چاقی و اضافه وزن، یکی از مشکلات رایج در میان کودکان در بسیاری از کشورهای دنیا به شمار می رود. بیشتر شیوه های درمانی برای حل این مشکل بر تغییر محیط استوار است. برای نمونه محدود کردن دسترسی کودکان به نوشابه های قندی و گازدار و نیز تشویق آنها به فعالیت بیشتر از جمله این تغییرات است. با این حال ، مطالعه جدید نشان می دهد که یادگیری شیوه های شناختی به مدت چند دقیقه و به کارگیری آن می تواند به مراتب اثربخش تر از شیوه های رایج فعلی باشد.
در این مطالعه، 105 فرد 6 تا 23 ساله شرکت داشتند. در این آزمایش، تصاویری از غذاهای ناسالم چرب و پرنمک نظیر همبرگر و سیب زمینی سرخ شده نشان داده شد و سپس از فعالیت مغزی این افراد تصویربرداری به عمل آمد.
به این شرکت کنندگان گفته شده بود که برای بعضی از این تصاویر تصور کنند که غذا در نزدیکی آن است و مزه و بوی آن را در ذهن خود تجسم کنند. همچنین از شرکت کنندگان خواسته شد تا برای برخی دیگر از غذاها، تصور کنند که غذا در فاصله دوری از آنها قرار دارد و فقط شکل و رنگ غذا را در ذهن خود تصور کنند.
تصور کردن مزه و بوی غذا به پژوهشگران امکان بررسی پاسخ معمولی به غذاهای هوس انگیز را می داد. در مقابل تصور جنبه های بصری غذا نیز راهبردهای شناختی ذهن برای منحرف ساختن توجه را آشکار می ساخت. این مطالعه نشان داد که به کارگیری راهبرد شناختی (یعنی تصور کردن غذا در فاصله ای دور) سبب کاهش 16 درصدی اشتهای آنها (طبق گفته خودشان) به غذای مورد نظر می شد.
با این حال، این مطالعه نشان داد که اشتهای کودکان باز هم از اشتهای نوجوانان و جوانان بیشتر است و در نتیجه، کودکان علاقه بیشتری به غذا دارند. همچنین تصویر برداری از فعالیت مغزی نشان داد که این کاهش تمایل به غذا که در گذر سن روی می دهد به خاطر افزایش فعالیت در قشر پیش پیشانی جانبی است. این بخش از مغز مسئول کنترل خود است. همچنین دلیل دیگر این کاهش را باید در کم شدن فعالیت بخش «جسم مخطط شکمی» (ventral striatum) جست. این بخش مسئول پردازش پاداش در مغز انسان است.
یکی دیگر از یافته های این پژوهش این بود که مشخص شد فعالیت قسمت پیش پیشانی مغز کودکانی که شاخص توده بدنی (BMI) بیشتری داشتند، در هنگام استفاده از راهبرد شناختی برای کاهش اشتها به مراتب کمتر از کودکان با وزن متعادل بود. شاید مفهوم این نتیجه این باشد که بخش هایی از مغز که مسئول تنظیم اشتها هستند بسته به میزان شاخص توده بدنی متفاوت است.
این دانشمندان قصد انجام مطالعه ای بلندمدت برای تعیین میزان کاهش اشتهای کاذب و میل به غذاهای ناسالم در افراد در طی چند سال دارند. آنها همچنین می خواهند میزان تاثیر آموزش راهبردهای شناختی در مدارس بر میزان کنترل فرد بر تغذیه خود را نیز بررسی کنند.
این پژوهش در نشریه Psychological Scienceمنتشر شده است.
No tags for this post.