ویروس شایعه با اطلاع رسانی نادرست منتشر می شود

دکتر مهری السادات موسوی، رئیس جهاد دانشگاهی واحد علامه طباطبایی در این خصوص به سیناپرس گفت: کرونا از جمله بیماری های است که به علت شیوع سریع، تمامی ابعاد جامعه را تحت شعاع خود قرار داده است؛ مساله ای که می تواند تبعات منفی و مثبتی به همراه داشته باشد.

این دکترای مسایل اجتماعی ایران افزود: اعتماد یکی از مولفه های سرمایه اجتماعی است. اگر اعتماد اجتماعی در جامعه ای تقلیل پیدا کند، فرصتی برای شایعه سازی رسانه های مختلف ایجاد می شود. فرصتی که می تواند به شایعات زیادی دامن زند و افکار اجتماعی را تحت شعاع زیادی قرار دهد. شدت شایعات می تواند در میان افکار عمومی ترس اجتماعی ایجاد کند.

این جامعه شناس اظهارداشت: شاید بخشی از ترس مردم جامعه نسبت به بیماری کرونا را باید در بی نظمی مدیریت نظام اجتماعی جستجو کنیم. به طوری که عدم شفافیت و اطلاع رسانی صحیح این بیماری در روزهای نخست باعث شد تا ترسی میان مردم جامعه نسبت به کرونا ویروس حاکم شود و رسانه های مختلف نیز با انتشار شایعات به این مساله دامن زنند.

وی افزود: در مقابل، گروه دیگری از مردم در جامعه( بی خیال ها) وجود دارند که در چرخه انکار قرار گرفته اند و مدام اظهار می کنند کرونا مساله ای نیست و خطری ما را تهدید نمی کند. در حالی که توجه این گروه از مردم جامعه برای پیشگیری از شیوع کرونا بسیار حائز اهمیت است زیرا می توانیم پیامدهای منفی این مساله را کاهش دهیم.

وی بیان کرد: کرونا ویروس واقعیت است که اکنون در جامعه ما وجود دارد. مساله ای که نظام اجتماعی ایران را به دلیل تعطیلی مدارس، دانشگاه ها، تغییر ساعت های اداری، دور کاری برخی کارمندان و اجازه ندادن افراد به سازمان های مختلف، لغو هر تجمعی( اعم از همایش ها، کارگاه ها، مراسم عزاداریی و جشن و سرور و ….) تغییر داده است.

اقدام چنین اعمالی به منظور پیشگیری از انتشار ویروس کرونا، به نوبه خود ترس بیشتری میان گروهی از مردم که اکنون در هراس اجتماعی به سر می برند، ایجاد کرده است.

موسوی تصریح کرد: حفظ صداقت و راستگویی نظام سیاسی و روابط عمومی و رسانه های مختلفی این حوزه می تواند پیامدهای منفی این مساله را در جامعه کاهش دهد. متاسفانه فضای بی اعتمادی که اکنون در جامعه حاکم است باعث شده تا فضای مجازی و رسانه های خارجی مدام به شایعات دامن بزنند.

به عنوان مثال زمانی که مسوولی مبتلا به کرونا می شود با انتشار کلیپ یا متنی به مردم القا می کنند که هیچیک از این افراد مبتلا نشده اند. آنها خودشان اعلام کرده اند که مبتلا به این ویروس هستند تا چندی بعد با اظهار سلامت خود عنوان کنند کرونا ویروس ترسناکی نیست و هیچ اتفاقی رخ نمی دهد.

وی تاکید کرد: در چنین فضایی که مملو از شایعات متنوع است، سیستم مدیریتی کشور باید برخورد شفافی نسبت به این مساله داشته باشد و اخبار صحیح و آمار واقعی به مردم جامعه ارایه دهند تا شایعات در جامعه رنگ ببازند.

به گفته رئیس جهاد دانشگاهی واحد علامه طباطبایی، بحث نظارت بر توزیع برابر ابزارهای پیشگیری نیز بر این فضای ناامن دامن زده است. لذا ما نیازمند سیستم مدیریتی و نظارت مناسبی هستیم تا جامعه احساس بی پناهی و بی دفاعی نکند تا مبادا رفتارهای خودگرایی یا جامعه ستیزانه ای از خود نشان دهد.

وی ادامه داد: از سوی دیگر همه افراد جامعه باید خود را ملزم بدانند در فضای مجازی و حقیقی بر فعالیت های نوع دوستی و محبت تاکید داشته باشند و مردم را به سمت مباحث عاطفی و انسانی دعوت کنند.

مردم جامعه باید به جای اینکه مدام افکار و متن های منفی را انتشار دهند باید تلاش کنند با انتشار اخبار ناگوار و منفی، ذهن مردم را درگیر این مساله نکنند و به شایعات بیش از این دامن نزنند.

موسوی با اشاره به اینکه متاسفانه هم اکنون مساله شیوع کروناویروس، اخلاق اجتماعی برخی از مردم را نشانه گرفته است، به سیناپرس گفت: افراد جامعه به لحاظ اخلاقی به گروه های مختلفی تقسیم بندی می شوند. یک گروه از افراد جامعه را مردمانی تشکیل می دهد که شرافت اجتماعی شان بسیار پایین است.

این گروه از افراد هنگام بروز بحران ها و مشکلات به دنبال کسب سود بیشتر هستند. محتکران ابزارهای بهداشتی و ماسک ها از جمله این افراد هستند، افرادی که ابزارهای بهداشتی و ضروری مردم را احتکار کرده اند و با قیمتی گزاف به فروش رسانده اند.

این جامعه شناس در پایان یادآور شد: چهره این افراد باید شناسایی شود. شناسایی چهره این افراد می تواند به کاهش این رفتار نامناسب و ناپسند کمک کند. گاهی بازگویی یک حرکت، رفتار یا اخلاق زشتی در جامعه، می تواند تلنگری باشد تا مردم متوجه رفتارهای نامناسب شوند.

اگر این مساله در فضاهای مجازی بازگو شود، فشار منفی جامعه و افکار عمومی نسبت به این مساله می تواند مردم را کمتر به این سمت سوق دهد.

گزارش: فرزانه صدقی

No tags for this post.