طبق گفته علی اکبر محزون، مدیرکل دفتر جمعیت، نیروی کار و سرشماری مرکز آمار ایران، هم اکنون ۲۲ درصد ( ۱۸ میلیون و ۲۶۹ هزار نفر) از جمعیت کشور را جوانان ۱۵ تا ۲۹ سال تشکیل می دهند.
این قشر ارزشمند جامعه، همواره با آسیب ها و چالش های زیادی همراه هستند. روز جهانی جوانان ( 12 آگوست) بهانه ای شد تا به برخی از این مشکلات و آسیب ها اشاره ای داشته باشیم.
بیکاری: مشکل نخست جوانان
بیکاری از جمله مهمترین و اساسی ترین مشکلات جوانان جامعه است. جوانان نیازمند شغلی هستند تا در سایه آن بتوانند استقلال مالی داشته باشند و تشکیل زندگی بدهند. بسیاری از جمعیت جوان و بیکار امروز کشور را افرادی تشکیل می دهند که در دهه 80 با تشویق و اجبار خانواده هایشان برای ادامه تحصیل روانه دانشگاه ها شدند تا شاید بتوانند در آینده شرایط کاری خوبی برای خود دست و پا کنند. هرچند رکود اقتصادی بازار، قاچاق کالا‌ها، واردات بی رویه محصولات خارجی و قوانین سخت گیرانه کارفرمایان سهم چشمگیری در بیکاری جوانان دارند اما توقع زیاد قشر تحصیل کرده، رشد قارچ گونه دانشگاه‌ها و تئوری بودن مطالب آموزشی این مراکز، ارتباط نداشتن رشته های دانشگاهی با نیاز بازار کشور و… نیز مزید برعلت این چالش اساسی شده است. به طوری که هم اکنون سیل میلیونی جوانان تحصیل کرده مجبور هستند یا در خانه بمانند یا به مشاغل کاذب روی بیاورند.
طبق اعلام بهمن حوری زاد، مشاور خانواده، هم اکنون حدود ۶۳ درصد از جوانان تجردگرا در کشور حداقل مقطع کاردانی یا کارشناسی را به اتمام رسانده اند. حدود ۲۳ درصد از آنان نیز فارغ التحصیل مقطع کارشناسی ارشد و دکتری هستند.
کاهش تمایل جوانان به ازدواج
هم اکنون عوامل مختلف اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی نقش بسزایی در ترغیب جوانان به امر ازدواج دارند. در این بین وضعیت نامناسب اقتصادی مردم جامعه طی چند سال اخیر باعث شده تا تمایل جوانان به ازدواج به شدت کاهش و سن ازدواج افزایش یابد.
امان‌الله قرایی‌مقدم، جامعه‌شناس درباره چرایی این مساله گفت: وضعیت اقتصادی جامعه به گونه ای نیست که جوانان ترغیبی برای ازدواج کردن داشته باشند. هر چقدرهم در این‌باره تبلیغات انجام و فواید ازدواج بازگو شود اما باز هم تاثیری ندارد زیرا زمانی که جوان کار ثابتی نداشته باشد و نتواند از پس هزینه های مراسم ازدواج، اجاره خانه و امرار و معاش روزانه خود بر بیاید، چگونه می توانند به فکر ازدواج باشند؟
جوانان امروز، سالمندان فردا
چندی پیش مریم حضرتی، معاون پرستاری وزارت بهداشت در این خصوص اظهارداشت: کشور ما اکنون در مرحله پنجره طلایی( زمانی که بیشترین نیروی جوان را داراست) قرار دارد. اگر تا 30 سال پیش برای این دوران برنامه ریزی کرده بودیم اکنون جوانان ما با مشکلاتی مانند بیکاری مواجه نبودند. در ۳۰ سال آینده نیز مهمترین معضل جامعه، سالمندی است بنابراین اگر اکنون به فکر نباشیم دچار مشکلات زیادی می‌شویم.
وی افزود: سرعت رشد جمعیت سالمندی در ایران به اندازه ای بالا و رو به رشد است که باید اقدامات لازم برای پیشگیری از بیماری های مردم را آغاز و برنامه ریزی کرد؛ چراکه پیش بینی می‌شود رشد جمعیت سالمندی کشور در ۳۰ سال آینده به ۲۲ تا ۲۵ درصد برسد و این امر نیاز به مراقبت را در جامعه افزایش می دهد.
اعتیاد بلای خانمان سوز جوانان امروزی
اعتیاد و مصرف مواد مخدر نیز یکی از مهمترین آسیب های مهم حوزه اجتماعی کشور به شمار می آید. آسیبی که امروزه گریبانگیر بسیاری از جوانان ایرانی شده است.
نتایج طرح های RSA ( ارزیابی سریع میزان مصرف کنندگان در سنین گروه های مختلف جامعه) نشان داده اند که طی سال های اخیر سن اولین مصرف و میانگین سن مصرف مواد مخدر در ایران کاهش یافته است؛ هم اکنون سن اولین مصرف مواد حدود ۱۵ تا ۱۶ سال و میانگین سن مصرف کنندگان مصرف مواد مخدر ۲۵ تا ۳۵ سال است.
یوسف بیانلو، دبیر کمیته فرهنگی و پیشگیری از مواد مخدر استان زنجان، یکی از دلایل اصلی جوانان و نوجوانان به سمت مواد مخدر را کنجکاوی و کسب لذت عنوان کرد و گفت: تریاک، هشیش، هروئین، شیشه و مواد مخدر «گل» به ترتیب شایع ترین مواد مخدر مصرفی توسط معتادان هستند. در این بین مصرف مواد توهم زا از گروه کانابیس ها که ماری جوانا، گل و حشیش از مشتقات آن است، در میان دانشجویان و دانش آموزان رواج بیشتری دارد.
این جامعه شناس و مدرس دانشگاه افزود: راحتی مصرف گل نسبت به مواد اعتیاد آور دیگر در مهمانی ها باعث شده تا جوانان گرایش بیشتری برای مصرف آن نسبت به سایر مواد نشاط آور داشته باشند.
وی به عوارض خطرناک مصرف گل اشاره کرد و گفت: مصرف گل کارایی مغز را مختل و آسیب هایی مغزی زیادی وارد می کند. درمان این افراد نیز به مراتب سخت تر و زمانبرتر می شود.
گزارش: فرزانه صدقی
No tags for this post.