وضعیت خواب کودکان دبستانی نامطلوب است
به گزارش سیناپرس، خـواب ازجمله نیازهـای اساسـی انسـان و فرآینـدی فیزیولوژیـک و فعـال اسـت کـه فـرد از طریـق آن نیـروی خـود را بازمی‌یابد و موجـب ارتقـا عملکـرد فـرد می‌گردد. خـواب به‌عنوان یـک رفتـار عمومـی، بخـش قابل‌توجهی از سـاعات شبانه‌روز را بـه خــود اختصــاص می‌دهد و شــامل کاهــش پاسخ‌های رفتــاری بــه محرک‌های خارجــی اســت.
عـادات خـواب فرآینــدی پویاسـت کـه در دوران کودکی بـا توجـه بـه زمینه‌های خانوادگی و فرهنگــی شــکل می‌گیرد و فــرد ســعی در حفــظ آن دارد. عـادات خـواب در سـنین گوناگـون و در افـراد مختلـف متفـاوت اسـت. کمیـت و کیفیـت خـواب و سـلامتی دوران کودکـی تـا حـدودی تحـت تأثیـر عـادات خـواب قـرار دارد.
محققان معتقدند خـواب بر رشـد و تکامـل فیزیکـی، رفتـاری، عواطـف و عملکـرد شـناختی همچنیــن سیستم‌های مختلــف بــدن اثــر می‌گذارد. ترشـح هورمون‌های رشـد و هورمون‌های مهم دیگری مانند نـور اپـی نفریـن و سـروتونین، افزایـش تغذیـه سـلولی، ترمیـم و سازمان‌دهی مجـدد، کاهـش اسـترس و اضطـراب و نیـز بازیافـت انـرژی مجدد در طـی خواب صـورت می‌گیرد.
با این حال اختلالات خـواب جـزو پدیده‌های بســیار شــایع در کــودکان است و بــه معنــای کاهــش یــا افزایــش بیش‌ازحد خــواب متناســب بــا ســن و یــا انــواع رفتارهــای غیرطبیعــی در طــی خــواب اســت کــه می‌تواند بــر جسـم، رفتـار و عملکـرد شـناختی کـودکان اثـر بگـذارد.
در این خصوص، مطالعه ای پژوهشی توسط یک تیم پژوهشی سه نفره از دانشگاه علوم پزشکی بوشهر انجام شده که در آن به بررسی عادات خواب و برخی عوامل مؤثر بر آن در کودکان دبستانی پرداخته شده است. به گزارش سیناپرس، این مطالعه، بر روی 403 کودک سن مدرسه شهر بوشهر از مدارس دولتی و غیردولتی پسرانه و دخترانه انجام شده است.
نتایج این مطالعه که در نشریه پرستاری کودکان متعلق به انجمن علمی پرستاری ایران منتشر شده‌اند، نشان دهنده اهمیت توجه بیشتر به عادات خواب در دانش آموزان به‌خصوص در خانواده‌های کم‌سواد و با وضعیت اقتصادی ضعیف و اطلاع‌رسانی در خصوص الگوهای صحیح خواب به‌منظور ارتقاء سطح آگاهی والدین از طریق مدارس است.
در این باره، مریم روانی پور، استاد و پژوهشگر گروه پرستاری دانشگاه علوم پزشکی بوشهر و همکارانش می گویند: «بررسی‌های ما نشان داد که خواب‌آلودگی در هنگام روز شایع‌ترین نوع اختلال خواب در میان کودکان بود. همچنین ازنظر حیطه‌های خواب، در شروع خواب و بیداری در طول شب بین دختران و پسران تفاوت معنی‌داری مشاهده شد».
به گفته آن‌ها، «مطالعــه حاضر نشـانگر ایـن موضـوع بـود کـه برخـی از ویژگی‌های جمعیـت شـناختی ازجمله تحصیـلات والدیـن، وضعیـت اقتصـادی و برخـی شـرایط کـودک مثل داشـتن اتــاق خــواب جــدا یــا ســابقه گوشه‌گیری بــا عــادات خــواب مرتبـط هستند».
بر این اساس، به نظر می‌رسد در مجمـوع بـا توجـه بـه نقـش مهـم خـواب در سـلامت و ارتقـاء سـلامت جســمی و ذهنــی کــودکان، ارائه‌دهندگان خدمــات بهداشــتی درمانــی بایــد توجــه بیشــتری بــه مشکلات خــواب کــودکان داشـته و راهکارهـای مناسـب درزمینـه اصلاح الگـوی خـواب را به‌ویژه بـا تأکیـد بـر گروه‌های پرخطـر بـه مسـئولین مـدارس و خانواده‌ها آمــوزش دهنــد.
به گزارش سیناپرس،سـازمان بین‌المللی خــواب توصیــه می‌کند کــودکان 5 تا 13 ســاله بایــد حــدوداً 9 تـا 12 سـاعت و کـودکان 17-14 سـاله بایـد حـدوداً هشـت تــا 10 ســاعت در شبانه‌روز بخوابنــد.
متخصصــان در ایــن حــوزه معتقدنــد کــه اکثــر مشکلات خــواب بــا پیــروی از عــادات مناســب بهداشــتی برطــرف می‌شوند. لــذا تدویــن نظـم و مقـررات در رابطـه بـا حیطه‌های مختلـف خـواب ماننـد ســاعات خــواب و رعایــت منظــم آن‌ها ســبب بهبــود کیفیــت خــواب می‌شود. بــه ایــن نظــم و مقــررات، بهداشــت خــواب گفتــه می‌شود.
گزارش: محمدرضا دلفیه
No tags for this post.
