شایسته سالاری را جایگزین رفتارهای سلیقه ای کنیم

در جهان رقابتی امروز، یكی از ابزارهای مهم برای ایجاد تحول و بقای سازمان و رسیدن به اهداف و رسالت های موردنظر، عنصر منابع انسانی است.

با آغاز هزاره سوم، هر روز نقش منابع انسانی پررنگ تر شده و اکنون از آن به عنوان تنها عامل کسب موفقیت و مزیت رقابتی پایدار در سازمان یاد می شود. این امر به خصوص در اقتصاد دانش امروز بیش از پیش به حقیقت پیوسته است. با این وجود مدیریت منابع انسانی در سازمان های ایران با چالش های متعددی مواجه است.

از مهمترین چالش هایی که منابع انسانی در یک سازمان با آن مواجهند می توان عدم شناخت نیاز کارکنان، بی برنامگی، عدم شایسته سالاری، تبعیض، بهره وری ناکافی از منابع انسانی و ترک همکاری کارکنان باسابقه سازمان را نام برد.

آنچه در میان سازمان ها، ارگان ها و نهادهای کشورمان در حوزه منابع انسانی به چشم می خورد، ترک همکاری کارکنان با سابقه در یک مجموعه است که گاه به خواسته فرد و گاه نیز بنا به خواسته سازمان و نهاد انجام می گیرد.

 این در حالیست که هنگامی که یک فرد به عنوان نیروی انسانی وارد یک مجموعه می شود تا زمانی که به یک فرد ماهر و با سابقه تبدیل شود هزینه هایی را بر دوش مجموعه متبوع خود می گذارد. سوالی که در اینجا پیش می آید این است که با این اوصاف چرا یک نهاد و سازمان ایرانی به راحتی نیروهای با سابقه خود را از دست می دهد؟

این موضوع اهمیت زیادی برای نهادها و سازمان ها دارد، به گونه ای که شرکت های مطرح دنیا سرمایه گذاری های فراوانی بر روی نیروی انسانی خود و تامین رضایت آنها انجام می دهند. علیرغم اهمیت این موضوع اما، متاسفانه تا کنون هیچ مطالعه‌ای در این زمینه در داخل کشور انجام نشده است.

دکتر رضا رسولی در گفتگو با سیناپرس، پیرامون این موضوع با بیان اینکه حمایتی که کارکنان از سوی سازمان احساس می‌کنند همان باوری است که سازمان تا چه حد از همکاری‌هایشان قدردانی می‌کند و به رفاه آن‌ها اهمیت می‌دهد، گفت: حمایت سازمانی که فرد آن را حس می کند، رابطه مستقیمی با تعهد سازمانی در نیروی انسانی یک سازمان دارد.

این استاد دانشگاه تصریح کرد: در هرحال، احساس مفید بودن فرد در یک سازمان حسی است که از سوی مدیران ارشد یک سازمان به کارمندان القا می شود. اما، آنچه که در سازمان ها و نهادهای به ویژه دولتی کشور به چشم می خورد این است که ترک خدمت امری عادی تلقی می شود.

وی تاکید کرد: این در حالیست که شرکت های مطرح و موفق دنیا به این دلیل که روی نیروهای خود سرمایه گذاری کرده و برای آموزش و کسب مهارت آنها هزینه می کنند دیگر به راحتی حاضر نیستند آنها را از دست بدهند و برای رضایت آنها شرایط مناسبی را فراهم می کنند که این اقدامات در بلند مدت به بهره وری سازمانی می انجامد.

البته، دلایل متعددی برای ترک شغل وجود دارد. گاهی افراد به دلایل متعددی از قبیل ارتقای شغلی محل خدمت خود را ترک می کنند که این موضوع اجتناب ناپذیر است. اما، نکته تعجب آوری که در ایران به چشم می خورد این است که گاهی نیروهای انسانی در یک سازمان یا نهاد در شرایطی از سوی مدیران ارشد کنار گذاشته می شود که کار خود را به خوبی انجام داده و بهره وری مناسبی هم برای مجموعه خود داشته است.

از این رو، بررسی عملکرد مدیران و دستورالعمل های موجود در نهادها و سازمان های دولتی در حوزه منابع انسانی و نحوه عملکرد آنها ضروری به نظر می رسد. شاید با نگاهی جامع و دیدی وسیع بتوانیم شایسته سالاری را جایگزین رفتارهای سلیقه ای در مجموعه های دولتی در کشور کنیم.

گزارش: هانیه حقیقی