انسان از چه زمانی مواد مخدر را شناخت ؟

متاسفانه مواد مخدر از تنوع و انواع بسیاری برخوردار است و هرروز نوع جدیدی از مواد مخدر طبیعی و شیمیایی وارد بازار جهانی شده و جان جوانان بسیاری را با خطر مواجه می‌سازد.

یکی از جدیدترین و خطرناک ترین موادی که وارد کشور شده است، ماده مخدر سالویا است که مصرف‌کنندگان آن به‌محض مصرف، دچار جنون آنی شده و بر اساس سخنان مدیرکل دفتر حقوقی و امور مجلس ستاد مبارزه با مواد مخدر کشور، این افراد حرکاتی شبیه به زامبی‌ها و آدم‌خوار‌ها از خود نشان می‌دهند و دست به قتل و جنایت می‌زنند.

از نیم‌قرن پیش در جهان جنگ مواد مخدر به راه افتاده اما پیش از آن‌ هم هیچ رفتاری مبنی بر ممنوعیت مصرف این مواد اتخاذ نشده است. با گردآوری داده‌های باستان‌شناسی از سراسر جهان، یک مطالعه جدید در ژورنال مطالعات روانشناسی نشان می‌دهد که استفاده بشر از مواد مخدر برای نخستین بار به حدود 13 هزار سال پیش بازمی‌گردد.

جورجیو سامورینی (Giorgio Samorini) از محققین این پروژه تحقیقاتی با توجه به بررسی‌های عمیق مدارک، شواهد مکتوب و غیر مکتوب باستان‌شناسی اعلام کرد که انسان‌ها از هزاران سال پیش، از شاهدانه، تریاک، قارچ جادویی، نوشیدنی‌های الکلی و بسیاری از گیاهان روان‌گردان دیگر استفاده می‌کردند.

قدیمی‌ترین علائم و مستندات مصرف مواد مخدر در جهان به یک غار در کوه کارمل در فلسطین اشغالی بازمی‌گردد، جایی که گرانول‌های نشاسته‌ای که روی ابزار پیداشده‌اند، ناهنجاری‌هایی را نشان می‌دهند که معمولاً با تخمیر آبجو همراه بوده‌اند. شواهد نشان می‌دهند از قرن 11 پیش از میلاد، یعنی 13 هزار سال پیش، تعدادی ظروف پیدا شدند که حاوی مایعات مست‌کننده بوده‌اند.

تحقیقات اخیر نشان داده است که رشد نخستین گیاهان شاهدانه در فلات تبت صورت گرفته‌اند اما اولین شواهد برای استفاده انسان از این ماده مخدر در کشور ژاپن به‌دست‌آمده، جایی که در سال 8200 قبل از میلاد، میکروفسیل‌ های حاوی بخش‌هایی از این گیاه روی تکه‌های سفال پیدا شد.

وقتی به‌طورمعمول از خشخاش یاد می‌کنیم، نام این گیاه با کشورهایی مانند افغانستان‌ همراه است، اما به نظر می‌رسد، خشخاش برای نخستین بار در ایتالیا با گرده‌ افشانی متشکل از انواع مختلف خشخاش که حاوی شیره تریاک نبوده، ایجادشده است. چندین شکل واسطه بین خشخاش طبیعی و خشخاش حاوی شیره تریاک در سایتی از دوره نوسنگی در رم پیداشده است. این سایت جایی است که ساکنان آن اولین گونه مواد مخدر گیاه خشخاش را در حدود سال 5600 پیش از میلاد تولید کردند.

یکی دیگر گیاهانی که در دوره‌های اولیه به‌عنوان روان‌گردان مورداستفاده قرار می‌گرفت، قارچ‌های جادویی به نام psilocybin است. اولین انسان‌هایی که اثرات روان‌گردانی این گیاه را تجربه کرده‌اند، در منطقه صحرای بزرگ زندگی می‌کردند، جایی که نقاشی‌های پیش‌ازتاریخی از حدود 8000 سال پیش چهره‌های انسانی را در حال نگه‌داشتن این قارچ‌ها با دستانشان نشان می‌دهد که با خطوطی از نقطه به سرشان وصل می‌شدند.

سامورینی درباره این نقاشی‌ها می‌گوید: «به نظر می‌رسد این جزئیات نشان می‌دهد که هنرمند آن، قصد داشته نکته‌ای را در مورد اثرات روان‌گردان این قارچ بر ذهن انسان بیان کند.»

یکی دیگر از یافته های جالب توجه در این حوزه، کشف برگه‌ای از کوکا در کف خانه‌ای در شمال پرو است که قدمت آن به 6000 سال پیش از میلاد برمی‌گردد و این موضوع نشان می‌دهد که این مردم حداقل از 8000 سال پیش تاکنون از گیاهانی که اکنون از آن کوکائین تولید می‌شود، استفاده می‌کنند.

سامورینی در توضیحاتش اظهار داشت، این تاریخ‌هایی که ذکرشده‌اند، لزوماً با نخستین استفاده از این مواد مخدر مطابقت ندارد بلکه این تاریخ‌ها قدیمی‌ترین شواهد باستان‌شناسی است که می‌تواند بازهم جایی دیگر کشف‌شده و این شواهد را به تاریخی عقب‌تر بکشاند.

گزارش: فاطمه کردی

No tags for this post.