گامی دیگر در ساخت داروی انسولین خوراکی
سیناپرس: بیماری دیابت یکی از شایعترین بیماریها در جوامع امروزی است که شامل نوع یک(ارثی) و دو(اکتسابی) است. به طور کلی، نشانهی بارز هردو نوع، بالا بودن قند خون است. روش رایج کنترل این بیماری به ویژه نوع یک آن، تزریق روزانهی انسولین به فرد دیابتی است که مشکلاتی همچون روشهای نگهداری انسولین و تزریق پوستی مکرر همراه با درد را به دنبال دارد. هدف اصلی این پژوهش گشایش مسیر خوراکی برای داروهای پپتیدی مانند انسولین، سهولت استفاده از انسولین برای بیماران دیابتی و همچنین گامی در مسیر درمان دیابت بوده است.
دکتر کبری امیدفر در خصوص اهمیت پژوهش صورت گرفته عنوان کرد: «مهمترین مشکلات استفادهی انسولین از مسیر خوراکی، تخریب انسولین توسط آنزیمهای متعدد سیستم گوارشی، عدم نفوذپذیری درشت مولکول انسولین از دیوارهی روده، موانع زیاد تا رسیدن انسولین به خون و رهایش ناگهانی در مکان نامناسب است. برای رفع این مشکلات، نانوذرهی نیوزوم پوشیده شده با تری متیل کیتوزان سنتز شده و توانایی آن جهت انتقال انسولین بصورت خوراکی در محیط آزمایشگاهی بررسی شد.»
بر اساس نتایج حاصل شده نانوسامانهی دارویی ساخته شده، از تخریب انسولین توسط تریپسین جلوگیری کرده و نفوذ درشت مولکول انسولین را از دیوارهی تک لایهی سلولهای روده به طور قابل توجهی بهبود میدهد. علاوه براین، با انجام آزمایش در محلول شبیهسازی شدهی روده، مشاهده شد که این نانوحامل سبب رهایش تأخیری انسولین میگردد.
به گفتهی این محقق، این نتایج سبب افزایش نفوذپذیری انسولین از دیوارهی روده، کاهش تخریب آنزیمی انسولین و افزایش مدت زمان رهایش انسولین است. دستیابی به این امر سبب کاهش استفاده از انسولین به طور متناوب و از میان برداشتن درد تحمیل شده به بیماران دیابتی به خاطر تزریق انسولین میشود.
امیدفر روند انجام آزمایشات را بدین شرح بیان کرد: «در ابتدا میزان بارگذاری انسولین در سامانه با متغیرهای گوناگون بهینه سازی گردید. در این مسیر از نرم افزارهای تخصصی و آماری استفاده شد. پس از ساخت نیوزومها با اندازه ذرات 160-150 نانومتر، پوشش تری متیل کیتوزان بر روی آن قرار گرفت. در ادامهی مراحل فوق، آزمایشهای رهایش در بافر شبیهسازی شدهی روده (SIF)، نفوذپذیری سامانه از سلولهای تک لایهی روده، بررسی مقاومت الکتریکی دیواره اپی تلیال (TEER)، تصویر برداری TEM و بررسی پایداری آن صورت گرفت.»
امیدفر با اشاره به صنعتی شدن نانوداروی لیپوزومی جهت رهاسازی داروی ضد سرطان با نام لیپوزومال دوکسوروبیسین و فروش آن در بازار داخلی عنوان کرد: «نیوزومها نسبت به لیپوزومها مقرون به صرفه تر و زیست سازگارترند و به راحتی توانایی تولید انبوه را دارند. لذا در صورت کسب موفقیت در آزمایشات درون تنی و تکمیلی، قابلیت تجاری شدن این محصول دور از ذهن نیست.»
به گزارش ستاد ویژه توسعه فناوری نانو ، این نتایج از همکاری دکتر کبری امیدفر، عضو هیأت علمی پژوهشگاه علوم غدد و متابولیسم دانشگاه علوم پزشکی تهران، سعید مقسمی و احسان پرنیان، دانشجویان کارشناسی ارشد، امیر حسین حکمی والا، فارغ التحصیل کارشناسی ارشد مهندسی پزشکی دانشگاه صنعتی امیرکبیر، و همکارانشان به دست آمده که نتایج آن در مجلهی Materials Science and Engineering: C (جلد 46، شماره 1، سال 2015، صفحات 333 تا 340) به چاپ رسیده است.