برخی از این والدین از فقدان تمرکز حواس و ضعف درسی کودک نیز صحبت می کنند. در بسیاری از موارد آنها علت این فعالیت بیش از اندازه را نمی دانند و مرتب فرزندشان را مورد سرزنش قرار می دهند. حتی در مواردی بعضی از این کودکان مورد انتقاد و تنبیه بسیار زیاد از سوی والدین خود نیز قرار می گیرند.
این درحالیست که یکی از رایج ترین اختلالات دوران کودکی که توجه روان شناسان و روان پزشکان را به خود جلب کرده اختلال نقص توجه و بیش فعالی است.
نقص توجه و بیش فعالی، اختلالی عصبی-رشدی است که با سه ویژگی اصلی یعنی نقص توجه، بیش فعالی و تکانشگری توصیف می شود. این اختلال از شایع ترین اختلالات عصبی-رفتاری دوران کودکی است که بخش بزرگی از جمعیت جهان را مبتلا کرده است.
برای تشخیص اختلال نقص توجه و بیش فعالی، نشانه ها باید مزمن بوده و قبل از هفت سالگی و حداقل در دو موقعیت مشاهده شود.گفتنی است، اختلال نقص توجه و بیش فعالی 9 تا 4 درصد جمعیت دانش آموزان را در بر می گیرد.
تأثیر منفی این اختلال در حیطه های متفاوت زندگی (تحصیلی، شغلی و خانوادگی) باعث می شود تا تشخیص و درمان آن حائز اهمیت باشد و دارودرمانی اغلب راه درمان این افراد است. این در حالی است که 18 تا 28 درصد افراد پاسخ کافی به داروها نشان نمی دهند یا نمی توانند اثرات مضر داروها را تحمل کنند.
امروزه متخصصان معتقدند که برای رفع این نقصان درمان های جایگزین مورد نیاز است تا نشانه های باقی مانده را هدف قرار دهد و به افراد مهارت ها و راهبردهایی را بیاموزد تا با تخریب های کارکردی مقابله کنند.
از سویی، به دلیل تنوع مشکلات مربوط به بیش فعالی، به طور حتم امکان آن که یک نوع درمان، به تنهایی بتواند تمام الزامات درمانی این اختلال را پوشش دهد، وجود ندارد. به همین دلیل، متخصصان، اغلب راهبردهای درمانی متعددی را در ترکیب با هم اتخاذ می کنند تا هر یک جنبه متفاوتی از مشکلات روانی–اجتماعی کودک را مدنظر قرار دهند.
زمانی که هر یک از این درمان ها متوقف شوند، اغلب علایم اختلال به سطح پیش از درمان برمی گردند. بنابراین، رمز اثربخشی هر مداخله ای در تداوم آن در مدت زمانی طولانی است.
بازی های درمانی از قبیل شن بازی درمانی نوعی تکنیک روان درمانگری به شمار می رود که در آن کودک می تواند اشکال مینیاتوری را در یک جعبه شنی به گونه ای بچیند که جهان شنی خود را مطابق با ابعاد مختلف و واقعیت اجتماعی خود خلق کند.
شن بازی درمانی، نوعی طبیعت درمانی است و یک روش درمانی خلاق به شمار می رود و زبانی نمادین برای ارتباط است. استفاده از شن و نمادها، بازتاب معانی چندگانه ای را از خودآگاه و ناخودآگاه امکان ساخته است که به دنبال آن مسائل برای کودکان روشن، واضح و حل می شوند. پژوهش نشان می دهد، شن‌بازی درمانی می‌تواند به بهبود بیش‌فعالی و اضطراب در کودکان منجر شود.
*هانیه خاتمی_کارشناس علوم تربیتی و روانشناس
No tags for this post.