عشق جوهر هنر است

 چهره شناخته شده جهانی که بدون وضو دست به قلم نمی برد. او درحالی چند روز پیش 64 سالگی خود را جشن گرفته که بیش از 50 سال از عمر خود را صرف هنر خوشنويسی کرده است. رسولی در شهر همدان متولد شده و در فاصله سال های 1347 تا 1351 نزد مرحوم استاد حسن میرخانی آموزش دیده است و با توجه به استعداد و نبوغی که داشت بلافاصله نخستین نمایشگاه آثارش را در سال 52 در گالری سیحون برپا کرد و تا کنون حدود 38 نمایشگاه انفرادی در داخل و 25 نمایشگاه انفرادی در خارج از کشور برگزار کرده است. آخرین نمایشگاه آثار او در موزه هنرهای معاصر تهران سال گذشته با عنوان «مروری بر نیم قرن نقاشیخط معاصر ایران» برپا شد که در این نمایشگاه از کتاب «نور علی نور» نیز طی مراسمی با حضور وزیر ارشاد رونمایی شد. هم اکنون نیز در حال برنامه‌ریزی برای برگزاری نمایشگاه بعدی است.

 استاد جلیلی در طول سال های فعالیت هنری اش به کشورهای زیادی سفر و از آثار هنرمندان بسیاری ازجمله هنرمندان اروپایی دیدن کرده است و داستان «فرود از شاهنامه فردوسی» را کتابت و خوشنویسی کرد. کتابت نهج البلاغه و دیوان حضرت امام، کتاب «جان جانان»، کتاب چهار فصل و کتابی شامل مجموعه 30 سال تلاش در زمینه خط و نقاشیخط از جمله آثار منتشرشده این هنرمند است. آثار او مخاطبان زیادی را نه تنها در ایران بلکه در دیگر کشورهای جهان مجذوب خود کرده است به طوری که مجلات معتبری ازجمله فصلنامه حروف عربیه دوبی و مجله معتبری در مصر در شماره های ویژه ای به معرفی این هنرمند پرداخته اند. همچنین وی يکی از 7عضو داوری مسابقه خوشنويسی ارسيکا (استانبول ترکيه) است که خوشنويسان معتبر دنيا آثارشان را به آنجا ارسال می کنند.

استاد رسولی باوجود اینکه 53 سال در این عرصه فعالیت می کند می گوید دریچه های جدیدی در این هنر نهفته است و هنوز هم سوژه های تازه ای برای نمایشگاه جدیدش در سر دارد و آرزو می‌کند زمان بیشتری برای خلق و ارائه همه آنها را داشته باشد.با این هنرمند همراه می‌شویم تا بیشتر درباره او بدانیم:

چه شد که به این رشته علاقه مند شدید و چه عواملی دراین تصمیم گیری دخیل بودند؟

در سن 13 یا 14 سالگی احساس کردم که به این رشته علاقمند هستم و استعداد هنر نقاشی و خوشنویسی را دارم. در مدرسه در این زمینه مورد تشویق معلمانم قرار می گرفتم. وارد دبیرستان که شدم به طور جدی به این کار پرداختم. روزنامه دیواری در آن زمان خیلی رایج بود و من هم علاقه داشتم که کارهای خوشنویسی، نقاشی، شعر، کاریکاتور و… را برای روزنامه دیواری‌ها  انجام دهم و به تنهایی از عهده همه آنها برمی آمدم. این استعداد به مرور زمان بیشتر شکل گرفت و تا الان که با من ماندگار است. در حال حاضر عشق و علاقه من به این هنر با 40 سال پیش تغییری نکرده، مطمئنا علاقه من بیشتر شده و کمتر نشده است.

اگر فرصت دوباره ای به شما داده شود که به عقب بازگردید این رشته را انتخاب می کنید؟

اگر فرصتی پیش آید که به عقب بازگردم صددرصد دوباره این رشته را انتخاب می کنم. شاید اگر در دوران کودکی حس کنجکاوی بیشتری داشتم و به ما این اجازه داده می شد که در مدرسه پرسش های زیادی داشته باشیم خیلی جلوتر از الان بودم. با این حال عشق من به کارم زیاد است و زمان برای اجرای کارها و ایده ها بسیار کم است.

چه توصیه ای به دانشجویانی که  این رشته وارد می شوند، دارید؟

به همه کسانی که این رشته را انتخاب کرده اند، می گویم که این هنر برخلاف ظاهرش کار ساده ای نیست. واقعا نقاشیخط، کار مشقت باری است. حتی از کار خوشنویسی کلاسیک نیز سخت تر است. عده ای فکر می کنند که اگر بروند سراغ این رشته خطشان خوب می شود و پولدار می شوند. این کار خیلی زمانبر است و بايد تمام رمز، رموز و ريزه کاری های خوشنويسی فراگرفته شود و بعد نقاشیخط را انجام بدهند. تلاش و کوشش بسیاری می خواهد تا اثری عرضه شود که مورد مقبول جامعه مردمی و جامعه هنری واقع شود. هستند عده ای که به سرعت از این کار دلزده می شوند چون در زمان اندک به نتایجی که می خواهند نمی رسند. برای موفقیت در این رشته ابتدا فراگیری باید از پایه باشد و ادامه یابد. زیرا این کار یک هنر سنتی است و اصول و قواعد خاص خود را دارد بنابراین تحمل و صبر زیادی را می طلبد و نمی توان یک شبه راه صد ساله را طی کرد.

از نظر شما زندگی ماشینی جهان امروز تا چه حد در کمرنگ شدن این هنر تأثیرگذار بوده است؟ 
متاسفانه کامپیوترها و نرم افزارهای موجود اثرات منفی در این هنر دارند و به خودی خود انسان ها را از این هنر دور کرده است. اگر کارهای امروزی را با گذشته مقایسه کنیم می بینیم که در قدیم در تمام خانواده های ایرانی این هنر مورد توجه بوده و به همین خاطر هم است که این هنر جایگاه ویژه ای در موزه ها دارد. 

به غیر از خوشنویسی علاقه مندی و دلمشغولی دیگری دارید؟

بیشتر کار من نقاشیخط است و با رنگ سروکار دارم. رنگ برای خود دنیایی است. در ضمن این هنر از ترکیب رشته های مختلف تشکیل شده است. خوشنویسی در این کار ابتدایی ترین کار است و ب بسم الله است. شناخت رنگ، شناخت فرم، شناخت ترکیب و… کلیت یک اثر را تشکیل می دهند تا یک اثر قابل عرضه و ارزشمند ارائه شود که سال ها زمان می برد. به عنوان نمونه رنگ برای خودش یک دنیایی است که باید سال ها در مورد آن کنکاش و تلاش کرد. پیگیری می خواهد و باید نمایشگاه های زیادی در کشورهای مختلف دید و مفهوم آن را دریافت و بعد از همه این ها باید با خط تلفیق شود تا نتیجه خوب و ارزشمندی به دست آورد. اوقات فراغتم را به مطالعه و کنکاش در رشته های مربوط به نقاشیخط سپری می کنم و عاشقانه آن را دوست می دارم.

جایگاه رشته نقاشیخط را در ایران چگونه ارزیابی می کنید؟

خوشبختانه نقاشیخط در ایران جایگاه خوبی را به دست آورده است. هنر خوشنویسی هنر ملی ماست اما می تواند و جا دارد که جایگاه بهتر و بالاتری را به دست آورد. این هنر شاید برای غربی ها بیگانه باشد اما برای ما یک هنر ملی است و ما به صورت جدی آن را دنبال می کنیم و در بین آثار هنری بیشتر مورد توجه است اما با این حال جا دارد که بهتر و بیشتر به آن پرداخته و توجه شود و بهتر از این باشد.

توصیه شما برای بهتر شدن جایگاه خوشنویسی در کشورمان چیست و چه کارهایی باید صورت بگیرد تا به نقطه مطلوب برسیم؟

در ابتدا باید حمایت و توجه به قشر هنرمندان در اولویت قرار بگیرد. توجه و قدردانی از هنرمندان طراز اول و اساتید بنام در صدر کارها باشد و به مراتب و سلسله های بعدی به هنرمندان دیگر توجه شود تا با فراغ بال بهتری به بطن قضیه توجه کنند و با عشق کار کنند. من تا کنون بیش از 38 نمایشگاه انفرادی در ایران و 25 نمایشگاه خارجی در کشورهای مختلف برگزار کرده ام و در حال حاضر در کشورهای عربی و ارسیکا ترکیه داوری میکنم. تجربه به من ثابت کرده که آنها آگاهانه تر به کارها نگاه می کنند چرا که مورد توجه و حمایت هستند، متوجه تفاوت ها می شوم. عملکرد و نتیجه کارهای آنها به مراتب بهتر و دقیق تر از کارهایی است که هنرمندان کشور ما ارائه می دهند.

نقاط قوت و ضعف خوشنویسی کشور را در چه مواردی می بینید؟

کشور ما در جهان اسلام در زمینه نستعلیق و نستعلیق شکسته حرف اول را می زند اما در زمینه خط ثلث کشورهای عربی از ما پیشروتر هستند. در حال حاضر در کشور ما این هنر علاقه مندان زیادی دارد که به این حرفه می پردازند البته هستند کسانی که اعلام می کنند خط جدیدی اختراع کرده اند و هر روز می بینیم یا می خوانیم که یک هنرمند به اصطلاح خودش یک خط جدید اختراع کرده  در حالیکه در قالب کپی کاری و با ایجاد خط های کج و ماوج با غرور کاذب می گویند، خط ابداعی؛ که با حمایت برخی افراد نا آگاه به فروش می رسند.

خوشنویسی را چگونه تعریف می کنید؟

خوشنویسی یعنی عشق. یعنی وجود جوهر عشق در آدمی. خوشنویسی چیزی است که اگر خالی از جوهره عشق باشد به مراحل تکامل نمی رسد. هنرمند باید عاشق باشد و آنقدر عشق و علاقه در وجودش باشد تا به یک درجه بالایی از هنر ناب برسد. مطمئنا بجز این راه میانبر دیگری وجود ندارد، چرا که اگر وجود داشت بشخصه زودتر از دیگران آن را کشف می کردم. برای رسیدن به یک کار ارزشمند و ماندگار مثل قرآن هایی که در موزه ها موجود است باید ریاضت کشید و خون دل خورد تا آن کار ارزش پیدا کند و روی مخاطب تاثیرگذار و در نهایت ماندگار شود.

و حرف آخر؟

نخست اینکه خداوند را شاکرم به خاطر هنر زیبا و بی بدیلی که به من عطا کرده و من آن را تاکنون خرج خودش کرده ام. دوم اینکه امیدوارم حمایت واقعی از ما هنرمندان صورت بگیرد و در تمام امور و رشته ها شاهد پیشرفت روزافزون باشیم و خداوند به همه سلامتی عنایت فرماید.

 

No tags for this post.