فواید فیزیوتراپی برای دیسک کمر چیست؟

شرایط سخت کاری ام باعث شده تا اخیرا مبتلا به دیسک کمر شوم. پزشک متخصصم به علت اینکه سنم کمتر از چهل سال است، انجام طب فیزیکی و فیزیوتراپی را برای درمان پیشنهاد داده است. با انجام این روش درمانی چه میزان می توانم از عمل جراحی در سنین بالاتر جلوگیری کنم؟ در صورت عمل جراحی، انجام فیزیوتراپی چقدر می تواند روند بهبودی ام را تسریع دهد؟

معمولا دیسک کمر به علت یک اتفاق خاص مانند ضربه یا آسیب دیدگی به وجود نمی ‌‌آید بلکه به دنبال فعالیت‌ های روزمره در طول روز ایجاد می ‌‌شود. در حال حاضر« استعمال دخانیات»، «چاقی و اضافه وزن»، «نامناسب بودن حالت بدن» و « نداشتن فعالیت جسمانی» یا «انجام دادن حرکات تکراری ستون فقرات در برخی از مشاغل» از جمله فاکتورهایی هستند که ریسک ابتلا به دیسک کمر در افراد را افزایش می دهند.

«چرخش کمر»، « چرخش ناگهانی و آسیب کمر» از مهمترین علت بروز دیسک کمر به دلیل آسیب دیدگی محسوب می شوند. سن نیز نقش مهمی در بروز دیسک کمر ایفا می ‌‌کند؛ با افزایش سن تغییرات تحلیل برنده متعددی در ساختارهای ستون فقرات به وجود می ‌‌آید که باعث فتق دیسک یا پارگی دیسک می‌شود.

پزشکان عقیده دارند که محل بروز دیسک کمر با افزایش سن تغییر پیدا می‌‌ کند. اغلب در جوانان ناحیه پایین کمر، بیشترین قسمتی است که دچار دیسک کمر می شود اما با افزایش سن نقاط بالاتر ستون فقرات آسیب خواهند دید.

همچنین با افزایش سن، دیسک بین مهره‌ ها خشک می ‌‌شود. این امر بدین معنا است که ماده نرم و ژله مانند درون هسته دیسک در افراد مسن بسیار کم است و آنها به راحتی دچار دیسک کمر می ‌شوند.

از سوی دیگر، جنسیت نیز در بروز دیسک کمر تاثیر دارد؛ مردان در مقایسه با زنان بیشتر دچار آسیب دیدگی کمر می شوند. به غیر از این دلایل، مشکلات قبلی ستون فقرات مانند فتق دیسک نیز ریسک بروز دیسک کمر را افزایش می دهد.

هم اکنون روش ‌های متعددی برای تسکین درد کمر ناشی از دیسک کمر وجود دارد. فیزیوتراپی نخستین خط درمانی برای بهبود محسوب می ‌‌شود؛ هدف از درمان دیسک کمر با مصرف دارو و فیزیوتراپی، کاهش میزان درد بیمار است. همچنین فیزیوتراپی باعث افزایش توانایی عملکرد بیمار و جلوگیری از بروز آسیب دیدگی بیشتر می شود.

 معمولا برنامه فیزیوتراپی همانند انجام تمرینات ورزشی توصیه شده توسط پزشک در منزل به بیمار برای کسب نتایج دلخواه کمک می کند، به عبارتی استفاده از روش‌ های درمانی ترکیبی به جای یک روش می‌ تواند فرایند بهبود را تسریع بخشد. این روش برای برخی از افراد موثر است زیرا مواد نرم داخل هسته دیسک که از دیسک خارج شده ‌اند با گذر زمان توسط بدن جذب می‌ شوند.

همچنین طب فیزیکی و فیزیوتراپی نقش مهمی در بهبودی کامل بعد از جراحی دیسک کمر دارد. متخصص فیزیوتراپی تمرین‌ های نرمشی و کششی را برای مدیریت درد بعد از جراحی به بیمار آموزش می ‌دهد تا بیمار فعالیت‌ های روزمره‌ اش را هر چه سریع‌ تر از سر بگیرد و مجددا دچار آسیب ستون فقرات نشود.

در حال حاضر بسیاری از بیماران می ‌توانند از همان روز جراحی با انجام تمرینات ورزشی بایستند یا راه بروند، اما شرایط برای همه بیماران یکسان نیست. متخصص توانبخشی بیمار را چند ساعت بعد از جراحی ویزیت کرده و درباره وضعیتش و تواناییش برای انجام فعالیت‌ های بدنی با او صحبت می‌ کند.

متخصص طب فیزیکی به موازات بهبود یافتن بیمار، به او کمک می‌ کند تا توانایی حرکتیش را در هفته‌ های بعد از عمل افزایش دهد و حرکاتی را برای افزایش قدرت عضلات شکم، ران و باسن به بیمار آموزش می‌ دهد؛ عضلات مرکزی بدن ستون فقرات را نگه می‌ دارند و مانند یک بریس داخلی عمل می‌ کنند. هرچقدر این عضلات قوی‌ تر باشند، فشار کمتری به مهره‌ ها و مفصل‌ های آسیب دیده در اثر فتق دیسک وارد می ‌شود.

*دکتر عباس دقاق زاده، متخصص طب فيزيكی و توانبخشی

No tags for this post.