آیا ورزش موجب آمنوره می شود؟

دختری بیست و پنج ساله هستم. به مدت سه سال است که ورزش ایروبیک را به صورت حرفه ای دنبال می کنم. اخیرا ایجاد اختلال در زمان قاعدگی ام و ترس از پوکی استخوان غیر قابل برگشت مرا نگران کرده است. انجام فعالیت های ورزشی شدید چقدر می تواند در ایجاد آمنوره و پوکی استخوان دخیل باشد؟ آیا آمنوره در ورزشکاران قابل درمان است؟

علت دقیق این بیماری مشخص نیست اما با افزایش شدت ورزش و رژیم غذایی سخت، ترکیب بافت های بدن تغییر می کند. توده چربی بدن کاهش یافته و در نهایت سبب آمنوره می شود. استرس های روانی هم در ایجاد این بیماری نقش مهمی دارند. بیش از پنجاه درصد ورزشکاران زن حرفه‌ایی در رشته های رقص باله، دوچرخه سواری، دو و قایق سواری دچار آمنوره هستند.

ورزش های هوازی شدید می توانند محور هیپوتالاموس- هیپوفیز-گنادها را تحت تاثیر قرار دهند و سبب کاهش ترشح استروژن و پروژسترون از تخمدان ها شوند. کاهش استروژن خون با وجود فعالیت ورزشی سبب کاهش توده و تراکم استخوانی می شود. در حال حاضر محل هایی از سیستم اسکلتی که استخوان اسفنجی دارد(مانند ستون فقرات، قسمت بالایی استخوان ران و قسمت پایینی استخوان های ساعد) بیشتر دچار پوکی می شوند.

اگر مدت آمنوره کم باشد(تا شش ماه) پوکی استخوان قابل برگشت است اما اگر حدود 2 تا 3 سال یا بیشتر طول بکشد ممکن است پوکی غیر قابل برگشت ایجاد شود. در کسانی که آمنوره طولانی مدت دارند خطر شکستگی ناشی از پوکی وجود دارد به طوری که گزارشاتی از شکستگی ناشی از پوکی در ورزشکاران جوان نیز وجود دارد. ضمنا آمنوره سبب افزایش احتمال شکستگی های استرس نیز می شود.

* دکتر حسین فراهینی، جراح استخوان و مفاصل، فوق تخصص جراحی زانو و آرتروسکوپی

No tags for this post.