طرح صیانت از حقوق عامه در مقابل حیوانات از کجا آمد؟

طرحی که در ابتدای متن آن از ممنوعیت واردات، تکثیر، نگهداری و خرید و فروش حیوانات وحشی، خطرناک، نامتعارف و مضر صحبت شده است اما برای تعیین مصادیق در کنار مار، سوسمار، کروکدیل به حیواناتی مثل خرگوش، گربه و سگ نیز اشاره شده است.

دقیقاً بخش عجیب و مشکل آفرین این طرح جاییست که حیواناتی مثل سگ و گربه با سابقه بیش از بیست هزارسال زیست در کنار بشر به عنوان حیوانات مضر، خطرناک و نامتعارف معرفی شده‌اند. ممنوع بودن نگهداری، حمل و نقل و امکان شکایت همسایه‌ ها از مالکان این حیوانات سبب شده تصویب و اجرای احتمالی آن به دغدغه جدی حامیان حیوانات مطرح شود.

در صورت اجرای این طرح، میلیونها شکایت قضایی علیه سرپرستان این حیوانات، رهاسازی میلیونها حیوان در طبیعت و شهرها و مرگ و مشکلات بهداشتی این حیوانات و شهروندان به دلیل عدم دسترسی به خدمات دامپزشکی محتمل خواهد بود.

این طرح علاوه بر آسیب مستقیم به حیوانات موجب تشدید حیوان ستیزی در بدنه جامعه خواهد شد. فارغ از تفکرات سیاسی و گروهی که در پس چنین طرح هایی وجود دارد پرسش اینجاست خاستگاه تفکری که منجر به پیشنهاد چنین طرحی میشود کجاست؟ چرا در حالی که تصویب قانون حمایت از حیوانات به آرزوی حامیان حیوانات تبدیل شده است به یکباره شاهد چنین طرح‌هایی هستیم؟

هنوز در بخش‌های سنتی جامعه گروه‌هایی حضور دارند که زندگی انسان با حیواناتی نظیر سگ یا گربه را نمی‌پذیرند. بخشی از این عدم پذیرش به این دلیل است که تصور می‌کنند حضور این حیوانات در خانه‌ها، فرهنگی غربی و غیرایرانی است. تصوری که به هیچ‌وجه درست نیست و پیشینه همزیستی انسان با این دو حیوان در شرق جهان است و اتفاقاً ایران یکی از همین کشورها بوده است.

در این بخش از جامعه گروه‌هایی وجود دارند که به سبب ضعف دانش و بر اساس باورهای عوامانه، این حیوانات را عامل بیماریهای مشترک خطرناک، غیرقابل پیشگیری و درمان می‌دانند. برای برخی از این افراد، موی گربه عامل نازایی و انواع بیماریهاست. حکم فقهی نجس بودن سگ نیز یکی دیگر از عوامل دوری بخشی از افراد جامعه از این حیوان است، در صورتیکه حتی این مساله نیز هیچ منع شرعی برای زندگی با این حیوانات ایجاد نمی‌کند.

در کنار بخش سنتی جامعه، افرادی نیز وجود دارند که به هر دلیلی رابطه خوبی با حیوانات و بویژه این دو حیوان ندارند. این عدم ارتباط مناسب سبب شده این افراد در لباس شهروندان غیرسنتی و با عناوینی مدرنی مثل کارشناس و امثالهم بر علیه این حیوانات نفرت‌پراکنی و فضاسازی کنند.

هجمه سنگینی که در ماه‌های گذشته با تحریف اسناد علمی و واقعیتهای موجود در شبکه‌های اجتماعی و رسانه‌ها بر علیه این حیوانات انتشار یافته بخشی از دستاوردهای سیاه این گروه است. بحث‌های غیردقیق در خصوص نقش این حیوانات در گسترش بیماری‌ها از سقط جنین تا توکسوپلاسموز و آسیب به حیات‌وحش از جمله مواردیست که در ماههای گذشته منتشر شده است.

در کنار موارد ذکر شده، تفکر خود برتر بینی انسان و اینکه خود را مالک همه چیز روی کره زمین می داند باعث تشدید نگاه گونه گرایانه شده و برخی خود را مختار می دانند در مواجه با حیوانات، بدون در نظر گرفتن حقوق حیوانات هر تصمیمی اتخاذ و هر عملی انجام دهند.

مشخص نیست سرنوشت این طرح چه خواهد شد اما راست اینست تا زمانی که تفکراتی که منجر به پیدایش این طرح شده در جامعه وجود دارد باید منتظر تصمیمات و اتفاقات حیوان‌ستیزانه بود. برای ایجاد شرایطی مناسب برای زیست سزاوارانه همه حیوانات راه درازی در پیش داریم که باید با صبر و امیدوارانه طی کنیم.

* سپهر سلیمی- فعال حقوق حیوانات

No tags for this post.