خانمی چهل و پنج ساله هستم که تاکنون نتوانسته ام با گرفتن انواع رژیم های غذایی و ورزشی سخت لاغر شوم، آیا انجام جراحی می تواند برای کاهش وزن موثر باشد؟
اگر میزان چاقی از یک حدی بالاتر برود، ناگزیر درمان های تهاجمی تر مانند جراحی اقتضا می کند. افرادی که مبتلا به چاقی مفرط هستند و BMI آنها از چهل بیشتر باشد یا اینکه BMI آنها بیش از 35 باشد و دچار دیابتی قندی هستند، در آنها رژیم های غذایی و ورزش ممکن است موثر نباشند و کاندید اقدام های جراحی برای کاهش وزن باشند.
افراد چاق خیلی دوست دارند که در طول مدت کوتاهی خودشان را لاغر کنند، حال آنکه لاغر شدن افراد مستلزم به کارگیری رژیم غذایی مناسب و ورزش کردن است. جراحی های درمان چاقی نیز تنها می توانند خود را برای کوتاه مدت به کمک افراد چاق بیایند و فرد باید اشتباهات خود را در زمینه زندگی، تغذیه و فعالیت اصلاح نماید و جراحی معجزه نمی کند!
بیشترین کاهش وزن پس از جراحی های چاقی در شش ماه تا یکسال اول پس از جراحی رخ می دهد و در این زمان رعایت رژیم غذایی و افزایش فعالیت فیزیکی حائز اهمیت هستند. بهترین سنی که برای جراحی توصیه می شود، پس از بلوغ تا 60 سالگی است. گاهی جراحی چاقی منجر به درمان نازایی در زنان چاق می شود. امروزه از روش های جراحی کم تهاجمی (لاپاراسکوپیک) در درمان افراد مبتلا به چاقی مفرط استفاده می شود.
بای پس معده: این جراحی باعث می شود، غذای خورده شده از مسیر دیگری حرکت کند و به بخش پایین تر شکم برود و وارد بخش اول روده کوچک شود. به این ترتیب انرژی کمتری از غذا جذب می شود. بای پس معده را می توان با عمل جراحی باز یا لاپاروسکوپی انجام داد. در روش لاپاراسکوپی، پزشکان برش های کوچکی در پوست ایجاد می کنند و جراحی را با یک دوربین ریز و با کمک ابزارهای باریک و ظریف جراحی انجام می دهند. کاهش وزن، کنترل فشار خون و کلسترول بالا، رهایی از عوارض وقفه تنفسی(آپنه) در خواب از مزایا و افزایش خطر لخته شدن خون، مشکلات ریوی، سنگ های صفرا و زخم بستر از معایب این روش است.
گاسترکتومی آستین عمودی: در این روش جراح حدود 80تا 85 درصد معده را در بر می دارد. اندازه معده جدید و کوچک تر تقریبا به اندازه یک موز است و میزان غذای خورده شده را محدود می کند. این فرایند به صورت لاپاراسکوپیک انجام می شود. این جراحی حدود 30 تا 60 دقیقه طول می کشد؛ مشکلاتی مانند آسم، دیابت نوع 2، آرتروز، فشارخون بالا، وقفه تنفسی( آپنه) در خواب، کلسترول بالا و بیماری ریفلاکس(برگشت غذا و اسید) معده به مری ممکن است تا حدی بهبود یابد. در این روش کاهش وزن کندتر انجام می شود و به اندازه بای پس معده اثر گذار نیست.
حلقه گذاری دور معده به روش لاپاراسکوپی: یک حلقه که اندازه آن قابل تنظیم شدن است، دور قسمت ابتدایی معده حلقه شده تا یک کیسه کوچک برای نگه داشتن غذا ایجاد شود. این حلقه، مقدار غذایی را که فرد می تواند بخورد، محدود می کند. این فرایند به وسیله جراحی لاپاراسکوپیک انجام می شود. این جراحی تنها حدود 30 تا 60 دقیقه طول می کشد و طی آن به روی معده برشی ایجاد نمی شود. افزایش خطر ایجاد سنگ های صفراوی و احتمال جدا شدن حلقه از معده از جمله معایب این روش است.
چین زدن معده: این فرایند نوع دیگری از دو جراحی پیشین است که در آن آستین با پلیسه زدن ساخته می شود، نه با برداشتن بافت معده به این ترتیب معده قابلیت های طبیعی جذب مواد مغذی را حفظ می کند. آسم، دیابت نوع 2، آرتروز، فشار خون بالا، وقفه تنفسی( آپنه) در خواب، کلسترول بالا، بیماری ریفلاکس معده به مری و …. از جمله بیماری های مرتبط با چاقی است که ممکن است با این روش بهبود یابند. مشکلات این جراحی شبیه تمامی جراحی های بزرگ است.
بالون داخل معده: قراردادن بالون در معده جهت کاهش وزن روش موثر و غیر جراحی بوده که تاریخچه مصرف آن قدیمی است. وجود بالون در معده سبب می شود تا فرد احساس سیری زودرس نماید. میزان کاهش وزن در 6 ماه اول با مصرف آن بین 9 تا 18 کیلوگرم است و بعد از آن باید بالون خارج شده و تغییر شیوه زندگی و تغذیه مد نظر قرار گیرد. قرادادن و خارج کردن بالون داخل معده باید توسط یک تیم خبره صورت گیرد. متاسفانه در صورت عدم رعایت رژیم غذایی پس از خارج کردن بالون، چاقی مجددا عود می کند.
* دکتر سید موید علویان، فوق تخصص گوارش و کبد، استاد دانشگاه بقیه الله، رییس شبکه هپاتیت ایران وعضو فرهنگستان علوم پزشکی
No tags for this post.