رفع دردهای شکمی با خرفه سا

خرفه سا با نام علمی Horse purslane ، گیاهی یکساله، تا حدودی گوشتی، گسترده روی زمین یا بالارونده، بی کرک یا روی ساقه و دمبرگ ها کرکدار، ساقه به ارتفاع تا ۴۰ سانتی متر، نسبتا ضخیم، رگه دار است.

برگ ها متقابل، با بزرگی نامساوی؛ پهنک به طول ۳۵ -۱۳ ، به عرض ۷-۲۷ میلی متر، واژ تخم مرغی، با راس اغلب گرد یا نوک کند، با قاعده گوه ای؛ دمبرگ به طول ۳-۲۰ میلیمتر، کم و بیش بالدار، در قاعده با زایده غشایی ساقه آغوش گوشواره مانند است.

همچنین گل های منفرد محوری، سفید یا قرمز گلسرخی، در محل گره های فوقانی بدون دمگل و با قاعده دمبرگ ها کم و بیش پوشیده شده است. لوله کاسه گل به دمبرگ فشرده و غلافدار، لوب های کاسه به طول ۳ میلی متر، سرنیزه ای، با رأس منقاردار است.

 پرچم ها( ۱۰-۲۰ تایی)، کپسول به طول حدود ۴، به عرض ۳ میلی متر، کم و بیش راست گوشه ای، در قاعده با دمبرگ و کاسه گل کم و بیش در بر گرفته شده، با راس تاجک دار است. دانه ها حدود ۴ عدد، سیاه، چروکیده، به قطر حدود ۲ میلیمتر، کمی فشرده است.

پراکندگی

این گیاه در جنوب ایران، پاکستان، هندوستان، بغداد، سیلان، شرق آفریقا، مصر، عربستان، مالزی، نواحی گرمسیری دنیای جدید کشت می شود. در ایران این گیاه در استان هرمزگان( دامنه های کوه گنو) و جزایر جنوب( قشم، هنگام و … ) یافت می شود.

خواص و مصارف

جوشانده گیاه کامل به عنوان ضدکرم و در جهت رفع دردهای شکمی و مشکلات کلیوی استفاده می شود. خمیر برگ های آن به عنوان سقط کننده جنین داده می شود. ریشه آن به عنوان مسهل و سقط آور بکار می رود. برای درمان عفونت کبدی، آسم و فقدان عادت ماهیانه بکار می رود.

ریشه آن مسهل، محرک ، حساسیت زا و سقط آور است و برای درمان فقدان قاعدگی بکار می رود. برگ های آن مدر است و برای درمان خیز (باد و ورم و تجمع مایع در بدن) بکار می رود. کلیه اندام های گیاه طعم تلخ و اثر آرام کننده درد، مقوی معده و ملین دارد، در بیماری های کم خونی، درمان بواسیر و التهاب ها اثر معالج دارد و چون مدر است برای درمان استسقاء بكار می رود.

ریشه آن مخلوط با زنجبیل به عنوان مسهل بکار می رود. با توجه به پراکندگی محدود جغرافیایی و دوران رشد کوتاه بهاره در استان هرمزگان در طب سنتی ایران جایگاهی برای آن تعریف نشده است. با توجه به تحقیقات انجام شده در کشورهای همجوار برای دستیابی به اثرات درمانی آن نیاز به تحقیق و جستجوی بیشتر علمی احساس می شود. بنابراین توصیه می شود طی یک پروژه تحقیقاتی خواص دارویی آن به دقت مورد بررسی قرار گیرد و در صورت اثبات آن در جهت کاشت و تولید آن اقدام ضروری و مقتضی به عمل آید.

*دكترمجید قربانی نهوجی، عضو هیات علمی پژوهشکده گیاهان دارویی جهاد دانشگاهی

No tags for this post.