احیای مجدد تالاب ها از برزخ انقراض

هم اکنون بیش از دو سوم از برداشت محصول ماهی جهان به سلامت مناطق تالابی بستگی دارد. همچنین تالاب ها به دلیل تامین آب، بهترین مکان برای تولید محصولات کشاورزی به شمار می آیند، به همین دلیل امروزه تالاب ها به سبب حفظ ذخایر ژنتیکی گیاهی و جانوری،‌ تامین آب آبزی پروری، تولید محصولات کشاورزی، تامین انرژی، تولید مواد لجنی و گیاهی، تولید چوب، حمل و نقل و کاربردهای تفریحی و گردشگری (توریستی) ارزش اقتصادی بالایی پیدا کرده اند.

تالاب های طبیعی همچنین نقش سازنده ای در حفظ محیط زیست و کره زمین بر عهده دارند. ذخیره سازی آب، تزریق مجدد آب های زیرزمینی، تخلیه آب های زیرزمینی (جابه جایی آب به سوی بالا و تبدیل آن به آب های سطحی)، پالایش آب از طریق تثبیت عناصر محلول، رسوبات و دیگر آلودگی ها، حفاظت در مقابل طوفان و کاهش تخریب سیل، تثبیت خطوط ساحلی و مهار فرسایش و تعدیل آب و هوای محلی از جمله مهمترین نقش تالاب ها در حفظ محیط زیست است، به همین دلیل امروزه مساله تامین حق آبه تالاب ها برای حفظ حیات شان از اهمیت زیادی برخوردار است.

دکتر فریبرز جمالزاده فلاح، رئیس سازمان جهاد دانشگاهی استان گیلان در این خصوص به سیناپرس گفت:  یکی از دستاوردهای مهم گروه پایش و پژوهشی پژوهشکده محیط زیست جهاد دانشگاهی که هم اکنون با همکاری دفتر تالاب های سازمان حفاظت محیط زیست انجام می دهد، تعیین حق آبه تالاب ها در سطح کشور است.

سرپرست پژوهشکده محیط زیست جهاد دانشگاهی به اهمیت این مساله پرداخت و اظهارداشت: سازمان مديريت و برنامه‌ريزی كشور در برنامه ششم توسعه بحثی در رابطه با حق آبه زیست محیطی تالاب های ایران مطرح کرده است؛ طبق این برنامه باید برآورد شود چه میزان آب برای فعالیت های پایه اکولوژیکی تالاب های کشور اختصاص یابد. اکنون پژوهشکده محیط زیست جهاد دانشگاهی در این زمینه صاحب نظر شده و چندین طرح در  سطح استانی و کشوری اجرا کرده است و این قابلیت را دارد در بحث حق آبه محیط زیست نیز وارد شود. تاکنون نیز چندین پروژه در تالاب های تالاب های ملی و استانی مانند تالاب کیاشهر  بوجاق انجام داده است. امسال نیز پروژه تالاب انزلی را در مرحله عقد قرارداد و اجرا دارد.

این عضو هیات علمی جهاد دانشگاهی افزود: هم اکنون در مدیریت تالاب های کشور اختلاف نظری میان وزارتخانه های نیرو و کشاورزی و همچنین سازمان محیط زیست وجود دارد؛ قرار است در حوزه آبخیز برای هر کدام از این دستگاه ها و سازمان ها به لحاظ بحث اکولوژیک یک سهم آبی از سهم صد در صدی آبی که اکنون به تالاب سرازیر و خارج می شود، اختصاص پیدا کند.

وی بیان کرد: اساس کار پروژه های حق آبه تالاب های کشور این است که فعالیت های ریز و درشت اکولوژیک تالاب ها را مورد بررسی قرار دهد و اعلام کند سهم حداقلی یک تالاب( که معادلات خاص و روش های متفاوتی دارد) برای ادامه حیات و فعالیت های اکولوژیک و پایه ای چقدر است و باید چه سهمی از سهم صد در صدی به تالاب ها اختصاص پیدا کند و به هیچ عنوان نیز نباید از آن تالاب به مقدار تعیین شده آب برداشت شود.

جمالزاده به میزان بودجه لازم برای اجرای این طرح اشاره کرد و گفت: بودجه هر تالاب و حوزه آخیز متفاوت است اما حداقل 400 تا 500 میلیون تومان هزینه نیاز دارد.

وی در پایان گفت: خوشبختانه امسال به واسطه بارش های خوبی که در ابتدای سال داشتیم، تالاب های کشور در وضعیت خوبی به سر می برند. طبق شواهد و مدارک هم اکنون 47 تا 48 تالاب کشور به لحاظ آبگیری در وضعیت مناسب به سر می برند. اما حتی در دوران پر آبی نیز باید میزان آب ورودی و خروجی تالاب ها باید به درستی محاسبه و مدیریت شود.

گزارش: فرزانه صدقی

 

No tags for this post.