چرا روده دچار پولیپ می شود؟
به گزارش سیناپرس، پولیپ روده بزرگ ازنظر پزشکی به هر نوع توده ای در بافت روده بزرگ به وجود آید، گفته می شود.
پولیپ به اشکال مختلفی دیده شده که اندازه آن نیز می‌تواند متغیر باشد. این توده‌ها عموماً خطرناک نیستند و فاقد نشانه های مشهود بوده و به همین دلیل افراد گروه های پرخطر در این بیماری باید نسبت به انجام معاینات دوره ای اقدام کنند زیرا خطر تبدیل شدن پولیپ های خوش خیم به توده های سرطانی وجود داشته و از سوی دیگر در صورت رشد بیش از حد این پولیپ ها در داخل روده، فرد دچار بیماری های گوارشی می شود.
در حقیقت هنوز هیچ دلیل خاصی که به طور مستقیم عامل ایجاد پولیپ روده باشد، شناسایی نشده است اما بر اساس مشاهدات بالینی و آماری، برخی افراد شانس بیشتری برای ابتلا به این بیماری دارند. به گزارش سیناپرس، مهم ترین عوامل شناخته شده برای افزایش خطر پولیپ روده را می توان سن، استعداد ژنتیکی و داشتن سابقه خانوادگی، رژیم غذایی، مصرف دخانیات، نوشیدن مشروبات الکلی و اضافه وزن دانست.
پزشکان توصیه می کنند افراد بالای ۵۰ سال به طور دوره ای نسبت به انجام معاینات روده و سیستم گوارش خود اقدام کرده و همچنین بهتر است همه مردم در رژیم غذایی خود میزان کافی سبزیجات و میوه های تازه و مواد حاوی فیبر را گنجانده و با داشتن فعالیت بدنی مناسب و کاستن از مصرف گوشت قرمز و پروتئین های فرآوری شده، خطر بروز پولیپ روده را به حداقل برسانند.
به گزارش سیناپرس، عوامل جنسیتی دیگری مانند ابتلا به سرطان رحم یا تخمدان در زنان میانسال نیز می تواند خطر ابتلا به پولیپ های روده ای را افزایش دهد. از دیابت و برخی اختلالات ژنتیکی مانند سندرم لینچ یا سندرم گاردنر نیز به عنوان عوامل زمینه ساز پولیپ روده یاد می شود.
در سال های اخیر فناوری های تصویربرداری پزشکی از قبیل سی تی اسکن و تصویربرداری ام آر آی با پیشرفت های زیادی رو به رو بوده و دقت تشخیص پولیپ های روده افزایش پیدا کرده است. البته هنوز باید کولونوسکوپی را بهترین گزینه مطالعه و بررسی پولیپ محسوب کرد.
هرچند در سال های اخیر با شایع شدن روش کولونوسکوپی مجازی، دقت عمل این فرآیند بیشتر شده است. کولونوسکوپی مجازی تلفیقی از سی تی اسکن و ام آر آی است که در آن روده بیمار با ماده کنتراست ویژه ای پرشده و داخل آن بررسی می شود. به باور برخی پزشکان، کولونوسکوپی سنتی دارای دقت بیشتری است چون در کولونوسکوپی مجازی ممکن است برخی پولیپ های کوچک دیده نشوند.
به گزارش سیناپرس، یکی دیگر از فناوری های نسبتاً نوین این حوزه نیز، پیشرفت و دقیق تر شدن عمل لاپاروسکوپی است که طی آن با کمترین تخریب بافت و از طریق یک لوله فوق پیشرفته به قطر چند سانتیمتر که داخل آن تمام نیازهای انجام یک عمل جراحی وجود دارد، پزشک به بافت های داخلی روده دسترسی پیدا کرده و از طریق چراغ پرقدرت، انواع تیغ های جراحی و شلنگ های مخصوص تزریق، می تواند پولیپ را برداشته و از بین ببرد. دستگاه لاپاروسکوپی از طریق یک شکاف روی شکم وارد روده می شود.
مطالعات جدید پژوهشگران آمریکایی نشان می دهد که مصرف آسپرین به صورت منظم از به وجود آمدن علائم پولیپ روده جلوگیری می کند.
البته در این مورد باید با پزشک مشورت کرد زیرا مصرف خودسرانه و بیش از حد هر دارویی ازجمله آسپرین می تواند عوارضی در پی داشته باشد.
علائم پولیپ روده
معمولاً پولیپ روده فاقد علامت خاصی بوده و به صورت تصادفی در حین معاینات پزشکی کشف می شود. البته شایع ترین نشانه هایی که در برخی افراد مبتلا به این عارضه دیده می شود، عبارت اند از: وجود خون در مدفوع، تغییر رنگ و تیره شدن مدفوع، کم خونی، ترشح مخاطی از مقعد و درد یا گرفتگی عضلانی شکم، اسهال و یبوست که بیشتر از یک هفته ادامه داشته باشد. البته یبوست تنها در مواردی که مسیر روده به دلیل وجود پولیپ تنگ یا مسدود شود، رخ خواهد داد.
وجود پولیپ معمولاً توسط معاینه فیزیکی پزشک، تصویربرداری با اشعه ایکس و کولونوسکوپی تشخیص داده می شود.
روش های درمان پولیپ روده
معمولاً پزشکان پس از مشاهده پولیپ، آن را از روده خارج می کنند زیرا احتمال سرطانی شدن آن وجود دارد. عمل برداشتن پولیپ معمولاً طی کولونوسکوپی انجام شده و تنها در برخی موارد خاص، نیاز به انجام عمل جراحی است.
در برخی موارد خاص و درصورتی که بیمار به نوع سندرم نادر به نام سندرم FAP یا پولیپ آدنوماتوز خانوادگی مبتلا باشد، بخش هایی از روده توسط جراحی از بدن بیمار خارج خواهد شد. به گزارش سیناپرس،تمامی توده های خارج شده از بدن حتی در صورت خوش خیم بودن نیز باید توسط متخصصین آسیب شناسی (پاتولوژیست) مورد معاینه و آزمایش قرار گیرند.
با توجه به این موضوع که دلیل قطعی بروز پولیپ روده مشخص نیست، روش خاصی نیز برای پیشگیری از این بیماری وجود ندارد اما شما می توانید با انجام برخی موارد از قبیل داشتن رژیم غذایی سالم و مصرف میوه، سبزیجات و فیبر کافی، پرهیز از خوردن غذاهای چرب و سنگین، گوشت قرمز و گنجاندن لبنیات، حبوبات و داشتن تحرک کافی و سبک زندگی سالم، از احتمال بروز پولیپ روده کم کنید.
درمجموع می‌توان ورزش و تغذیه سالم را اصلی‌ترین عوامل پیشگیری‌کننده از پولیپ روده محسوب کرد.
باورهای غلط و خرافی در مورد پولیپ روده
پولیپ روده بی‌خطر است: اگرچه بیشتر پولیپ های روده از نوع بی خطر محسوب می شوند اما باید در نظر داشت که این توده ها مستعد سرطانی شدن بوده و باید حتماً از روده خارج شوند. بنابراین وجود پولیپ را جدی گرفته و در صورت داشتن سابقه خانوادگی یا علائم کلی این بیماری، حتماً برای درمان مناسب به پزشک مراجعه کنید.
پولیپ همان سرطان روده است: برخی افراد اعتقاد دارند رشد هر نوع توده غیرعادی در بدن به معنی سرطان است اما باید اذعان داشت پولیپ روده در شرایط عادی خطرناک نبوده و تنها در صورت عدم توجه و درمان مناسب می‌تواند به سرطان تبدیل شود؛ بنابراین با شنیدن خبر وجود پولیپ در روده خودتان یا یکی از نزدیکان خود به هیچ عنوان وحشت زده نشده و مطمئن باشید در صورت درمان به موقع، هیچ خطری شما را تهدید نمی کند.
من زندگی سالمی دارم پس مبتلا نخواهم شد: داشتن زندگی سالم تنها می‌تواند خطر ابتلا به پولیپ روده را کاهش دهد و در این میان باید برخی عوامل دیگر ازجمله مسائل ژنتیکی را در نظر داشت. به همین دلیل حتی اگر سبک زندگی سالمی دارید نیز باید پس از ۵۰ سالگی جهت انجام معاینات دوره‌ای اقدام کنید.
گزارش: احسان محمدحسینی
