جایزه مصطفی(ص) در مسیر صعود
جایزه مصطفی، در سومین دوره محل درخشش دانشمندان ایرانی بود و از مجموع پنج برگزیده این دوره، سه دانشمند از ایران بودند.
به گزارش سیناپرس به نقل از ستاد ارتباطات و ترویج بنیاد مصطفی، جایزه مصطفی بعد از دو دوره برگزاری و فرصتی تقریبا هفت‌ساله برای بررسی زیرساخت‌ها و حتی بازبینی در روندها در دوره سوم به بلوغ نسبی رسید. روند برگزاری این دوره از اوایل سال 1397 آغاز و در آن داوری جمعی به روند داوری‌ها اضافه شد كه در دو دوره قبل وجود نداشت.
در این دوره از برگزاری جایزه، فراخوان جایزه به ۲۰۲ مرکز علمی و نهاد و ۵۱۲ دانشمند جهان اسلام ارائه و یک هزار و 649 اثر به دبیرخانه ارسال شد که از این تعداد ۱۹۹ اثر مربوط به حوزه علم و فناوری اطلاعات و ارتباطات، ۶۶۴ اثر در حوزه علم و فناوری زیستی و پزشکی و ۱۷۲ اثر در حوزه علم و فناوری نانو و ۶۱۴ اثر در بخش سایر حوزه‌های علم و فناوری بوده است.
در این دوره از برگزاری جایزه مصطفی در سال 1398 (2019)، در حوزه علم و فناوری اطلاعات و ارتباطات در ارزیابی اولیه ۲۹ اثر انتخاب و در داوری نهایی ۴ اثر منتخب شناخته شدند. همچنین در بخش علم و فناوری زیستی و پزشکی ۱۰۶ اثر در ارزیابی اولیه و ۴ اثر در داوری نهایی انتخاب شدند.
در حوزه فناوری علم و فناوری نانو، ۴۷ اثر در ارزیابی اولیه انتخاب شدند. در بخش آثار عمومی که از تمام زمینه‌های علم و فناوری است، ۸ اثر در ارزیابی اولیه انتخاب و از بین آنها ۲ اثر به داوری نهایی راه یافت.
در نهایت در بخش علم و فناوری زیستی و پزشکی به صورت تخصصی دو اثر به صورت مشترک و در بخش عمومی در حوزه دانشمندان مقیم کشورهای اسلامی هم آثار سه نفر از دانشمندان به صورت مشترک شایسته دریافت جایزه شناخته شدند.
آیین اعطای جوایز برگزیدگان این دوره نیز 20 آبان 1398 (2019) در تالار وحدت برگزار شد و طی آن دکتر اوگور شاهین، استاد ایمونولوژی دانشگاه ماینتس آلمان و دکتر علی خادم‌حسینی، استاد پیشین مهندسی شیمی دانشگاه کالیفرنیا در حوزه علم و فناوری زیستی و پزشکی این جایزه را دریافت کردند.
همچنین دکتر عمران اینان از ترکیه و رئیس دانشگاه کوچ همراه با دکتر حسین بهاروند، عضو هیات‌علمی پژوهشگاه رویان و دکتر محمد عبدالاحد استاد دانشکده فنی دانشگاه تهران به عنوان دانشمندان مقیم کشورهای اسلامی شایسته دریافت این جایزه شدند.
اوگور شاهین (متولد 1965 ترکیه و ساکن آلمان) که امروز به دلیل اختراع اولین واکسن کرونا بر پایه فناوری ام.آر.ان.ای mRNA نامی شناخته‌شده‌تر در جهان است، با اثر طراحی و ارزیابی بالینی واکسن‌های درمانی ضدسرطان بر mRNA بر اساس موتاسیون هر بیمار در حوزه علم و فناوری زیستی و پزشکی برگزیده این جایزه شناخته شد.
دکتر شاهین کمی بعد از دریافت جایزه مصطفی و با شروع همه‌گیری کرونا بر اساس فناوری ام.آر.ان.ای توانست اولین واکسن کرونا را بسازد و جوایز مختلفی از جمله نشان لیافت جمهوری فدرال آلمان را دریافت کرده و عضو انجمن ایمنی‌شناسان آلمان است.
وی دانش‌آموخته پزشکی از دانشگاه کلن آلمان با تخصصص ایمنی‌درمانی تومورهای سرطانی است و از سال 2000 میلادی هدایت یک گروه تحقیقاتی در مورد سرطان را در دانشگاه ماینتس برعهده داشته است. گروهی که تحقیقات مفصلی در مورد واکسن‌های برپایه ام.آر.ان.ای برای درمان شخصی‌شده سرطان انجام دادند. این فناوری تغییرات مشخص تومورها را هدف قرار می دهد که در سلول‌های عادی دیده نمی‌شوند. تومور هر بیمار نوعی خاص از موتاسیون تومورها است. دکتر شاهین از همین فناوری و تحقیقات بیست‌ساله‌ای که همراه با گروه خود انجام داده بود، به عنوان توشه‌ای استفاده کرد و از ژانویه 2020 دست به کار تولید واکسن کرونا شد و کمتر از 1 سال یعنی در نوامبر همان سال به اولین واکسن کرونا بر پایه ام.آر.ان.ای دست یافت.
همچنین دکتر علی خادم‌حسینی (متولد 1975 ایران) دانش‌آموخته مهندسی شیمی و زیستی از دانشگاه‌های تورنتو و ام.آی.تی با اثر هیدروژل‌های نانو و بایوساختار برای کاربردهای زیست‌پزشکی در حوزه علم و فناوری زیستی و پزشکی این جایزه را گرفت.
خادم‌حسینی مدیر و بنیانگذار «مرکز درمان‌های کم‌تهاجمی» دانشگاه لس‌آنجلس، با ادغام مهندسی و پزشکی انواع گوناگونی از راهکارهای تشخیصی و درمانی را ابداع کرده است. برای مثال، گروه او با بهره‌گیری از پیشرفت‌هایی که در زمینه زیست‌شناسی سلول‌های بنیادی، چاپ سه‌بعدی و علم مواد صورت گرفته، راه‌هایی برای مهندسی بافت‌های مصنوعی اختراع کردند.
وی نویسنده بیش از 600 مقاله علمی و عناوین مختلفی کتاب است که تاکنون بیش از 55 هزار بار (که 75 درصد آنها در پنج سال گذشته بوده) به آنها ارجاع داده شده است. او در چند سال گذشته همواره از سوی موسسه تامسون رویترز به عنوان یکی از «تاثیرگذارترین اندیشمندان جهان» انتخاب شده و نامش در فهرست «پرارجاع‌ترین پژوهشگران» موسسه وب آو ساینس آمده است. این فهرست اختصاص به پژوهشگرانی دارد که آثارشان در رتبه یک درصد نخست پرارجاع‌ترین آثار هر رشته در سال جای می‌گیرد. او ضمنا عضو هیات تحریریه نشریات بسیاری با ضریب اثرگذاری بالا مانند ای‌سی‌اس نانو، اسمال، بایوفابریکشن، لب آنِ چیپ، و بایوماکرومولکولز است.
دکتر عمران اینان (متولد 1950 ترکیه) دانش‌آموخته مهندسی برق از دانشگاه ترکیه در مقاطع کارشناسی و کارشناسی ارشد و دکتری دانشگاه استنفورد و استاد پیشین این دانشگاه با اثر درک اثر متقابل موج و ذره حالت ویسلر در فضای نزدیک زمین و اتصال الکترودینامیک بین تخلیه رعد و برق و اتمسفر بالا در حوزه فيزيك يونسفري و جوی، دکتر حسین بهاروند، (متولد1350) عضو هیات علمی پژوهشگاه رویان و دانشمند سلول‌های بنیادی دانش‌آموخته زیست‌شناسی سلولی و تکوینی با اثر درمان پارکینسون و تباهی لکه زرد چشم با سلول‌های بنیادی و دکتر محمد عبدالاحد (متولد 1361) عضو هیات‌علمی دانشکده فنی دانشگاه تهران با اثر ترجمه رفتار سلول‌های سالم و سرطانی در حوزه الکترونیک (شیوه‌های نوین تشخیص سرطان) برگزیدگان مقیم کشورهای اسلامی این دوره شناخته شدند.
ششمین دوره نشست‌های استپ نیز همزمان با هفته جایزه مصطفی و با تمرکز بر موضوعاتی؛ چون همبست آب و انرژی، ارتباطات علم، تأمین مالی علم و فناوری، نقش بانوان در علم و فناوری و سلامت همزمان با هفته جایزه مصطفی برگزار شد و پنج دانشگاه ازجمله دانشگاه‌های الزهرا(س)، امام صادق(ع)، صنعتی شریف، علوم پزشکی تهران، صداوسیما و ۹ دانشگاه و پژوهشگاه شامل دانشگاه‌های ارومیه، اصفهان، امیرکبیر، دانشگاه تهران، پژوهشکده آیندگان، پژوهشگاه مواد و انرژی، پژوهشگاه ژنتیک و زیست‌فناوری، پژوهشگاه صنعت نفت و پژوهشگاه ارتباطات و فناوری اطلاعات میزبان این نشست‌ها بودند که برخی با حضور برگزیدگان پیشین و دوره سوم جایزه مصطفی و بعضی هم با حضور دانشمندان مطرح در هر یک از حوزه‌های نشست‌ها میزبان علاقه‌مندان بود.
گفتنی است جایزه مصطفی هر دو سال یک بار به دانشمندان برتر جهان اسلام در سه حوزه تخصصی علم و فناوری ارتباطات و اطلاعات، علم و فناوری زیستی و پزشکی، علم و فناوری نانو و یک حوزه عمومی (سایر علوم) اعطا می‌شود که در دوره پنجم (مهر 1402) حوزه عمومی به “علوم پایه و مهندسی” تغییر یافته است. جایزه شامل تندیس، لوح تقدیر و هدیه ویژه به مبلغ 500 هزار دلار است و به هر کدام از برگزیدگان به‌تنهایی و یا به صورت گروهی اعطا می‌شود. مبلغ نقدی این جایزه از محل وقف علم و فناوری تامین می‌شود.
در این جایزه افراد خود نامزد نمی‌شوند و یک نهاد علمی ممتاز یا برجسته می‌تواند معرف نامزدهای دریافت جایزه باشد یا دستاوردهای شاخص علمی توسط دبیرخانه جایزه رصد و کشف می‌شود. آثار برگزیده باید در مرزهای دانش و نوآوری و دارای اصالت باشند. بدیع بودن و مسبوق نبودن به سابقه از ملاک های اعطای جایزه است. اثر برگزیده باید کاربرد و نتایج خاصی در زندگی مردم و توسعه علم و فناوری داشته باشد.
این جایزه طبق اساسنامه هر 2 سال یکبار و همزمان با ایام هفته وحدت و ولادت پیامبر اکرم یعنی 17 ربیع‌الاول برگزار می‌شود و مجموعه‌ای از رویدادها را دربر می‌گیرد که به‌تدریج به هفته جایزه مصطفی مشهور شده است.
پنجمین آیین اعطای جایزه مصطفی روز دهم مهرماه 1402 در اصفهان برگزار خواهد شد. این نخستین باری است که جایزه مصطفی خارج از تهران برگزار می شود و اصفهان به عنوان یکی از مهم‌ترین مراکز تمدن اسلامی، میزبان این جایزه خواهد بود.
No tags for this post.
