آتش سوزی جنگل ها یا آتش زدن آنها؟

بخشی از این آتش سوزی طبیعی و غیرقابل پیش بینی و حتی در مواقعی غیرقابل کنترل است اما، مهمترین قسمت ماجرا در اینجاست که تخریب و آتش زدن عمدی جنگل ها بنا به دلایل متعدد موضوعی است که در سراسر جهان به چشم می خورد.

البته قانون در این خصوص برای متخلفان مجازات هایی در نظر گرفته است. به عنوان مثال، در ایران بر اساس ماده ۶۷۵ قانون مجازات اسلامی هر کس عمدا سبب آتش‌سوزی در جنگل‌ها شود به حبس از دو تا پنج سال محکوم می‌شود همچنین مجازات شروع به این جرم از شش ماه تا دو سال حبس است.

اما سوالی که در اینجا پیش می آید این است که آیا می توان آتش سوزی جنگل ها که در سراسر جهان اتفاق می افتد را پدیده ای طبیعی دانست و یا ممکن است عمدی پشت آن باشد؟ اصلا چرا فردی باید عمدا جنگل را آتش بزند؟ و اگر عمدی است آیا می توان آتش زدن جنگل ها را زیر تعبیر وندالیسم بررسی کرد؟

در هرحال، عده ای از روی منفعت طلبی و عده ای نیز برای نشان دادن خشم خود دست به تخریب محیط پیرامون خود می زنند که در هر صورت باید کنترلی بر روی این رفتارها باشد تا کسی جرات نکند به خودش اجازه دهد به اموال عمومی و محیط زیست آسیب وارد کند.

وندالیسم پدیده ای شهری است و عبارتست از اعتراضی که خود را با تخریب نشان می دهد، حال اگر وجه شهری وندالیسم را کنار بگذاریم و تخریب گری آن را مد نظر قرار دهیم می توانیم اینگونه نتیجه گیری کنیم که آتش زدن جنگل ها می تواند یک نوع فعالیت وندالیستی باشد.

چند وقتی است اخبار متعددی از آتش سوزی جنگل ها در سراسر جهان از جنگل های آمازون تا جنگل های ارسباران به چشم می خورد و برخی از متخصصان به دلیل گسترده بودن و غیر طبیعی بودن این آتش سوزی ها این وقایع را عمدی تلقی می کنند. چراکه، جامعه شناسان معتقدند یکی از پیامدهای جامعه مدرن، خشونت و سلطه بر طبیعت و محیط زیست است.

از سوی دیگر، رفتارهای غیرمسوولانه انسان‌ها با محیط زیست و احترام نگذاشتن به طبیعت و محیط زیست نتیجه جهانی شدن است که البته عواقب جبران ناپذیری نیز به همراه دارد.

آنتونی گیدنز از جامعه شناسانی است که در حوزه جامعه شناسی محیط زیست کار کرده و از رابطه جهانی شدن و محیط زیست، نتیجه می‌گیرد که جهانی شدن پدیده‌ای چند وجهی و محیط زیست یکی از حوزه‌های مهم در فرآیند جهانی شدن است.

فرصت نابودی محیط زیست را از متخلفان بگیریم

یک جامعه شناس اجتماعی در رابطه با این موضوع در گفتگو با سیناپرس با بیان اینکه تخریب محیط زیست می تواند نوعی اعتراض باشد، گفت: هنگامی که احساس مسوولیت در جامعه ای گم شده و به آن توجه نمی شود و در نقطه مقابل وضعیت روانی موجود در جامعه و زیاده خواهی هایی که در سطح دولت و جامعه وجود دارد نیز، بیش از حد بروز می کند. باعث می شود نه تنها افراد نسبت به محیط زیست احساس مسوولیت نداشته باشند، بلکه این حس را نسبت به یکدیگر هم به کار نگیرند.

امیرمحمود حریرچی در ادامه صحبت هایش افزود: از سوی دیگر، لزوم توجه به محیط زیست و نقش آن در زندگی بشر، موضوعی است که نیاز به فرهنگ سازی دارد که متاسفانه در کشور ما کار زیادی روی آن انجام نشده است.

وی با بیان اینکه شاید علت این باشد که گاهی ورود به مسائل محیط زیستی برای برخی ها صرفه اقتصادی ندارد، تصریح کرد: شاهد آن هم موضوعاتی است که هر روز با آن تحت عناوین زمین خواری، جنگل خواری و… مواجهیم.

حریرچی افزود: در چنین شرایطی افراد هم فراموش می کنند که محیط زیست متعلق به عموم است و در نتیجه رفتاری از خود بروز می دهند که تعامل با انسان ها، طبیعت، گیاهان و حیوانات را تحت الشعاع قرار می دهد.

این جامعه شناس با اشاره به اینکه قطعا باید مجازات سنگینی در حوزه بین المللی برای این اعمال در نظر گرفته شود، ادامه گفت: در هرحال، عده ای از روی منفعت طلبی و عده ای نیز برای نشان دادن خشم خود دست به تخریب محیط پیرامون خود می زنند که در هر صورت باید کنترلی بر روی این رفتارها باشد تا کسی جرات نکند به خودش اجازه دهد به اموال عمومی و محیط زیست آسیب وارد کند.

وی با بیان اینکه احساس مسوولیت نسبت به محیط پیرامون معمولا در شرایطی که افراد احساس رضایتمندی نسبی از وضعیت خود دارند، مشاهده می شود، عنوان کرد: با همه اینها، مشکل اصلی این است که چرا فرصت برای تخریب محیط زیست به افراد داده می شود. به عنوان مثال، جنگل های آمازون ریه های جهان نام دارد، بنابراین دلیل این آتش سوزی ها هرچه که باشد قطعا، فرصتی به آنها داده شده که بتوانند محیط زیست را نابود کنند.

گزارش: هانیه حقیقی

No tags for this post.