امیدواری، شاخ غول سرطان را می شکند

سرطان نوعی بیماری است که طی آن سرعت تکثیر سلول ها فراتر از نیازهای بدن، افزایش می یابد و با رشد  کنترل  نشده  و  تهاجم به بافت های موضعی و متاستاز مشخص می شود. این امر سبب می شود تا قسمت های مبتلا به سرطان کارکرد طبیعی خود را از دست بدهند و بدن  دچار  اختلال شود.

اگرچه طی  دهه های اخیر  پیشرفت های  قابل ملاحظه ای در  مقابله  با سرطان ابداع شده اند اما هنوز هیچ درمان قطعی برای این بیماری وجود ندارد و ابتلابه آن ترسناك است.

بیماری سرطان به دلایل مختلفی ظهور می یابد و تقریبا همه افراد جامعه در معرض آن هستند. گرچه برخی از انواع آن با افزایش سن شیوع  بیشتری می یابند. نرخ ابتلا به  بیماری سرطان در  ایران  فراتر از استانداردهای جهانی است به گونه ای که از آن به عنوان سونامی  نامبرده می شود؛ سرطان سومین علت مرگ و میر در ایران محسوب می شود.

ابتلابه سرطان به سرعت تمام ابعاد و جهات زندگی را تحت تاثیر قرار می دهد و فرد مبتلا را بیش از همیشه به مرگ نزدیک می کند. اگرچه، در حوزه های  پزشکی و زیستی، درمان های مختلفی  برای سرطان  پدید  آمده اند اما گام اساسی  در  فرآیند  درمان،  داشتن امید در فرد  بیمار است که می تواند شانس مقابله و غلبه بر سرطان را افزایش دهد.

امید، توانایی باور داشتن احساس بهتر در آینده است. امید می تواند در افزایش سلامت عمومی بیماران سرطانی سهم به سزایی داشته و در مراحل مختلف بیماری  تاثیرگذار  باشد. امید با نیروی نافذ خود  سامانه فعالیتی را تحریک می کند تا  بتواند  تجربه های نو کسب کرده و نیروهای  تازه ای را در موجود  ایجاد کند.

از سویی دیگر، امید به عنوان یک نیروی درونی تعریف شده است که می تواند باعث غنای زندگی شود و بیماران را  قادر سازد که  چشم اندازی فراتر از وضعیت کنونی و نابسامان درد و رنج  خود را  ببینند. امیدواری در  نقطه ناامیدی  قرار  می گیرد که خود، ریشه بسیاری از بیماری های روانی  بوده و معضلات  اجتماعی وسیعی را می تواند در  پی داشته  باشد.

بر  اساس  شواهد  جدید  در کشور ایران، امید از وضعیت  چندان مطلوبی برخوردار نیست و 20 درصد  از افراد در اثر نا امیدی، افسردگی را در برهه ای از زندگی خود تجربه می کنند. این اطلاعات نشان می دهند که میزان ناامیدی در  بین همه آحاد جامعه از جمله نوجوانان به  دلایلی  دگرگونی های عاطفی و اجتماعی دوران نوجوانی که دچار بیماری های مزمن و درد خفیفی مانند آرتروز روماتیسمی، مشکلات قلبی، سرطان، اچ آی وی و ایدز هستند، سطح  بالایی از  افسردگی  و نا امیدی را  تجربه  می کنند.

 این اختلالات افسردگی که ناشی از ناامیدی هست، سلامت عمومی جامعه را تهدید می کند و به عنوان یکی از مهمترین مسایل و مشکلات جامعه محسوب می شود و وضعیت امید به آینده، پیامدهای مختلفی برای افراد جامعه در پی دارد که در بالاترین سطح آثار خود را در قالب پیشرفت یا رکود و توقف  جامعه نشان می دهد.

از دیگر شواهدی که بیانگر اهمیت امید در جامعه ایران هست و نشان می دهد که امید در ایران با چالش های جدی مواجه بوده و اساسا یک مساله حاد اجتماعی است می توان به نامگذاری دولت مستقر فعلی از طرف رئیس جمهور روحانی به نام دولت تدبیر و امید اشاره کرد. امید  به عنوان سازهای روانی-اجتماعی  متاثر از  علل و  عوامل متعددی  است. 

برخی عوامل  هستند  که  مورد توجه قرارگرفته اند اما همچنین به  نظر می رسد این متغیر پیوند نزدیکی  با دینداری و سرمایه اجتماعی داشته باشد که کمتر مورد توجه قرارگرفته است. دین و آموزه های دینی به دلیل  ارتباط  انسان با  یک  منبع  مافوق طبیعی و اعتقاد  به موقت بودن زندگی این جهانی و رستاخیز و برانگیختن آدم ها وزندگی جاوید باعث می شوند که حس امید در افراد ارتقا  پیدا  کند.

از سوی دیگر سرمایه  اجتماعی از  طریق  پیوند  افراد  به شبکه های اجتماعی  دسترسی  افراد  به  منابع  اقتصادی و گروها  را  ارتقا  می دهد که این  ارتباطات و پیوندها  باعث می شوند کنش های جمعی از  قبیل  تعاون، حمایت های اجتماعی و…  تسهیل شود و از این طریق  سبب  ارتقای امید به زندگی  شود.

زهرا صادقی، دانش آموخته دانشکده  علوم انسانی  دانشگاه  یاسوج  با راهنمایی  دکتر  سیروس  احمدی  و  مشاوره دکتر  محمود  کیوان  آرا، در پایان نامه کارشناسی ارشد خود به رابطه دینداری و سرمایه اجتماعی با امید به آینده در بین بیماران مبتلا به سرطان در بیمارستان سید الشهداء شهر اصفهان پرداخته است.

تحقیق او از نوع کمی است که  به روش  پیمایشی  انجام  شده  است. جامعه آماری این پژوهش نیز، مبتلایان  به  سرطان  در  بیمارستان  سیدالشهداء  در شهر  اصفهان  است  که  118نفر  از  آنان  به  روش  نمونه  گیری  تصادفی  چند مرحله  ای  از  پنج  بخش شیمی درمانی، داخلی مردان، داخلی زنان، جراحی مردان و جراحی زنان انتخاب شده اند. ابزار تحقیق جهت سنجش  امید،  پرسشنامه  امید  به  آینده  بود.  به  علاوه،  جهت  سنجش  دینداری  از پرسشنامه  گلاك و استارك  و جهت سنجش   سرمایه اجتماعی از پرسشنامه اونیکس و بولن استفاده  شد.

 بر  اساس  یافته های  تحقیق،  سرمایه  اجتماعی  رابطه  مثبت  و  معناداری  با امید به آینده در بین بیماران مبتلابه سرطان دارد اما دینداری رابطه معناداری نشان نمی دهد. براساس یافته های  تحقیق،  هیچیک  از  متغیرهای  زمینه ای  و  جمعیتی  (سن،  جنس،  وضعیت  تاهل،  تحصیلات، اشتغال)  نیز  تاثیر معناداری  بر  امید  به  آینده  در  بین  بیماران  مبتلا به  سرطان  نداشتند.

با  استناد به  یافته های تحقیق، نتیجه گیری اساسی این پژوهش این است که سرمایه اجتماعی کارکرد موثری در افزایش امید به آینده در بین بیماران سرطانی دارد و با افزایش آن از طریق آموزش، می توان ضمن افزایش امید، شانس مقابله با بیماری مهلک سرطان را افزایش داد.

 

 

No tags for this post.