهای هوشمند اتفاقی علیه محیط طبیعی رخ نمی دهد

رییس مرکز تحقیقات شهر هوشمند ایران سبز شدن شهرها بر پایه فناوری را یکی از بهترین رویکردهای مدیریتی دانست و گفت: زمانی مجبور بودیم با یک حجم قابل توجه آب به مدیریت مکانی بپردازیم؛ اما امروز باید با حداقل امکاناتی که محیط می دهد، سازگاری کنیم؛ بنابراین سبز شدن شهرها گزینه مناسبی برای بشر در راستای پایداری است. باغ شهر هوشمند به شهرهای اکولوژیکی می گویند که در ارتباط تنگاتنگ با فناوری و هوش مصنوعی هستند.

فرجی گفت: اما با توجه به آنکه در نسل امروز بشر شیوه بهره برداری از محیط تغییر کرده است، الگوی استفاده به این سمت رفته است که ما می توانیم از فناوری به شکلی موثرتر و بهتر استفاده کنیم؛ برای مثال در گذشته از سیستم غرقابی استفاده می کردیم؛ اما امروزه می توانیم از سنسورهای هشداردهنده آبیاری بهره بگیریم. بنابراین الگوی استفاده از محیط اینگونه است که فناوری به طریقی مورد استفاده قرار گیرد که به پایدار ترین حالت ممکن خود برسد. بنابراین هدف از توسعه باغ شهرهای هوشمند این بود که درنهایت انسان در یک محیط پایدار زندگی کند.

وی گفت: وقتی از باغ شهرهای هوشمند صحبت می شود تعامل پایدار سه مولفه یعنی محیط طبیعی، محیط ساخته شده و  شهرنشینان مطرح می شود که در نهایت به پایدارترین حالت ممکن می رسد. در واقع باغ شهرهای هوشمند نمونه همراهی صددرصدی انسان با محیط است و اتفاقی علیه محیط رخ نمی دهد؛ در اصل همه تعاملات انسانی با طبیعت در فضای هوشمندانه بدون آسیب به آن رقم می خورد.

فرجی با اشاره به ساخت باغ شهرها مبتنی بر فناوری در ایران گفت: در ایران بحث هایی مربوط به ایجاد باغ شهرهای هوشمند در شهرهای بزرگ که جمعیت زیادی دارد، مطرح شده است. مانند تهران، تبریز و مشهد؛ اما هنوز معنای واقعی باغ شهرهای هوشمند در کشور ما توسعه نیافته است.

او افزود: در کشور و در طرح اسناد جامع، موضوعی تحت عنوان فناوری و شهر هوشمند مورد توجه قرار نگرفته است و هنوز در بخش شهرسازی و در کاربری اراضی یک پلت فرم شهری به نام باغ شهر ایجاد نکردیم که بر اساس استانداردهای فضای سبز شکل گرفته و بر پایه فناوری اطلاعات رشد کرده باشد. اما ایجاد باغ شهرها در کشور به اشکال گوناگون فارغ از کاربرد فناوری مطرح شده است که نمونه آن پروژه مسکن های مهر بود که به صورت ویلایی در استان اراک ساخته شد.

هزینه 500 میلیارد دلاری برای یک باغ شهر هوشمند

فرجی با اشاره به نمونه هایی از باغ شهر هوشمند در دنیا گفت: سیلیکون ولی نمونه یک باغ شهر هوشمند است که هدف آن استقرار صنایع با فناوری های فوق پیشرفته و پیاده سازی آن در شهرها بود که نوعی بیداری و بازنگری جدید در اقتصاد فناوری ها را به وجود آورد. نمونه های دیگر آن در دیگر کشورها نظیر سنگاپور، کره جنوبی و ژاپن ساخته شده است که به تمامی آن ها شهرهای هوشمند پایدار می گویند. این نوع شهرها به قدری برای برخی کشورها اهمیت دارد که برای مثال عربستان برای ایجاد یک باغ شهر هوشمند بودجه پانصد میلیارد دلاری هزینه کرده است.

رییس مرکز تحقیقات شهر هوشمند ایران ضمن تشریح رویکردهای اصلی در ایجاد باغ شهرهای هوشمند گفت: در باغ شهرها تعامل حداکثری انسان با محیط رقم می خورد. برای مثال نیاز نیست که با خودروهای نقلیه شخصی و حتی عمومی جا به جا شد، طراحی به گونه ای است که می توان با پیاده روی های معمول به رفع امور پرداخت و رویکرد در باغ شهرهای هوشمند انتشار کربن صفر و آلودگی حداقلی است که معمولا کسب و کارهای فناورانه و هوشمند در این شهرها مستقر می شود.  

به گفته فرجی، شهر پردیس در شرق تهران که نقش آکادمیک و فناوری دارد، نمونه ای است که چند معیار باغ شهر هوشمند را داراست. چراکه چند شرکت بزرگ علم و فناوری با حمایت پارک علم و فناوری پردیس در آنجا مستقر شده است که این مسیر نیز میتواند پتانسیلی برای ایجاد باغ شهر هوشمند هرچند که تا رسیدن به معنای واقعی آن فاصله داریم، باشد.

گفتگو: مهتاب دمیرچی

No tags for this post.