از سوی دیگر، با بالا رفتن سطح درآمد اقشار مختلف جامعه تقاضا برای گردشگری و سفر افزایش یافته و به دنبال آن مفهوم توریسم انبوه یا توریسم توده ای شکل گرفت.
در پی این تحولات، بسیاری از زیرساخت های گردشگری در جوامع بر مبنای گردشگری انبوه پایه ریزی و به تدریج با شکل گیری علم گردشگری واژه گردشگری توده ای به مفهومی غیر کاربردی و غیرعلمی تبدیل شد.
گردشگری علمی با برنامه های هدفمند خود مفهوم گردشگری پایدار را مطرح کرد و پس از آن، تمامی مفاهیم در گردشگری بر مبنای گردشگری پایدار شکل گرفت به گونه ای که در نخستین کنفرانس جهانی گردشگری پایدار که در سال ۱۹۹۵ در مادرید برگزار شد، به مقوله توسعه گردشگری براساس معیارهای پایدار تاکید شد.
گردشگری پایدار به این موضوع تاکید می کند که مسائل اکولوژیکی، اقتصادی و تعهدات لازم نسبت به جنبه های اجتماعی و اخلاقی در حوزه گردشگری باید رعایت شود. علاوه بر این، ماهیت پایداری گردشگری مستلزم پایداری محیط های طبیعی، فرهنگی و انسانی است و گردشگری باید جنبه های فرهنگی، ارزشی و عناصر سنتی جوامع محلی را مد نظر داشته باشد.
با این تغییر دیدگاه، امروزه تاکید بر اصول توسعه پایدار در گردشگری، تا جایی پیش رفته که فعالیت در حوزه توریسم توده ای به عنوان یکی از ارکان رشد صنعت گردشگری کاملا منسوخ شده است.
زیرا با گسترش علم گردشگری، گردشگری توده ای به دلیل تجربه ها و عوارض منفی که به همراه دارد با اعمال استراتژی های مختلف به تدریج از حوزه فعالیت های گردشگری کشورهای توسعه یافته حذف شده است و خود را به انواع مختلفی از گردشگری خاص و هدفمند تعدیل کرده است.
گردشگری با رویکرد توسعه پایدار قصد جبران آثار منفی گردشگری توده ای را دارد و برای رسیدن به هدف خود جایگزین هایی ایجاد می کند که از نظر زیست محیطی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی پایدار است.
بر این اساس، اکوتوریسم نیز با پیروی از فلسفه حیات مدار توسعه پایدار گردشگری بر ارزش های ذاتی و درونی تاکید دارد و از طریق حفاظت از عرصه های طبیعی، انتفاع جامعه محلی، تقویت ویژگی خرده فرهنگ ها، فراهم آوری فرصت های آموزشی و یادگیری، تقویت اشتغالزایی، التزام به مصرف کمتر منابع تجدید ناپذیر، فراهم آوری فرصت های مشارکت محلی توسعه، حفاظت از محیط زیست و میراث طبیعی و فرهنگی را امکانپذیر می کند.
با گذر زمان تقاضای گردشگران برای کسب تجربه های جدید مقصد، مفهومی فراتر از گذراندن تعطیلات و اوقات فراغت به همراه داشت، انجام فعالیت های خلاقانه در مقاصد اکوتوریستی گردشگری را دچار تحولات جدیدی کرده و موج سوم گردشگری تحت عنوان گردشگری خلاق مطرح شد.
از آنجا که صنعت گردشگری در موج سوم خودبه سر می برد و همواره با تنوع تقاضای مشتریان، قوانین جدید، جهانی شدن، تاثیر تکنولوژی و در خواست های جامعه محلی مواجه است، ارائه راهبردهای موثر برای اکوتوریسم خلاق از ضرورت های اجتناب ناپذیر محسوب می شود.
از این رو پایان نامه ای تحت عنوان راهبردهای توسعه اکوتوریسم خلاق(مطالعه موردی:دره کن و سولقان) به ارائه راهبردهای توسعه اکوتوریسم خلاق مبتنی بر رویکرد پایداری با رهیافت توسعه پایدار پرداخته که این امر با توجه به ظرفیت های بالقوه و بالفعل در دره کن و سولقان تهران انجام گرفته است.
اشرف بستان چی، با راهنمایی دکتر پروانه پرچکانی از دانشگاه علم و فرهنگ در این پژوهش برای تدوین راهبردهای توسعه اکوتوریسم خلاق با تلفیق مولفه های پایداری و شاخص های گردشگری پایدار، گردشگری خلاق، خلاقیت و اکوتوریسم، وضعیت موجود را ترسیم کرده و در نهایت با استخراج راهبردها، مولفه ها را بر اساس جذابیت اولویت بندی کرده است.
بر این اساس، تاکید بر طراحی تورهای ترکیبی طبیعت گردی و آموزشی، برگزاری تورهای اکوتوریستی و آموزشی جهت تجربه شیوه زندگی ساکنان بومی به وسیله گردشگران، بازنگری بر سیاست های اجرایی و مشارکت با جوانان جهت راه اندازی کسب و کارهای نوین در عرصه گردشگری و استفاده از ابزارهای تبلیغاتی مناسب جهت تشویق جوانان به فراگیری صنایع دستی گردشگری در منطقه کن و سولقان تهران به عنوان راهبردهای جذاب استخراج شده اند.
گفتنی است، روستاهای افجه، جلیزجند و سولقان به عنوان مقاصد بوم گردی و صنایع دستی از سوی اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان تهران معرفی شده اند.
No tags for this post.