حال مردم ایران خوب نیست
سید حسن موسوی چلک در گفتگو با سیناپرس عنوان کرد: اگر نیم نگاهی به برخی از آمارهایی که در کشور وجود دارد، داشته باشیم درمی یابیم که موضوع سلامت روانی و اجتماعی یک دغدغه جدی در کشور است.
وی افزود: اینکه مقام معظم رهبری جلساتی را در حوزه اجتماعی با مسوولان عالی کشور برگزار می کند و می فرمایند در حوزه آسیب ها 20 سال عقب هستیم، لذا هرکس ایران را دوست دارد کاری در این زمنیه انجام دهد، نشان دهنده حال بد حوزه اجتماعی کشورمان است.
موسوی چلک افزود: طبق آماری که مسوولان وزارت بهداشت و درمان ارائه کرده اند بین 23 تا 25 درصد مردم حداقل یک اختلال روانی را دارند. همچنین، طبق آماری که وزیر سابق بهداشت و درمان ارائه کرده بود حدود 6 و نیم میلیون نفر در ایران افسردگی دارند. همین دو شاخص گویای حال بد حوزه سلامت روانی است.
وی با بیان اینکه خشونت عموما جزء سه اولویت نخست کشور در پرونده های قضایی است،اظهار کرد: آماری که چندی پیش پزشکی قانونی راجع به نزاع اعلام کرده بود، نشان دهنده وضعیت نامطلوب سلامت روانی و اجتماعی جامعه کشورمان است که سبب شده اینقدر خشونت در جامعه دیده شود. طبیعتا خشونت می تواند تاثیرات منفی روانی بر روی کسانی که شاهد آن هستند یا در معرض آن واقع می شوند، داشته باشد.
گرایش به مواد مخدر صنعتی در بین جوانان و نوجوانان ایرانی
رئیس انجمن مددکاران اجتماعی ایران افزود: در حوزه مواد مخدر نیز وضعیت نامناسبی در جامعه به چشم می خورد. گرایش به مواد مخدر صنعتی در بین جوانان و نوجوانان ایرانی موضوعی است که بر کسی پوشیده نیست.
وی با بیان اینکه در کنار اینها مولفه هایی مانند شادی و نشاط اجتماعی موضوعات دیگری است که بالا بودن آن در سطح جامعه می تواند نشان دهنده وضعیت مطلوب حوزه سلامت اجتماعی و بالعکس باشد، گفت: واقعیت این است که حال حوزه سلامت روانی-اجتماعی در ایران خیلی خوب نیست.
موسوی چلک افزود: در درون خانواده ها نیز خشونت های خانوادگی، طلاق و معضلات متعدد و بیشمار دیگری وجود دارد. از اینرو، حوزه سلامت روانی و اجتماعی در کشور باید به دلیل اهمیت نقشی که می تواند در حوزه امنیت اجتماعی داشته باشد، خیلی جدی گرفته شود.
وی عنوان کرد: اکنون کشور ما چند ویژگی دارد که توجه به آن لازم است. نخست اینکه جامعه ما نسبت به دهه های قبل شهری تر شده است به گونه ای که حدود 70 درصد از جامعه ایرانی امروزه شهرنشین شده اند.
ساختار خانواده ایرانی و معماری خانه ها تغییر کرده است
موسوی چلک خاطرنشان کرد: روابط اجتماعی در گذشته به مراتب صمیمی تر و مهربان تر و گسترده تر بود، طبیعتا روابط صمیمی و عاطفی می تواند در حوزه روانی تاثیرگذار باشد، که اکنون کاهش یافته است.
در سطح خرد هم همه افراد باید مهارت خودمراقبتی را یاد بگیرند، تاب آوری و مدارای اجتماعی را یاد بگیرند و سواد اجتماعی خود را برای زندگی در این شرایط کنونی ارتقا دهند که در این میان خانواده نقش اساسی را ایفا می کند.
وی با اشاره به اینکه ساختار خانواده ایرانی و حتی معماری خانه های ما نیز تغییر کرده است، گفت: دسترسی به تکنولوژی و فناوری های نوین و فضای مجازی امروزه قابل مقایسه با دهه های گذشته نیست. معمولا فضای مجازی کمک می کند که افراد تنهاتر شوند و خود این تنهایی با افسردگی ارتباط نزدیکی دارد.
این پژوهشگر اجتماعی افزود: طبیعتا در چنین فضایی همه تحت تاثیر قرار می گیرند و اینگونه می شود که طبق آمار وزارت بهداشت از هر چهار نفر یک نفر با یک نوع اختلال درگیر است. ضمن اینکه امروزه بحث مربوط به افسردگی شغلی و اعتیاد به شبکه های اجتماعی نیز مطرح شده و به عنوان یک اختلال جدید شناسایی شده اند که اگر بخواهیم این دو اختلال را نیز مد نظر قرار دهیم قطعا نسبت یاد شده تغییر قابل توجهی خواهد داشت.
نگرانی نسبت به آینده و سلامت روان
وی عنوان کرد: این موضوعات همه مردم را در بر می گیرد و صد البته که نگرانی نسبت به آینده می تواند عامل مهمی برای افزایش این شرایط باشد؛ چندی پیش به سفارش وزارت بهداشت در رابطه با سیاست های کلی سلامت پژوهشی انجام شد. این پژوهش بر عوامل استرس آور مردم تاکید داشت که طبق آن، تقریبا از 30 عامل بررسی شده، شش عامل نخست به موضوع نگرانی مربوط بود.
موسوی چلک ادامه داد: طبیعتا در جامعه ای که مردم در آن نگران باشند، شواهد عینی مربوط به مشکلات حوزه سلامت روانی-اجتماعی نیز در آن جامعه بیشتر می شود و اگر غیر از این باشد جای تعجب دارد.
وی ضمن ارائه راهکار برای خروج از این وضعیت گفت: اقدامات باید در چند سطح صورت گیرد. یک بخش به سیاستگذاری ها بر می گردد. ما برای اینکه بتوانیم مدارس را از شادی گریزی نجات دهیم نیاز به تغییر سیاست ها داریم که امید است با تغییراتی که در وزارت آموزش و پرورش اتفاق افتاده، شاهد اتفاقات خوبی در این حوزه باشیم.
موسوی چلک تصریح کرد: در سطح کلان جامعه، موضوع شادابی و نشاط اجتماعی می تواند تاثیر بسزایی در این حوزه داشته باشد. تقویت هویت فرهنگی، امنیت اقتصادی، شفافیت مالی و اداری، اعتماد اجتماعی، شایسته سالاری و افزایش سرمایه اجتماعی همه و همه می تواند در بهبود اوضاع تاثیرگذار باشد.
وی ادامه داد: در سطح خرد هم همه افراد باید مهارت خود مراقبتی، تاب آوری و مدارای اجتماعی را یاد بگیرند و سواد اجتماعی خود را برای زندگی در این شرایط کنونی ارتقا دهند که در این میان خانواده نقش اساسی را ایفا می کند. نباید همه چیز را گردن مسوولان و دیگران بیندازیم.
موسوی چلک یادآور شد: البته خود مراقبتی به هیچ وجه به معنای سوختن و ساختن نیست بلکه به معنای توانمند شدن برای خروج از شرایط و برخورد منطقی در شرایطی است که باب میل ما نیست.
